Το ψυχολογικό στρες που προκαλεί η μακροχρόνια ανεργία στους άνδρες επιδρά αρνητικά στο DNA μειώνοντας το μήκος στα τελομερή των κυττάρων τους.
Αυτό αναφέρεται σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικού έντυπο PLoS ONE, από ερευνητές του Κολεγίου Ιμπέριαλ του Λονδίνου και του Οούλου της Φινλανδία, με επικεφαλής την Τζέσικα Μπάξτον. Η μελέτη δεν έδειξε το ίδιο αποτέλεσμα για τις γυναίκες.
Τελομερή και μακροχρόνια ανεργία
Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα αίματος και DNA από 5.620 άνδρες και γυναίκες που γεννήθηκαν στη Φινλανδία το 1966 και εστίασαν την προσοχή τους στο μήκος των τελομερών των χρωμοσωμάτων, στα λευκά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τα τελομερή προστατεύουν τον γενετικό κώδικα από εκφυλισμό. Σχεδόν σε κάθε διαίρεση του κυττάρου τα τελομερή γίνονται μικρότερα σε μήκος και το αποτέλεσμα αυτό προκαλεί γήρανση. Όσο μικρότερο είναι το μήκος των τελομερών, τόσο μεγαλύτερη θεωρείται η βιολογική ηλικία ενός ατόμου, οπότε καθίσταται πιο επιρρεπής σε διάφορες χρόνιες ασθένειες (καρδιοπάθειες, διαβήτη τύπου 2, καρκίνο κ.α.).
Μελέτες στο παρελθόν έχουν βρει ότι τα τελομερή μειώνονται πιο γρήγορα υπό την επίδραση αρνητικών ψυχολογικών παραγόντων (π.χ. τραυματικών γεγονότων στην παιδική ηλικία, κατάθλιψη, στρες κλπ).
Η μελέτη έδειξε ότι οι άνδρες που είχαν μείνει άνεργοι για περισσότερες από 500 μέρες μέσα σε 3 χρόνια είχαν τουλάχιστον διπλάσια πιθανότητα να έχουν μικρότερα τελομερή, σε σχέση με όσους εργάζονταν συνεχώς. Οι ερευνητές έλαβαν υπόψη και άλλους παράγοντες που μπορεί να παίζουν ρόλο ώστε να εξαιρέσουν την πιθανότητα π.χ. μια ιατρική πάθηση να έχει επηρεάσει το αποτέλεσμα.
Πάντως, δεν βρέθηκε οι μακροχρόνια άνεργες γυναίκες να έχουν μικρότερα τελομερή σε σχέση με τις γυναίκες που εργάζονται. Μελλοντικές μελέτες, αναμένεται να διαφωτίσουν περισσότερο αυτό το ζήτημα. Μια εξήγηση είναι ότι οι γυναίκες ίσως να μην υποφέρουν ψυχολογικά από την ανεργία καθώς ενδέχεται να βρίσκουν στήριξη από τους άντρες τους. Ίσως πάλι ο οργανισμός των γυναικών να μπορεί να αντιστέκεται καλύτερα στα αποτελέσματα του στρες.
Η μνήμη
Μια άλλη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό έντυπο Journal of Epidemiology and Community Health, από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Λουξεμβούργου, με επικεφαλής την την Ανια Λάιστ, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι απολύσεις, η υποχρεωτική μερική απασχόληση, ο χαμηλός μισθός και η γενικότερη υποβάθμιση των συνθηκών εργασίας, έχουν επίπτωση στις νοητικές επιδόσεις των ανθρώπων, όπως είναι η μνήμη, και μάλιστα σε βάθος χρόνου.
Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία 12.000 ατόμων άνω των 50 ετών σε 11 ευρωπαϊκές χώρες και εστίασαν την προσοχή τους στην επίπτωση των οικονομικών υφέσεων τις οποίες είχαν βιώσει σε μικρότερη ηλικία. Η ανάλυση έδειξε ότι όσοι δεν είχαν ζήσει καθόλου την εμπειρία της ύφεσης πριν τα 50 τους, εμφάνιζαν μικρότερη επιδείνωση των νοητικών επιδόσεων σε σχέση με όσους είχαν βιώσει υφέσεις.
Η συνεισφορά αυτών των μελετών είναι ότι το διαρκές στρες είναι κακό για τη μνήμη και και την υγεία κάνοντας έναν άνεργο πιο επιρρεπή στις ασθένειες. Μάλιστα αυτή η αρνητική επίδραση μπορεί πως συνεχίζεται ακόμα και όταν οι άνεργοι βρουν δουλειά.