Η βουβωνοκήλη είναι μια πάθηση όπου όργανα τα οποία θα έπρεπε να βρίσκονται μέσα στην κοιλιά, προβάλλουν προς τα έξω, μέσα από ένα σημείο του κοιλιακού τοιχώματος στη βουβωνική χώρα, δηλαδή το πλάγιο κάτω μέρος της κοιλιάς (η περιοχή όπου η κοιλιά ενώνεται με τη βάση του μηρού). Η βουβωνοκήλη αποτελεί τη συχνότερη μορφή κήλης, κάτι που ισχύει και για τα μωρά.
Εμφανίζεται κάποιες στιγμές ως ένα μικρό εξόγκωμα (διόγκωση) στη βουβωνική χώρα ή στο όσχεο, δηλαδή το σακουλάκι που φιλοξενεί τους όρχεις, ενώ άλλες στιγμές δεν φαίνεται τίποτα. Το περιεχόμενο της βουβωνοκήλης είναι συνήθως τμήμα εντέρου και περιτοναϊκού (ενδοκοιλιακού) λίπους, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να περιέχει μέχρι και τμήμα της ουροδόχου κύστεως.
Τα όργανα που βρίσκονται στην κοιλιά περιβάλλονται από ένα μεγάλο σάκο σαν μπαλόνι, το περιτόναιο. Από τη 12η εβδομάδα της εγκυμοσύνης το περιτόναιο έχει δύο προεξοχές στο κάτω μέρος του, μία δεξιά και μία αριστερά. Οι προεξοχές αυτές δημιουργούν δύο κανάλια, τα οποία διαπερνούν το τοίχωμα της κοιλιάς και καταλήγουν στα μεν αγόρια στο όσχεο, στα δε κορίτσια στα χείλη του αιδοίου.
Στα αγόρια, από τα κανάλια περνούν οι όρχεις, οι οποίοι δημιουργούνται και αναπτύσσονται στην εμβρυϊκή ζωή μέσα στην κοιλιά και κατεβαίνουν στο όσχεο λίγες εβδομάδες πριν από τη γέννηση. Στα κορίτσια, από τα κανάλια αυτά περνούν δύο σύνδεσμοι που συγκρατούν τη μήτρα. Φυσιολογικά, όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή πρέπει τα κανάλια να κλείσουν τελείως, έτσι ώστε κατά τη γέννηση να μην υπάρχει κανένα άνοιγμα του κοιλιακού τοιχώματος στις βουβωνικές χώρες.
Επιπλοκές: Περίσφιξη
Η βουβωνοκήλη μπορεί να είναι επικίνδυνη καθώς μπορεί να προκληθεί περίσφιξη. Όταν για παράδειγμα ένα κομμάτι εντέρου περάσει μέσα από το στόμιο της κήλης υπάρχει περίπτωση να στραγγαλιστεί και να μην μπορεί να επανέλθει πίσω. Αυτό σημαίνει ότι στην αρχή θα έχουμε εντερική απόφραξη. Στη συνέχεια μπορεί να στραγγαλιστούν και τα αγγεία που μεταφέρουν αίμα στο έντερο με αποτέλεσμα τη νέκρωση του εντέρου, μια πολύ σοβαρή κατάσταση για την υγεία του παιδιού.
Τα συμπτώματα που παρουσιάζει το παιδί με περισφιγμένη βουβωνοκήλη είναι: Ανησυχία, έντονος πόνος, εμετοί, ενώ η διόγκωση γίνεται πολύ σκληρή. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται επείγουσα χειρουργική επέμβαση. Εάν η κήλη δεν έχει περίσφιξη, δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα, εκτός από κάποιο βάρος που μπορεί να αισθάνονται τα μεγαλύτερα παιδιά.
Η βουβωνοκήλη μπορεί να προκληθεί εξαιτίας υπερτροφικών ή ευένδοτων οπών της βουβωνικής χώρας ή εξαιτίας πίεσης που ασκείται στο μυϊκό σύστημα της κοιλιάς και των εσωτερικών οργάνων. Μια τέτοια πίεση ασκείται ως επί το πλείστον με την ανύψωση βάρους, κατά την κένωση, ή -στα μωρά- όταν φωνάζουν.
Εάν η ασκούμενη πίεση είναι μεγαλύτερη από όσο μπορεί να αντέξει ο ιστός στην περιοχή του βουβωνικού πόρου, τότε αυτός ο συνδετικός ιστός σπάει και όργανα της περιοχής της κοιλιάς, όπως τμήματα του εντέρου ή και του περιτοναίου, διεισδύουν στο βουβωνικό πόρο ή απευθείας κάτω από το δέρμα.
