Αν υποφέρετε από ακράτεια ούρων, ακόμα και ελαφράς μορφής, η οποία επηρεάζει την ποιότητα της ζωής σας, τότε καλό είναι να ζητήσετε βοήθεια ενός γιατρού ο οποίος θα κάνει τη διάγνωση.
Ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο πρέπει να απευθυνθείτε είναι ο παθολόγος σας. Αυτός θα μπορέσει να εντοπίσει τα αίτια, όπως π.χ. η ουρολοίμωξη, και να σας συστήσει κάποια θεραπεία. Το πιθανότερο είναι να σας παραπέμψει για εξειδικευμένες εξετάσεις.
ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΩΝ
Η ακράτεια ούρων μπορεί να έχει διάφορες αιτίες και προτού μπορέσει να ξεκινήσει τη θεραπεία, ο γιατρός θα πρέπει να ανακαλύψει τι ακριβώς προκαλεί τα συμπτώματα.
Ένα από τα πρώτα πράγματα που θα ελέγξει είναι αν υπάρχει κάποια ουρολοίμωξη, διότι αυτή θεραπεύεται εύκολα και μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένα αποτελέσματα σε μετέπειτα ουροδυναμικούς ελέγχους.
Κύριος στόχος της εξέτασης είναι να διαπιστωθεί αν έχετε ακράτεια από προσπάθεια λόγω αδυναμίας του αυχένα της κύστης ή ακράτεια από έπειξη λόγω ασταθούς κύστης.
Η διάγνωση μπορεί να μην καταστεί δυνατή μόνο βάσει των συμπτωμάτων σας, διότι αυτά ενδέχεται να ποικίλλουν και ένα άτομο μπορεί να εκδηλώνει έναν συγκερασμό των δύο τύπων του προβλήματος. Σε περίπτωση που συμβαίνει κάτι τέτοιο, μπορεί να ξεκινήσει η θεραπεία για την ακράτεια ούρων και στη συνέχεια να επαναληφθούν οι εξετάσεις, ώστε να διαπιστωθεί τι πρόοδος έχει γίνει.
Με τις εξετάσεις θα εντοπιστούν επίσης και άλλες σπάνιες μορφές ακράτειας. Οι γυναίκες με υποτροπιάζουσες λοιμώξεις ή άλλα συμπτώματα της ουροδόχου κύστης πιθανόν να χρειάζεται να υποβληθούν σε εξετάσεις, προτού αρχίσει η κατάλληλη θεραπεία.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Ένας απλός τρόπος να ελεγχθεί η λειτουργία της κύστης είναι να συμπληρωθεί ένα διάγραμμα πέντε ημερών όπου θα σημειώνεται η ποσότητα των υγρών που καταναλώνετε, των ούρων που αποβάλλετε, καθώς και η συχνότητα της ούρησης. Αυτό ονομάζεται ημερολόγιο όγκου και συχνότητας και δείχνει γρήγορα και με ακρίβεια πώς λειτουργεί συνήθως η ουροδόχος κύστη. Το ημερολόγιο μπορεί να εντοπίσει από μόνο του την αιτία του προβλήματος, για παράδειγμα, σε κάποιον που αναπτύσσει διαβήτη θα δείξει αυξημένη κατανάλωση υγρών και αυξημένη συχνότητα ούρησης.
Μπορεί επίσης να διαπιστωθεί ανεπαρκής πρόσληψη υγρών: αυτό οδηγεί σε ιδιαίτερα υψηλή συμπύκνωση των ούρων που ερεθίζει την κύστη, προκαλώντας συμπτώματα συχνουρίας και έπειξης. Ενδέχεται επίσης να σας κάνει επιρρεπείς στις ουρολοιμώξεις, διότι η αποβολή μικρών, μόνο, ποσοτήτων ούρων μειώνει τις φυσικές άμυνες του σώματος ενάντια στα βακτήρια που εισέρχονται στην κύστη.
Η ακούσια διαφυγή ούρων μπορεί να μετρηθεί με τη βοήθεια μιας σερβιέτας. Μία ζυγισμένη σερβιέτα φοριέται για περίπου μία ώρα με γεμάτη κύστη. Ταυτόχρονα εσείς πραγματοποιείτε μια σειρά απλών κινήσεων, όπως για παράδειγμα το να κάθεστε και να σηκώνεστε, να ανεβοκατεβαίνετε σκάλες ή να πλένετε τα χέρια σας. Στη συνέχεια η σερβιέτα ζυγίζεται εκ νέου, ώστε να υπολογιστεί το βάρος και κατά συνέπεια ο όγκος των ούρων που έχουν διαφύγει.
ΟΥΡΟΔΥΝΑΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
Οι καθιερωμένες εξετάσεις που πραγματοποιούνται ώστε να εκτιμηθεί η λειτουργία της ουροδόχου κύστης είναι γνωστές ως ουροδυναμικός έλεγχος. Μετρούν τη ροή και την ποσότητα των ούρων και το κατά πόσον αυτές είναι φυσιολογικές.
Προκειμένου να πραγματοποιηθεί ο ουροδυναμικός έλεγχος, πρέπει να μεταβείτε στην κλινική με γεμάτη κύστη και να ουρήσετε σε μια ειδική τουαλέτα που μετρά τη ροή των ούρων. Στη συνέχεια τοποθετούνται στην ουροδόχο κύστη και στον πρωκτό δύο μικροί μεταγωγείς (ανιχνευτές) πίεσης. Παρ’ όλο που αυτό μπορεί να προκαλέσει κάποια ενόχληση, δεν θα είναι επώδυνο.
