Μετά το μεσημέρι είναι πιο πιθανό να σας πει κάποιος ψέμματα και να πέσετε θύμα κλοπής ή απάτης σε σχέση με το πρωί.
Αυτό προκύπτει από μια μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Psychological Science και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εντιμότητα μειώνεται καθώς κυλάει η μέρα.
Οι Αμερικανοί ερευνητές, με επικεφαλής την δρ Μαριάμ Κουτσάκη, παρατήρησαν ότι το πρωί οι άνθρωποι είναι περισσότεροι τίμιοι και ηθικοί αλλά καθώς περνούν οι ώρες, οι ηθικές αντιστάσεις τους υποχωρούν, με συνέπεια να γίνονται λιγότερο έντιμοι το απόγευμα και να μπαίνουν ευκολότερα στον πειρασμό να πουν ψέματα, να κλέψουν ή να εξαπατήσουν.
Οι επιστήμονες κατέληξαν στο παραπάνω συμπέρασμα μετά από πειράματα που έκαναν σε ομάδα εθελοντών και διαπίστωσαν ότι το πρωί οι συμμετέχοντες επεδείκνυαν συστηματικά πιο ηθική συμπεριφορά έναντι των απογευματινών ωρών. Φαίνεται πως στην αρχή της ημέρας ο άνθρωπος έχει μεγαλύτερο αυτοέλεγχο τον οποίο όμως χάνει σταδιακά. Επίσης, η ανεντιμότητα μπορεί να εμφανιστεί πιο εύκολα όταν κάποιος λαμβάνει πολλές επαναλαμβανόμενες αποφάσεις.
Στα πειράματα, οι ερευνητές έδειξαν στους συμμετέχοντες, οι οποίοι ήταν φοιτητές κολεγίου, ορισμένα σχήματα που απαρτίζονται από τελείες στην οθόνη του υπολογιστή. Για κάθε σχήμα ζητούσαν από τους εθελοντές να βρουν αν περισσότερες τελείες εμφανίζονται στα αριστερά ή στα δεξιά της οθόνης. Οι συμμετέχοντες έπαιρναν περισσότερα χρήματα –10 φορές παραπάνω– όταν εντόπιζαν περισσότερες τελείες στα δεξιά της οθόνης συνεπώς είχαν οικονομικό κίνητρο να επιδείξουν λιγότερη εντιμότητα και να πουν ψέμματα.
Το”ηθικό αποτέλεσμα του πρωινού”
Στα πειράματα που έγιναν από τις 8 το πρωί έως τις 12 το μεσημέρι, οι εθελοντές ήταν σαφώς πιο έντιμοι και ηθικά ακέραιοι, σε σχέση με τα πειράματα που έγιναν από τις 12 έως τις 6 το απόγευμα και οι επιστήμονες ονόμασαν αυτό το φαινόμενο, «ηθικό αποτέλεσμα του πρωινού».
Ακόμα, διαπίστωσαν ότι οι πιο ηθικοί άνθρωποι, όσο περνάει η ώρα, χάνουν περισσότερο τις ηθικές αντιστάσεις τους σε σχέση με τους λιγότερο ηθικούς.
«Δυστυχώς οι πιο τίμιοι άνθρωποι είναι και οι πιο ευάλωτοι στις αρνητικές συνέπειες του φαινομένου. Τα ευρήματα δείχνουν ότι το πέρασμα της ώρας αρκεί για να κάνει τους καλούς ανθρώπους να δράσουν με λιγότερη εντιμότητα», τονίζουν οι ερευνητές. Από την άλλη, οι ούτως ή άλλως λιγότερο τίμιοι άνθρωποι εμφανίζουν ανήθικη συμπεριφορά ανεξάρτητα από την ώρα της ημέρας.
Οι ερευνητές βρήκαν τα ίδια αποτελέσματα όταν έκαναν ένα παρόμοια τεστ με online συμμετέχοντες από διάφορα μέρη των ΗΠΑ. Οι συμμετέχοντες ήταν πιο πιθανό να στείλουν ένα ανέντιμο μήνυμα το βράδυ παρά το πρωί.
Η Μαριάμ Κουτσάκη, που έκανε το διδακτορικό της στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα και τώρα είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Κέντρο Ηθικής «Έντμοντ Σάφρα» του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, πιστεύει ότι τα συμπεράσματα της μελέτης πρέπει να ληφθούν υπόψη από τους δημόσιους οργανισμούς αλλά και τις ιδιωτικές εταιρίες, ώστε να μειωθεί η ανήθικη, και διεφθαρμένη συμπεριφορά υπαλλήλων και πελατών.