Αμερικανοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι ο ύπνος ανανεώνει και αυξάνει τον αριθμό ορισμένων εγκεφαλικών κυττάρων, ιδίως εκείνων που παράγουν τη μυελίνη, τη μονωτική ουσία γύρω από τα νεύρα, η οποία, όταν καταστρέφεται, εμφανίζονται παθήσεις όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας (ή πολλαπλή σκλήρυνση).
Η σκλήρυνση κατά πλάκας
Η έλλειψη ύπνου, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μπορεί να επιδεινώσει μερικά συμπτώματα της σκλήρυνση κατά πλάκας, κατά την οποία το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα καταστρέφει το μονωτικό περίβλημα (τη μυελίνη) που προστατεύει τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, διαταράσσοντας έτσι την ομαλή μετάδοση των ηλεκτρικών σημάτων μέσω των νεύρων. Όμως η επίπτωση της χρόνιας έλλειψης ύπνου στη συγκεκριμένη ασθένεια είναι κάτι που θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από μελλοντικές μελέτες.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Κιάρα Κιρέλι του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Journal of Neuroscience», διεξήγαγαν πειράματα με ποντίκια. Πιστεύουν ότι η ανακάλυψή τους μπορεί να φωτίσει τον ρόλο του ύπνου στην υγεία του ανθρώπινου εγκεφάλου, κυρίως όσον αφορά τη σκλήρυνση κατά πλάκας.
Η μυελίνη
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα πρόδρομα (ανώριμα) ολιγοδενδροκύτταρα που θα παράγουν τη μονωτική μυελίνη, διπλασιάζονται κατά τον ύπνο και μάλιστα η αύξησή τους φαίνεται να είναι πιο έντονη στη φάση REM (της γρήγορης κίνησης των κλειστών ματιών), που σχετίζεται με τα όνειρα.
Ο ύπνος δρα μέσω της ενεργοποίησης των κατάλληλων γονιδίων που ρυθμίζουν την παραγωγή των εν λόγω βοηθητικών εγκεφαλικών κυττάρων, τα οποία υποστηρίζουν τη λειτουργία των νευρώνων. Όταν τα ποντίκια υποχρεώνονταν να μείνουν ξύπνια, τότε αντίθετα ενεργοποιούνταν τα γονίδια που ρυθμίζουν τον κυτταρικό θάνατο και την έντονη απόκριση στο στρες.
Παραμένει μυστήριο το γιατί χρειαζόμαστε τον ύπνο. Διάφορες θεωρίες και επιστημονικές εξηγήσεις έχουν προταθεί, χωρίς να υπάρχει ακόμα ομοφωνία. Οι επιστήμονες πάντως συμφωνούν ότι χάρη στον ύπνο ο οργανισμός ξεκουράζεται και ο εγκέφαλος λειτουργεί καλύτερα.
