Μερικές φορές μετά το ξύρισμα εμφανίζονται μικρά σπυράκια στο δέρμα. Aυτό μπορεί να οφείλεται σε βακτηριακή μόλυνση των τριχοθυλακίων, δηλαδή σε θυλακίτιδα (folliculitis).
Η μόλυνση του θύλακα εμποδίζει τη φυσιολογική ανάπτυξη της τρίχας, η οποία στρέφεται προς το θύλακα αντί να εκφύεται κάθετα προς την επιφάνειας της επιδερμίδας. Προσβάλλονται συνήθως παιδιά, έφηβοι και νεαροί ενήλικες.
Η θυλακίτιδα μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε σημείο του δέρματος ή του τριχωτού της κεφαλής. Οι βλάβες μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά και να μεταδοθούν σε άλλα σημεία του σώματος. Γύρω από κάθε θύλακα τρίχας υπάρχει ερύθημα (κοκκινίλα) και φλύκταινα (φουσκάλα με πύον) στο κέντρο.
Συχνά η φλεγμονή δημιουργείται από τρίχες που εγκλωβίζονται στο δέρμα μετά το ξύρισμα. Φταίει όμως κάποιο μικρόβιο, συνήθως ο σταφυλόκοκκος, που ήδη υπάρχει στο δέρμα και γίνεται παθογόνο (για την σταφυλοκοκκική θυλακίτιδα δείτε εδώ).
Το αποτέλεσμα ενδέχεται να είναι ήπιο ερύθημα αλλά μπορεί και να δημιουργηθεί κύστη. Επειδή η θυλακιτιδα εμφανίζεται συχνά μετά από ξύρισμα είναι καλό να προτιμούνται άλλες αποτριχωτικές μέθοδοι.
Η φλεγμονή του θύλακα της τρίχας περνά τις περισσότερες φορές από μόνη της αλλά αν υπάρξει σοβαρή λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει μόνιμη απώλεια μαλλιών και ουλές.
Υπάρχουν δύο τύποι θυλακίτιδας, η επιφανειακή και η εν τω βάθει θυλακίτιδα. Στην πρώτη εμφανίζεται η φλεγμονή γύρω από το θύλακα της τρίχας με μικρή φλύκταινα με πύον και στη δεύτερη υπάρχει επώδυνη, σκληρή διόγκωση με φλύκταινα η οποία περιέχει πύον (όπως είναι ο δοθιήνας ή καλόγερος).
Αιτίες
Η συχνότερη αιτία της θυλακίτιδας είναι ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος. Το μικρόβιο γίνεται παθογόνο κάτω από ορισμένες συνθήκες, π.χ. διαβήτης, τοπικές κακώσεις, τριβή (από τη χρήση ξυριστικών μηχανών και από τα στενά ρούχα), κακή υγιεινή της περιοχής και ιδρώτα.
Άτομα που έχουν ακμή και λαμβάνουν αντιβιοτικά, μπορεί να εμφανίσουν θυλακίτιδα από Gram αρνητικά μικρόβια. Σπάνια μικροβιακή θυλακίτιδα προκαλεί η ψευδομονάδα (σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα). Άλλα αίτια είναι οι ιοί όπως ο ιός του απλού έρπητα, η σύφιλη και σπανιότερα τα παράσιτα.
Υπάρχουν επίσης μορφές θυλακίτιδας που είναι μη μολυσματικές, όπως αυτές που προκαλούνται από έλαια πίσσες, και λίπη που έρχονται σε επαφή με το δέρμα. Καμιά φορά αιτία είναι το λευκοπλάστ.
Παράγοντες που μπορούν να πυροδοτήσουν την θυλακίτιδα και χαρακτηρίζονται ως προδιαθεσικοί είναι:
- Η κακή υγιεινή του σώματος.
- Το ξύρισμα και οι τραυματισμοί των περιοχών με έντονη τριχοφυϊα, (τα γένια, οι μασχάλες και οι μηροί).
- Τα στενά ρούχα και οι νάρθηκες.
- Τα τροπικά κλίματα και η υγρασία.
- Η συχνή χρήση τοπικών κορτιζονούχων σκευασμάτων.
- Η συστηματική χορήγηση αντιβιοτικών
- Ο σακχαρώδης διαβήτης.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα είναι ευαισθησία, ερεθισμός, κοκκίνισμα της μολυσμένης περιοχής και σπυράκια με πύον που στο κέντρο τους διακρίνεται η τρίχα.
Τα συμπτώματα στις επιφανειακές θυλακίτιδες είναι:
- Φυσαλίδες με πύο που σπάνε και δημιουργούν κρούστα.
- Φλεγμονή και ερεθισμό του δέρματος.
- Φαγούρα ή ευαισθησία.
- Πυκνές ομάδες μικρών, κόκκινων ερεθισμάτων γύρω από τα τριχοθυλάκια
Τα συμπτώματα στη βαθιά θυλακίτιδα είναι:
- Ένα μεγάλο πρήξιμο ή μάζα.
- Φυσαλίδες γεμάτες πύο, που σπάνε και δημιουργούν κρούστα.
- Πόνος.
- Πιθανές ουλές μετά την μόλυνση.
Θεραπεία – αντιμετώπιση
Οι περισσότερες θυλακίτιδες διαρκούν 2-3 ημέρες και δεν χρειάζονται θεραπεία καθώς η μόλυνση υποχωρεί μόνη της.
Σε περίπτωση που η θυλακίτιδα επιμένει και έχουν δημιουργηθεί σπυράκια στο δέρμα είναι αναγκαία η χρήση αντιβιοτικής κρέμας τοπικά, σε μορφή λοσιόν ή τζελ, για περίπου 2 εβδομάδες.
Αν το πρόβλημα είναι μόνιμο, ο δερματολόγος θα προχωρήσει σε ορμονικές εξετάσεις και στην εφαρμογή λέιζερ αποτρίχωσης με σκοπό να κάψει το θύλακα της τρίχας εσωτερικά, ώστε αυτή να πέσει σταδιακά από μόνη της. Αν η φλεγμονή είναι έντονη και δημιουργηθεί κύστη στο δέρμα, είναι πιθανό να χρειαστεί διάνοιξη με ειδικό χειρουργικό λέιζερ ή μικροχειρουργική διαθερμία μέχρι να καθαρίσει ο ιστός από τη μόλυνση, ώστε να είναι δυνατή η αποτρίχωση με λέιζερ.
Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει τα εξής:
- Κάντε κομπρέσες με ζεστό νερό.
- Προμηθευτείτε από το φαρμακείο κρέμες που να περιέχουν αντιβιοτικό και πιθανόν κορτιζόνη, αν υπάρχει έντονη φλεγμονή.
- Πλένετε την περιοχή με αντιβακτηριακό σαπούνι 2 φορές την ημέρα.
- Μη μοιράζεστε πετσέτες με άλλους.
- Αλλάζετε συχνά τα ρούχα που έρχονται σε επαφή με τη μολυσμένη περιοχή.
- Χρησιμοποιείτε ειδικά φαρμακευτικά σκευάσματα που βοηθούν στην απελευθέρωση των τριχών.
- Η θυλακίτιδα είναι μια κατάσταση που ανταποκρίνεται καλά στην ξεκούραση.
- Βάλτε πάγο στο δέρμα.