Τα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα είναι πιο ευάλωτοι στο άσθμα και τις πνευμονοπάθειες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Αυτό γράφουν στο περιοδικό Risk Analysis επιστήμονες από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, με επικεφαλής τον Πιέρ Μπροσού, καθηγητή στο Τμήμα Περιβαλλοντικής & Επαγγελματικής Υγείας.
Οι ερευνητές μελέτησαν 1.998 εθελοντές, ηλικίας 5 έως 96 ετών και διαπίστωσαν ότι όσοι ήταν παχύσαρκοι εισέπνεαν έως και 50% περισσότερους ρύπους κάθε μέρα.
Οι εθελοντές της μελέτης χωρίστηκαν σε ομάδες με βάση τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), ο οποίος υπολογίζεται όταν διαιρεθεί το βάρος, μετρούμενο σε κιλά, με το τετράγωνο του ύψους μετρούμενο σε μέτρα. Επιπλέον, με ειδικές εξετάσεις υπολόγισαν τον αέρα που εισέπνεαν οι εθελοντές.
Διαπιστώθηκε ότι γενικά οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι ενήλικες εισπνέουν καθημερινά 7-50% περισσότερο αέρα απ’ ό,τι οι συνομήλικοί τους με φυσιολογικό σωματικό βάρος. Αντίστοιχα, τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά εισπνέουν 10-24% περισσότερο αέρα, σε σύγκριση με τους φυσιολογικού βάρους συνομηλίκους τους.
Πιο συγκεκριμένα, οι εθελοντές με φυσιολογικό σωματικό βάρος (ΔΜΣ από 18,5 έως και 25) εισέπνεαν κάθε μέρα 16,4 κυβικά μέτρα αέρα, ενώ όσοι είχαν ΔΜΣ από 35 έως 40 εισέπνεαν κάθε μέρα 24,6 κυβικά μέτρα αέρα. Αυτό σημαίνει πως οι παχύσαρκοι εισπνέουν κατά 8,2 κυβικά μέτρα αέρα περισσότερο, δηλαδή 50% παραπάνω ρύπους.
Η έκθεση σε ρύπους όπως η αμμωνία, το διοξείδιο του θείου, το όζον και το διοξείδιο του αζώτου είναι γνωστό ότι σχετίζεται με το άσθμα και άλλες πνευμονοπάθειες.
Παρότι τα ευρήματα είναι ανησυχητικά για τους παχύσαρκους ενήλικες, είναι ακόμα πιο σοβαρά για τα παχύσαρκα παιδιά. «Τα παιδιά έχουν πολύ ταχύτερο μεταβολισμό σε συνάρτηση με το βάρος του απ’ ό,τι οι ενήλικες και αυτό σημαίνει ότι ανά κιλό σωματικού βάρους εισπνέουν πολύ περισσότερο αέρα», εξήγησε ο δρ Μπροσού.
Να σημειωθεί ότι και οι επαγγελματίες αθλητές αναπνέουν περισσότερο αέρα από ό,τι τα φυσιολογικά άτομα κατά τη διάρκεια της προπόνησης αλλά δεν διατηρούν αυτά τα υψηλά επίπεδα της εισπνοής κάθε μέρα όπως συμβαίνει με τα παχύσαρκα άτομα. Για τους σκιέρ και τους ποδηλάτες του Γύρου της Γαλλίας τα ποσά εισπνοής είναι 41,2 – 45,9 κυβικά μέτρα αέρα κατά τη διάρκεια της σωματικής τους δραστηριότητας. Οι παχύσαρκοι από την άλλη πλευρά διατηρούν τα υψηλά ποσά εισπνοής καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
Η ρύπανση του αέρα αιτία παχυσαρκίας;
Αξίζει να αναφερθεί ότι άλλοι επιστήμονες έχουν ερευνήσει τη σχέση μεταξύ της ρύπανσης του αέρα και της παχυσαρκίας, αλλά σε μια εντελώς διαφορετική οπτική γωνία. Ο Arne Astrup, για παράδειγμα, ο οποίος είναι επικεφαλής του τμήματος της παχυσαρκίας και της διατροφής στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης θεωρεί ότι η αύξηση των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα συμβάλλει στην παχυσαρκία. Κατά τον ίδιο, οι άνθρωποι αυξάνουν την πρόσληψη τροφής λόγω αυτού του μηχανισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Αν και οι σαφείς ενδείξεις ότι η ρύπανση προκαλεί η παχυσαρκία δεν είναι ακόμη στέρεες, το γεγονός ότι οι τοξίνες του αέρα μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες – ειδικά για εκείνους που υποφέρουν από άσθμα και καρδιαγγειακά νοσήματα – δεν θέλει ιδιαίτερη απόδειξη. Για παράδειγμα το όζον μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα, όπως δύσπνοια, κρίσεις άσθματος, και αυξημένη ευαισθησία σε πνευμονική φλεγμονή.