Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Με βάση τις στατιστικές μελέτες, οι θάνατοι από παρενέργειες των εφαρμοζόμενων μεθόδων, η πλειοψηφία των οποίων απαιτεί την χορήγηση χημικών φαρμάκων, αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου σήμερα.
Το κενό που υπάρχει και αφορά την ύπαρξη αποτελεσματικών φαρμάκων χωρίς παρενέργειες έρχεται να καλυφθεί από την εναλλακτική ιατρική.
Η εναλλακτική ιατρική είναι ένα ιατρικό θεραπευτικό σύστημα που χρησιμοποιεί μόνο φυσικά φάρμακα και πρακτικές για την αποκατάσταση των προβλημάτων υγείας των ασθενών.
Το σύνηθες ερώτημα που απασχολεί τους ασθενείς είναι εάν η εναλλακτική ιατρική προσφέρει αποτελεσματικές και χωρίς παρενέργειες θεραπευτικές λύσεις.
Είναι γεγονός ότι παρά την ύπαρξη αρκετών παραδοσιακών θεραπευτικών συστημάτων (π.χ. φυτοθεραπεία, κινέζικη παραδοσιακή θεραπευτική, ayurveda, ομοιοπαθητική κ.λπ.) τα οποία χρησιμοποιούν φυσικά φάρμακα και μεθόδους που εφαρμόζονται επί χρόνια και μεταδίδονται κυρίως μέσω παραδόσεων, υπάρχει έλλειψη μεγάλων και αξιόπιστων επιστημονικών ερευνών για πολλές από τις χρησιμοποιούμενες μεθόδους και τα φάρμακα των παραδοσιακών αυτών συστημάτων.
Αυτό κυρίως συμβαίνει λόγω των μικρότερων περιθωρίων κέρδους που παρέχουν οι φυσικές πρώτες ύλες στις βιομηχανίες παρασκευής φαρμάκων καθώς και σε διαπλεκόμενα με την χημική φαρμακοβιομηχανία συμφέροντα του ιατρικού κατεστημένου.
Βότανα και κλινικές μελέτες
Το 1850, το 80% των φαρμάκων της κλασικής φαρμακοποιίας προέρχονταν από φυτά και βότανα. Σήμερα, με την κυριαρχία της χημικής φαρμακοβιομηχανίας, μόλις το 20-30% των φαρμάκων, που χρησιμοποιεί η ιατρική παρασκευάζεται από φυτά.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ποσοστό κάτω από 1% των γνωστών φυτών που υπάρχουν στον πλανήτη, πολλά από τα οποία χρησιμοποιούνται ευρέως σε τοπικά παραδοσιακά συστήματα, έχουν αξιολογηθεί επιστημονικά. Η κατάσταση πάντως, έχει αρχίσει να αλλάζει τα τελευταία χρόνια κύρια λόγω των πιέσεων που ασκούν συνειδητοποιημένοι καταναλωτές.
Αρκετά ερευνητικά κέντρα που χρηματοδοτούνται από ιδιωτικά αλλά και κρατικά κεφάλαια έχουν κάνει την εμφάνισή τους την τελευταία εικοσαετία επιχειρώντας να καλύψουν το ερευνητικό κενό.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε στις ΗΠΑ, το Εθνικό Κέντρο Εναλλακτικής Ιατρικής, το οποίο ασχολείται εντατικά από το 2000 με την πραγματοποίηση καλά σχεδιασμένων κλινικών ερευνών που αφορούν τις θεραπευτικές και τοξικές ιδιότητες των βοτάνων, σε συνεργασία με Πανεπιστήμια διεθνούς φήμης. Ανάλογα κέντρα επιστημονικών μελετών και συνεργασίας έχουν συγκροτηθεί και στην Ευρώπη.
Η εναλλακτική ιατρική χρησιμοποιεί μόνο φάρμακα τα οποία έχουν αξιολογηθεί με επιστημονικές μεθόδους και σε αυτό διαφοροποιείται από άλλες θεραπείες που βασίζονται μόνο σε εμπειρικές παρατηρήσεις ή σε λαϊκές παραδόσεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γίνει κατανοητό, διότι το «φυσικό» δεν είναι απαραίτητα και αθώο.
Μελέτες έχουν αποδείξει, για παράδειγμα, την ηπατοτοξική δράση του ma huang, ενός βοτάνου που χρησιμοποιούν επί χρόνια οι παραδοσιακοί Κινέζοι θεραπευτές που χρησιμοποιούν φυτά.
Επίσης, οι ασφαλείς μέθοδοι, όταν εφαρμόζονται λανθασμένα, μπορεί να αποβούν καταστρεπτικές για την υγεία (π.χ. μετάδοση aids, από κακά αποστειρωμένες βελόνες κατά την εφαρμογή του βελονισμού).
Ασφαλή φυσικά φάρμακα
Ο διαχωρισμός της ιατρικής επιστήμης σε εναλλακτική και κλασική ιατρική, είναι σε μεγάλο βαθμό τεχνητός για τον μάχιμο κλινικό γιατρό που δεν συμβιβάζεται με τη μετριότητα και του οποίου το τελικό στοίχημα, είναι η επίτευξη της μέγιστης, συνολικά, ποσότητας και ποιότητας ζωής για τα άτομα, την ευθύνη της ζωής των οποίων αναλαμβάνει, χωρίς προκαταλήψεις.
