Ορισμένοι πιστεύουν ότι το κόκκινο κρασί δεν κάποια καλό στην καρδιά αλλά αποτελεί έναν από τους πολλούς μύθους που υπάρχουν σήμερα σχετικά με τη διατροφή μας. Υπάρχουν, όμως, αρκετά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι πρόκειται για αλήθεια, ιδίως αν το κρασί καταναλώνεται κατά τη διάρκεια του γεύματος. Ενδεχομένως τα φλαβονοειδή που περιέχονται σε υψηλά επίπεδα στο κόκκινο κρασί να αντιμάχονται τις ελεύθερες οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στα κύτταρα του σώματος, συμπεριλαμβανομένων και των μυϊκών κυττάρων της καρδιάς. Το σίγουρο πάντως είναι ότι το αλκοόλ καταπολεμά τη θρόμβωση.
Ποιες είναι οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία από την κατανάλωση αλκοόλ;
Η τακτική κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών άνω της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας μπορεί να προκαλέσει υπέρταση, αυξάνοντας έτσι και τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων. Είναι πιθανό η καρδιά να λειτουργεί λιγότερο αποτελεσματικά, γιατί το αλκοόλ μπορεί να βλάψει άμεσα το μυοκάρδιο, προκαλώντας διεύρυνση και αδυναμία των θαλάμων της καρδιάς (καρδιομυοπάθεια). Τα άτομα που πίνουν και έχουν διευρυμένη καρδιά μπορεί να παρουσιάσουν ενδείξεις και συμπτώματα συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας, όπως πρησμένους αστραγάλους και λαχάνιασμα. Μπορεί, επίσης, να διαταραχτεί ο καρδιακός ρυθμός, πράγμα που συχνά προκαλεί κολπική μαρμαρυγή.
Υπάρχουν οφέλη από την κατανάλωση αλκοόλ;
Ναι, αρκετά. Εμπεριστατωμένες έρευνες έχουν δείξει ότι η μετρημένη κατανάλωση οινοπνεύματος (1-2 ποτά την ημέρα) συσχετίζεται με μείωση 30-50% του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων. Μπορεί, μάλιστα, να προστατεύσει από τη στεφανιαία νόσο, ιδίως τις γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση και τους άντρες άνω των 40 ετών. Ωστόσο, η κατανάλωση αλκοόλ άνω του συνιστώμενου επιπέδου αυξάνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας.
Πώς προστατεύουν την καρδιά οι μέτριες ποσότητες αλκοόλ;
Ορισμένες έρευνες δείχνουν η προστατευτική δράση του οινοπνεύματος οφείλεται, εν μέρει στην ικανότητα του να αυξάνει τα επίπεδα λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας (HDL), η οποία αποτελεί την «καλή» χοληστερίνη. Οι μέτριες ποσότητες οινοπνεύματος είναι δυνατόν να καταστήσουν το αίμα λιγότερο ιξώδες (κολλώδες), επιτρέποντας έτσι την πιο ομαλή ροή του και μειώνοντας την πιθανότητα καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Επίσης το αλκοόλ μειώνει τη θρόμβωση. Τα οφέλη αυτά μεγιστοποιούνται όταν το οινόπνευμα καταναλώνεται κατά τη διάρκεια του γεύματος γιατί αργεί να απορροφηθεί κι έτσι προσφέρει προστασία για μεγαλύτερη χρονικό διάστημα.
Τι επίδραση έχουν στην καρδιά τα ψυχαγωγικά ναρκωτικά, όπως η κοκαΐνη;
Η κοκαΐνη είναι διεγερτική ουσία και αποτελεί ένα από τα πιο διαδεδομένα «ψυχαγωγικά» ναρκωτικά. Ωστόσο, είναι ταυτόχρονα και ένα από τα πιο επικίνδυνα, όσον αφορά στην καρδιά. Επίσης, και πολλά άλλα «ψυχαγωγικά» ναρκωτικά επηρεάζουν την καρδιά. Η κοκαΐνη μπορεί να μειώσει την αιμάτωση της καρδιάς, να προκαλέσει αρρυθμία και να βλάψει άμεσα την καρδιακή λειτουργία.
Πώς προκαλεί η κοκαΐνη τη διαταραχή της αιμάτωσης;
Η κοκαΐνη προκαλεί συστολή των στεφανιαίων αρτηριών ενώ ταυτόχρονα διεγείρει το μυοκάρδιο, το οποίο, κατά συνέπεια, απαιτεί περισσότερο οξυγόνο. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η καρδιά απαιτεί περισσότερο οξυγόνο όταν οι στεφανιαίες αρτηρίες βρίσκονται σε διαστολή. Αντιθέτως, υπό την επήρεια της κοκαΐνης, συστέλλονται. Το αποτέλεσμα αυτό αυξάνει τις πιθανότητες καρδιακής προσβολής, η οποία μπορεί και να αποβεί μοιραία.
