Πολλές γυναίκες (αλλά και άνδρες) παρατηρούν όταν κάνουν μπάνιο ή όταν χτενίζονται μια μεγαλύτερη τριχόπτωση από το κανονικό το φθινόπωρο, κυρίως τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο. Οι γιατροί επίσης γίνονται δέκτες του φαινομένου της εποχιακής τριχόπτωσης καθώς το φθινόπωρο δέχονται περισσότερες ερωτήσεις και επισκέψεις στα ιατρεία τους για το το θέμα.
Η εποχιακή τριχόπτωση έχει αμφισβητηθεί από ορισμένους ερευνητές, για το αν πραγματικά υπάρχει, αλλά Σουηδοί επιστήμονες, μετά από μια προσεκτική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Dermatology, επιβεβαίωσαν το φαινόμενο.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν πάνω από 800 γυναίκες για 6 χρόνια και βρήκαν ότι χάνουν τα μαλλιά τους κυρίως τους φθινοπωρινούς μήνες. Για να καταλάβετε γιατί συμβαίνει αυτό θα πρέπει να γνωρίζετε λίγα πράγματα για την ανάπτυξη της τρίχας.
Οι ανθρώπινες τρίχες μεγαλώνουν για ένα διάστημα 2-6 ετών. Στη συνέχεια, παραμένουν σε στάσιμη κατάσταση για 2-6 μήνες, και στο στο τέλος πέφτουν. Αφού η ρίζα της τρίχας ξεκουραστεί για τρεις μήνες, ο κύκλος αυτός επαναλαμβάνεται από την αρχή (αρκεί βέβαια να μην υπάρχει φαλάκρα). Με βάση τα παραπάνω, σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή το 90% των μαλλιών μεγαλώνουν ενώ το υπόλοιπο 10% βρίσκεται σε φάση ηρεμίας ή πτώσης.
Οι Σουηδοί ερευνητές βρήκαν ότι οι γυναίκες έχουν συχνότερα την στάσιμη περίοδο της τρίχας τον Ιούλιο. Και καθώς αυτή η περίοδος διαρκεί τις περισσότερες φορές 100 μέρες, αρχίζει η τριχόπτωση το φθινόπωρο και μάλιστα πιο συχνά από τον Οκτώβριο και μετά.
Ο κύκλος της τρίχας στη διάρκεια του έτους θεωρείται ότι έχει εξελικτικές αιτίες. Το σώμα διατηρεί το τρίχωμα μέχρι και το καλοκαίρι για να προστατευθεί από τον ήλιο και στην συνέχεια υπάρχει μια μεγαλύτερη τριχόπτωση από το σύνηθες. Η θεωρία για το ρόλο του τριχώματος είναι παλιά: τα θηλαστικά αλλάζουν τρίχωμα το φθινόπωρο ώστε να έχουν ένα καινούργιο για το χειμώνα.
Οξειδωτικό στρες και φάρμακα
Για την εποχιακή τριχόπτωση μπορούν να γίνουν οι εξής παρατηρήσεις:
- Αυξάνεται το φθινόπωρο σε άτομα με προδιάθεση λόγω της επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας κατά τους θερινούς μήνες. Ο παράγοντας είναι το οξειδωτικό στρες, ένα φαινόμενο καταστροφικό για τους ιστούς και την υγεία του οργανισμού. Με απλά λόγια, η μεγάλη έκθεση στον ήλιο προκαλεί μια καταστροφή η οποία έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται η τριχόπτωση το φθινόπωρο.
- Σε αρκετές μελέτες, βασικό ρόλο στη φυσιολογία του κύκλου της τρίχας παίζει η διακύμανση των επιπέδων της προλακτίνης και της μελατονίνης. Στους θερινούς μήνες που η διάρκεια της ηλιοφάνειας αυξάνεται, παρατηρείται παράταση της διάρκειας ζωής της τρίχας, η οποία αντιστρέφεται με τη μείωση της διάρκειας της ηλιοφάνειας κατά τους χειμερινούς μήνες.
Αξίζει να παρατηρηθεί πάντως ότι η εποχιακή τριχόπτωση παρατηρείται επίσης τον Ιούλιο αλλά αυτό το φαινόμενο είναι λιγότερο παρατηρήσιμο.
Από την άλλη μεριά υπάρχουν διάφορες αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν εποχιακή τριχόπτωση όπως π.χ. τα φάρμακα. Για παράδειγμα, το ρετινοειδές Roaccutane που χορηγείται για την ακμή θεωρείται ότι προκαλεί μια απρόσμενη τριχόπτωση στο 16% των ανθρώπων που το λαμβάνουν.
Μια άλλη περίπτωση είναι όταν υπάρχει έλλειψη σιδήρου στο σώμα (λόγω μειωμένης ποσότητας στη διατροφή). Η μεγαλύτερη ποσότητα σιδήρου που αποθηκεύεται στον οργανισμό είναι ενωμένη με τη φεριτίνη, μια πρωτείνη που βοηθάει στην παραγωγή της τρίχας και προφυλάσσει από την πτώση της. Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να προκληθεί και στην περίπτωση που υπάρχει δυσανεξία στη γλουτένη. Αυτή η κατάσταση επηρεάζει την ικανότητα απορρόφησης διαφόρων θρεπτικών συστατικών, μεταξύ των οποίων και του σιδήρου.
Μια άλλη αιτία τριχόπτωσης στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες είναι το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών το οποίο οδηγεί σε υπερβολικές ποσότητες τεστοστερόνης.
Τέλος ένας θυρεοειδής αδένας που υπερλειτουργεί ή υπολειτουργεί μπορεί να αδυνατίσει την τρίχα και να επηρεάζει τον κύκλο ζωής της.