Υπάρχουν σήμερα ασφαλή και αποτελεσματικά φυσικά φάρμακα, μέθοδοι και βότανα που έχουν ένδειξη σε μια ποικιλία παθολογικών προβλημάτων.
Οι εναλλακτικές μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά σε άτομα με δυσανεξία σε ορισμένα χημικά φάρμακα και σε νοσήματα στα οποία η συμβατική φαρμακολογική αντιμετώπιση απαιτεί υψηλές δόσεις χημικών φαρμάκων.
Εφαρμόζονται επίσης εναλλακτικά σε ασθένειες όπου οι παρενέργειες από την μακροχρόνια χρήση του χημικού φαρμάκου υπερβαίνουν το όφελος. Αυτό συμβαίνει κατεξοχήν σε νέα άτομα με ενεργείς αμυντικές εφεδρείες στα οποία η προβλεπόμενη διάρκεια χορήγησης του χημικού φαρμάκου υπερβαίνει την δεκαετία με αποτέλεσμα το άτομα να εκτίθεται σε κίνδυνο σοβαρών παρενεργειών (π.χ. αυξημένη χοληστερίνη σε εφήβους νέους ενηλίκους).
Οι εναλλακτικές μέθοδοι βοηθούν τον οργανισμό να προσαρμοστεί με φυσικό τρόπο σε νέες συνθήκες (π.χ. εμμηνόπαυση), συντελούν στην αντιμετώπιση προβλημάτων, όπως είναι η πολυφαρμακία, η αντίσταση των μικροβίων στα αντιβιοτικά και οι τοξικές παρενέργειες φαρμάκων.
Πότε είναι κατάλληλη η εναλλακτική ιατρική
Τι πρέπει να γνωρίζετε επιπρόσθετα εάν θέλετε να ακολουθήσετε εναλλακτική ιατρική για το πρόβλημά σας:
Η εναλλακτική ιατρική δεν είναι για όλους. Το φυσικό φάρμακο απαιτεί συχνά για να δράσει υψηλότερου βαθμού πειθαρχία όσον αφορά τη διατροφή ή αλλαγές σε ορισμένες συνήθειες της καθημερινότητας.
Δεν απευθύνεται σε ανυπόμονους ασθενείς, οι οποίοι απαιτούν άμεση απελευθέρωση από τα συμπτώματα της πάθησης, σε ασθενείς που δεν έχουν καμία αυτοπειθαρχία και σε ασθενείς που δεν έχουν συνειδητοποιήσει την βλαπτική μακροπρόθεσμη δράση της πολυφαρμακίας δίνοντας έμφαση στα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα μιας θεραπείας.
Οι εναλλακτικές μέθοδοι, δρουν με φυσικό τρόπο, πιο βαθμιαία από το χημικό φάρμακο και σε βάθος, και απαιτούν περισσότερο χρόνο, που κυμαίνεται ανάλογα με την φύση της πάθησης.
Η εναλλακτική θεραπεία δεν δρα στο σύμπτωμα, αλλά συνολικά στον οργανισμό, λόγω δράσεων στην ικανότητα άμυνας του οργανισμού. Αυτό σημαίνει ότι έχει ολιστικούς στόχους και επιδρά συνολικά στον οργανισμό. Η βελτίωση κρίνεται με όρους βελτίωσης του συνόλου των συμπτωμάτων που εμφανίζει το σώμα σε βάθος χρόνου και όχι στα μεμονωμένα συμπτώματα για τα οποία προσέρχεται ο ασθενής στο γιατρό.
Οι εναλλακτικές θεραπείες δρουν ελάχιστα ή καθόλου όταν υπάρχει έντονη λειτουργική διαταραχή του αμυντικού συστήματος, η οποία οφείλεται σε σημαντική φθορά του χρόνου, σε ανθυγιεινή ζωή και καταχρήσεις, σε κακή κληρονομικότητα, σε σοβαρούς ψυχολογικούς παράγοντες ή σε σοβαρό χρόνιο νόσημα. Σε περιπτώσεις σοβαρής αλλοίωσης του οργανισμού όπως σε ορισμένα καρκινώματα, η υποκατάσταση της χημικής θεραπείας από εναλλακτικές πρακτικές, μπορεί να είναι επικίνδυνη.
Η εναλλακτική θεραπεία απαιτεί συνήθως πιο στενή κλινική παρακολούθηση, γιατί τροποποιείται με δυναμικό τρόπο, ανάλογα με την κλινική ανταπόκριση του αμυντικού συστήματος και των συμπτωμάτων.
Τέλος, οι εναλλακτικές θεραπευτικές πρακτικές, δεν δύνανται να εφαρμοστούν καθολικά σε όλους τους ασθενείς και σε όλες τις ασθένειες.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία για νοσοκομειακά περιστατικά: 210 6252770
Email: amoschovaki@yahoo.gr