Η βουβωνοκήλη είναι ορατή και μπορεί να ψηλαφηθεί ως καμπύλωση προς τα έξω στην περιοχή της βουβωνικής χώρας, των μεγάλων χειλέων του αιδοίου, ή του όσχεου (του σάκου των όρχεων). Είναι δυνατόν, μέσω των μεγάλων στομίων της κήλης να επαναπροωθείται το περιεχόμενο της βουβωνοκήλης προς την κοιλιακή χώρα (αυτόματη ανάταξη).
Εάν τα στόμια της κήλης είναι μικρά υπάρχει ο κίνδυνος να εγκλωβιστούν τα όργανα στον σάκο της κήλης και να απονεκρωθούν. Αυτό σημαίνει άμεση θανατηφόρα επιπλοκή και πρέπει να αντιμετωπιστεί τάχιστα με εγχείρηση.
Στα μωρά
Το 1% των μωρών παθαίνει βουβωνοκήλη, ενώ το ποσοστό μεγαλώνει για όσα γεννιούνται πρόωρα. Γι’ αυτό το λόγο, η βουβωνοκήλη είναι η πιο συνηθισμένη μορφή κήλης στη βρεφική ηλικία.
Τα αγόρια προσβάλλονται 9 φορές συχνότερα από τα κορίτσια. Η βουβωνοκήλη αναγνωρίζεται στα δύο τρίτα των περιπτώσεων κατά τους τρεις πρώτους μήνες της ζωής σαν οίδημα στην περιοχή της βουβωνικής χώρας, και αυξάνει σε μέγεθος όποτε τα μωρά φωνάζουν, φταρνίζονται, βήχουν, και όταν συσπούν τους μυς της περιοχής κατά την αφόδευση.
Η βουβωνοκήλη στα μωρά κανονικά δεν συνοδεύεται από πόνους και δεν επιφυλάσσει κάποια αδιαθεσία. Μια εγχείρηση που θα κριθεί αναγκαία μπορεί να προγραμματιστεί με ηρεμία.
Διαφορετικά είναι τα πράγματα στην περίπτωση της περισφιγμένης βουβωνοκήλης: πρέπει να αντιμετωπιστεί αμέσως με εγχείρηση! Μια τέτοια επιπλοκή γίνεται αισθητή από τους ισχυρούς πόνους, τους εμετούς, τη δυσκολία στην αφόδευση, και τις διαταραχές του κυκλοφορικού.
Αντιμετώπιση
Η βουβωνοκήλη πρέπει να υποβληθεί οπωσδήποτε σε εγχείρηση, γιατί δεν υποχωρεί από μόνη της. Οι αιμοστατικοί επίδεσμοι και. οι κηλεπίδεσμοι δεν βοηθούν.
Όσο δεν υπάρχει εγκλωβισμός των εντερικών ελίκων ή μέρη του περιτοναίου (περίσφιξη), η εγχείρηση μπορεί να σχεδιαστεί χωρίς υπερβολική βιασύνη και να πραγματοποιηθεί χωρίς να απαιτείται παραμονή στο νοσοκομείο. Αντίθετα, μια περισφιγμένη βουβωνοκήλη πρέπει να εγχειριστεί αμέσως, και θα πρέπει να ακολουθήσει περαιτέρω νοσηλεία στο νοσοκομείο.
Προσοχή: Κάθε διόγκωση στην περιοχή της βουβωνικής χώρας δεν συνιστά βουβωνοκήλη. Μπορεί να πρόκειται για διογκωμένους βουβωνικούς λεμφαδένες, για ορχίτιδα ή συστροφή των όρχεων, για υδροκήλη ή βουβωνική κρυψορχία. Γι’ αυτόν το λόγο, θα πρέπει να δείχνετε στο γιατρό κάθε πρήξιμο σε αυτή την περιοχή, ώστε να μπορεί να κάνει την ορθή διάγνωση.
Όταν υπάρχει υποψία περίσφιξης ή συστροφής των όρχεων, πρέπει να πάτε αμέσως στο γιατρό με το παιδί σας. Ακόμη καλύτερα είναι να πάτε στο νοσοκομείο, επειδή σε αυτή την περίπτωση πρέπει να γίνει χειρουργική ανάταξη μέσα σε έξι ώρες από την εμφάνιση της βλάβης.