Στη συνέχεια η ουροδόχος κύστη γεμίζει ξανά μέσα σε πέντε λεπτά με τη βοήθεια ενός καθετήρα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, καταγράφονται οι πιέσεις από τους δύο μεταγωγείς.
Όταν η ουροδόχος κύστη γεμίσει ξανά, καλείστε να πραγματοποιήσετε απλές κινήσεις, όπως το να βήξετε ή να κάνετε μικρά πηδηματάκια επί τόπου, για να ελεγχθούν οι πιέσεις και να διαπιστωθεί αν σημειώνεται ακούσια διαφυγή ούρων.
Εντέλει, η ουροδόχος κύστη κενώνεται στην ειδική τουαλέτα με τους μεταγωγείς ακόμα στη θέση τους για μια «γραφική παράσταση πίεσης/ροής», η οποία επιτρέπει την ανάλυση της πίεσης της κύστης την ώρα της ούρησης.
Παρ’ όλο που σε κανέναν δεν αρέσει η ιδέα αυτών των εξετάσεων, μπορούν να εφαρμοσθούν σχετικά εύκολα και με αξιοπρέπεια. Οι γιατροί και οι νοσοκόμες που τις πραγματοποιούν είναι όλοι εξειδικευμένοι και προσπαθούν να κάνουν τις εξετάσεις αυτές όσο πιο ανεκτές γίνεται.
Οι πληροφορίες που παρέχει ο ουροδυναμικός έλεγχος είναι περιορισμένες διότι δίνει μια εικόνα της λειτουργίας της κύστης κατά τη διάρκεια μιας σχετικά μικρής χρονικής περιόδου (των 20 περίπου λεπτών που διαρκεί η εξέταση). Σε ορισμένα νοσοκομεία, η διαδικασία παρατείνεται έως και τέσσερις ώρες, επιτρέποντας στην ουροδόχο κύστη να γεμίσει φυσιολογικά και αναπαράγοντας ως εκ τούτου κατά την εξέταση τις συνθήκες υπό τις οποίες δημιουργούνται τα προβλήματα.
Σε ορισμένα νοσοκομεία η κυστεομετρία (η μέτρηση της πίεσης και του όγκου της κύστης όταν είναι γεμάτη και κατά τη διάρκεια της κένωσης) μπορεί να συνδυαστεί με ακτινοσκόπηση, για να ελεγχθεί η σχέση του αυχένα της κύστης με τη διαφυγή ούρων κατά τη διάρκεια του βήχα.
Η εξέταση αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τις γυναίκες που έχουν υποβληθεί κατά το παρελθόν σε χειρουργικές επεμβάσεις ή έχουν αντιμετωπίσει περίπλοκα προβλήματα και είναι γνωστή ως βιντεο-ουροδυναμικός έλεγχος.
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
Υπάρχουν δύο μέθοδοι που χρησιμοποιούνται συνήθως, για να διαπιστωθεί αν έχουν προσβληθεί άλλα τμήματα των ουροφόρων οδών. Οι εξετάσεις αυτές αναζητούν τυχόν βλάβες από κάποια λοίμωξη ή από την ανάστροφη ροή των ούρων στον ουρητήρα, από την κύστη προς τον νεφρό, καθώς και τυχόν λίθους στους νεφρούς.
Η πρώτη ονομάζεται ενδοφλέβια ουρογραφία. Περιλαμβάνει την έγχυση σκιαγραφικού υγρού μέσα σε μία φλέβα του βραχίονα, το οποίο στη συνέχεια απεκκρίνεται μέσω των νεφρών. Το υγρό αυτό σκιαγραφεί τους νεφρούς, τους ουρητήρες και την κύστη, καθιστώντας δυνατή τη μελέτη της ανατομίας ολόκληρης της περιοχής.
Η δεύτερη μέθοδος είναι ένα υπερηχογράφημα, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εξέταση της κύστης και των νεφρών.
ΚΥΣΤΟΣΚΟΠΗΣΗ
Η κυστεοσκόπηση πραγματοποιείται για την εξέταση του εσωτερικού της κύστης. Το κυστεοσκόπιο είναι ένα στενό τηλεσκόπιο το οποίο εισάγεται στην κύστη μέσω της ουρήθρας.
Το κυστεοσκόπιο είναι ένα εικονοσκοπικό όργανο, εξοπλισμένο με ένα σύστημα φακών και φωτισμού, που επιτρέπει στον ειδικό να εξετάσει τα εσωτερικά τοιχώματα της κύστης προκειμένου να διαπιστώσει αν υπάρχει κάποια ανωμαλία.
Υπάρχουν δύο τύποι: το εύκαμπτο κυστεοσκόπιο που εισάγεται με τοπική αναισθησία και το άκαμπτο κυστεοσκόπιο που εισάγεται με ολική αναισθησία. Το πλεονέκτημα του άκαμπτου κυστεοσκοπίου είναι ότι επιτρέπει τη λήψη δειγμάτων από τα εσωτερικά τοιχώματα της κύστης με σκοπό την ανάλυση τους.
ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Σε ορισμένες, σχετικά σπάνιες, περιπτώσεις, πραγματοποιείται μια εξέταση που εκτιμά τη νευρική τροφοδότηση των μυών του τραχήλου της ουροδόχου κύστης.
Αυτή η εξέταση, που ονομάζεται ηλεκτρομυογραφία, περιλαμβάνει την εισαγωγή ενός ηλεκτροδίου με μορφή βελόνας στον μυ της ουρήθρας, προκειμένου να μετρήσει την ηλεκτρική δραστηριότητα μέσα στον μυ.