Ποιες είναι οι πιθανότητες να υποστεί καρδιακή προσβολή ένας χρήστης κοκαΐνης
Ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής αυξάνεται 24 φορές κατά τη διάρκεια των 60 λεπτών μετά τη χρήση κοκαΐνης. Η καρδιακή προσβολή μπορεί να συμβεί τόσο σε κάποιον που κάνει χρήση κοκαΐνης για πρώτη φορά όσο και σε χρόνιο χρήστη. Πέρα από τη διαταραχή της αιμάτωσης μέσω των στεφανιαίων αρτηριών, η κοκαίνη θέτει σε εφαρμογή τον μηχανισμό πήξης του αίματος. Αφού το πήγμα, δηλαδή ο θρόμβος, είναι το τελευταίο βήμα πριν την εμφάνισης της καρδιακή προσβολής ή του ισχαιμικού εγκεφαλικού, η χρήση κοκαΐνης αυξάνει τον κίνδυνο. Η μέση ηλικία των ατόμων που παθαίνουν καρδιακή προσβολή μετά από χρήση κοκαΐνης είναι τα 34 έτη. Το 20% των ατόμων αυτών είναι κάτω των 25 ετών.
Μπορεί η χρήση κοκαΐνης να αποβεί μοιραία;
Ναι. Παρότι δεν κατανοούμε πλήρως τον μηχανισμό, η κοκαΐνη μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές αρρυθμίες κάθε τύπου, οι οποίες οδηγούν συχνά στον θάνατο. Οι θανάσιμες καρδιαγγειακές επιπλοκές μετά τη χρήση κοκαΐνης δεν είναι ιδιαίτερα συχνές (λιγότερο από 2% των περιπτώσεων). Αυτό πιθανώς συμβαίνει επειδή η χρήση γίνεται συνήθως από νέους ανθρώπους, οι οποίοι σπάνια πάσχουν από προϋπάρχουσες καρδιοπάθειες.
Το ψυχαγωγικό ναρκωτικό ecstacy επηρεάζει την καρδιά;
Ναι. To ecstacy περιέχει ένα ψυχοενεργό διεγερτικό συστατικό που ονομάζεται MDMA. Αυτή η ουσία επηρεάζει κυρίως τον εγκέφαλο, αλλά έχει αποδειχτεί ότι προκαλεί επίσης υπέρταση και ταχυκαρδία. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να διαταράξει σημαντικά το σύστημα ελέγχου της θερμοκρασίας του σώματος, πράγμα που θέτει σε κίνδυνο τη λειτουργία των νεφρών, του ήπατος και ολόκληρου του καρδιαγγειακού συστήματος. Οι έρευνες δείχνουν, ωστόσο, ότι το «ecstacy» δεν φαίνεται να εμπλέκεται στη στεφανιαία νόσο.
Πόσο γρήγορα αποκαθίσταται ο οργανισμός μου αν κόψω το κάπνισμα;
Η διακοπή του καπνίσματος αποτελεί ιδιαίτερα αποτελεσματικό τρόπο μείωσης του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων, οι οποίες θα μπορούσαν αλλιώς να αποδειχτούν θανάσιμες. Μόλις κόψετε το κάπνισμα, το σώμα σας αρχίζει να επιδιορθώνει τις ζημιές και έτσι σε σύντομο χρονικό διάστημα -ίσως και εντός 24 ωρών- η καρδιά σας λαμβάνει σημαντικά υψηλότερη ποσότητα οξυγόνου. Όσο περισσότερο χρόνο δεν καπνίζετε τόσο μειώνετε τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Πόσο θα ελαττώσω τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου αν κόψω το κάπνισμα;
Η διακοπή του καπνίσματος από μόνη της οδηγεί σε 36% μείωση της θνησιμότητας από στεφανιαία νόσο, η οποία αποτελεί την κυρίαρχη μορφή των καρδιαγγειακών παθήσεων. Η επίπτωση της μη θανάσιμης στεφανιαίας νόσου μειώνεται και αυτή κατά 36% σε σύγκριση ατόμων που έκοψαν το κάπνισμα και ατόμων που δεν έχουν καπνίσει ποτέ. Η συχνότητα εμφάνισης και η θνησιμότητα λόγω εγκεφαλικού επεισοδίου είναι πολύ υψηλότερες σε καπνιστές παρά σε άτομα που έκοψαν το κάπνισμα. Αυτό ισχύει για το σύνολο των καρδιαγγειακών παθήσεων.
