Πριν από λίγες μέρες δημοσιεύθηκε μια μελέτη που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι οι πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης (μια διατροφή με πολύ κρέας, αυγά, γάλα και τυρί) αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο στους μεσήλικες γιατί αυξάνει την παραγωγή μιας ορμόνης που ονομάζεται αυξητικός παράγοντας IGF-1. Από την άλλη πλευρά, οι ίδιοι ερευνητές συμπέραναν ότι η ίδια διατροφή κάνει καλό στους ηλικιωμένους, λέγοντας ότι, τελικά, εξαρτάται από την ηλικία το τι πρέπει να θεωρείται υγιεινή διατροφή.
Τώρα μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Επιθεώρηση της Αμερικανικής Γηριατρικής Εταιρείας επιβεβαιώνει ότι η κατανάλωση πρωτεϊνών ζωικής προέλευσης δρα προστατευτικά στις ηλικίες άνω των 65 ετών βοηθώντας τους να παραμείνουν γεροί και δυνατοί, σύμφωνα.
Ερευνητές από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας & Διατροφής της Ιαπωνίας και τα πανεπιστήμια Tohoku και Teikyo, ζήτησαν από 1.007 συμπατριώτες τους, μέσης ηλικίας 67,4 ετών, να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια αξιολόγησης της νοητικής και σωματικής κατάστασής τους.
Στα ερωτηματολόγια αυτά απάντησαν σε ερωτήματα όπως πόσο εύκολη είναι η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς ή οι έξοδοι για πληρωμές λογαριασμών, πόσο συχνά επισκέπτονταν τους φίλους τους ή πόσο συχνά ζητούσαν φίλοι και συγγενείς την συμβουλή τους για διάφορα θέματα.
Οι εθελοντές συμπλήρωσαν επίσης αναλυτικά ερωτηματολόγια για τη διατροφή τους, με βάση τα οποία χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες αναλόγως με την κατανάλωση ολικών, ζωικών και φυτικών πρωτεϊνών.
Νοητικές και σωματικές ικανότητες
Οι ερευνητές παρακολούθησαν την πορεία της υγείας των εθελοντών τους επί 7 χρόνια. Όπως γράφουν, όσοι άντρες έτρωγαν τις περισσότερες ζωικές πρωτεΐνες είχαν κατά 39% λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν εκφύλιση των νοητικών και σωματικών ικανοτήτων με το πέρασμα του χρόνου.
Αντίστοιχη συσχέτιση δεν παρατηρήθηκε στις γυναίκες, ούτε φάνηκε να ασκούν παρόμοια προστατευτική δράση οι φυτικής προέλευσης τροφές.
Οι υψηλής ποιότητας πρωτεΐνη μπορεί να βοηθήσει να διατηρήσει την άπαχη μυϊκή που χάνεται με τη γήρανση και μπορεί να επηρεάσει την καθημερινή λειτουργία. Και οι υψηλότερης ποιότητας πρωτεΐνες βρίσκονται στις ζωικές τροφές οι οποίες χρησιμοποιούνται πιο εύκολα από τον οργανισμό σε σχέση με τις πρωτεΐνες που προέρχονται από φυτικές πηγές. Οι πρωτεΐνες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην μυϊκή δύναμη, η οποία με τη σειρά της είναι απαραίτητη για προστασία από τις πτώσεις και τα κατάγματα.
Ωστόσο, καθώς μεγαλώνουμε ο οργανισμός δυσκολεύεται ολοένα περισσότερο να απορροφήσει και να επεξεργαστεί τις πρωτεΐνες, με αποτέλεσμα να χρειάζεται αυξημένη κατανάλωση για να διατηρηθεί η υγεία.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι μεγάλη σημασία έχει η αυξημένη κατανάλωση ψαριών στην τρίτη ηλικία, διότι και άλλα θρεπτικά συστατικά πλην των πρωτεϊνών (όπως τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα) παρέχουν πολλά πρόσθετα οφέλη, από την καταπράυνση του πόνου της αρθρίτιδας έως την προστασία από την άνοια.
Οι Ιάπωνες ερευνητές επισημαίνουν στη μελέτη τους ότι η έκπτωση των νοητικών και σωματικών λειτουργιών λόγω ηλικίας συνιστά «τεράστιο πρόβλημα» και γι’ αυτό έχει μεγάλη σημασία να βρεθούν τρόποι αναχαίτισης. Ένας τέτοιος τρόπος είναι ενδεχομένως η αύξηση της κατανάλωσης ζωικών πρωτεϊνών μετά την ηλικία των 65 ετών.
Η κριτική
Η Κόνι Ντιέκμαν, διατροφολόγος στο Πανεπιστήμιο Ουάσιγκτον στο Σεντ Λούις, πιστεύει ότι η ιαπωνική μελέτη έχει κάποιους σοβαρούς περιορισμούς.
Η ίδια σημείωσε ότι οι πληροφορίες των τροφίμων εκτιμήθηκαν μόνο δύο φορές μέσα στα επτά χρόνια και δεν αξιολογήθηκαν με προσοχή. Επίσης, η ένταση της άσκησης – ένας σημαντικός παράγοντας για την οικοδόμηση των μυών – δεν λήφθηκε υπόψη.
Ακόμα κι έτσι όμως, “Αυτή η μελέτη λέει ότι πρέπει να έχουμε επαρκείς ποσότητες πρωτεΐνης και μια καλή ποικιλία από πηγές πρωτεϊνών, κυρίως από τα ψάρια, σε όλη τη ζωή μας”, δήλωσε η Ντιέκμαν.
Ως προς το γιατί οι γυναίκες δεν είδα παρόμοια οφέλη, η Ντιέκμαν δεν είναι σίγουρη. “Είναι δύσκολο να πω, αλλά δεδομένου ότι οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη μυϊκή μάζα, μπορεί οι ζωικές πρωτεΐνες να επιτρέπουν μια συνολική βελτίωση των επιδόσεων. Αλλά αυτό απαιτεί περισσότερη μελέτη”, σημείωσε.
Μια άλλη ειδικός, η Σαμάνθα Χέλλερ, κλινική διατροφολόγος στο NYU Langone Medical Center στη Νέα Υόρκη ανέφερε ότι η ιαπωνική μελέτη «δε δίνει άδεια για να τρέξει κανείς στο πλησιέστερο φαστφουντάδικο προκειμένου να σώσει το μυαλό του». Σε γενικές γραμμές, δεν είναι ασυνήθιστο για τους ηλικιωμένους να καταναλώνουν λιγότερη πρωτεΐνη και λιγότερες θερμίδες από ό τι χρειάζεται για την αναχαίτιση της απώλειας της μυϊκής μάζας και σημαντικών υγρών του σώματος, εξήγησε. Η απώλεια της μυϊκής μάζας επηρεάζει την ποιότητα της ζωής, την υγεία οργάνων και το ανοσοποιητικό σύστημα.
“Η υπερφόρτωση πρωτεΐνης, ωστόσο, δεν είναι η απάντηση, διότι καθώς γερνάμε τα νεφρά μας και άλλα όργανα μπορεί να μην είναι σε θέση να χειριστούν υπερβολικές ποσότητες πρωτεϊνών”, είπε ο Χέλλερ. “Πρέπει πάντως, καθώς γερνάμε, να τρώμε μια ισορροπημένη διατροφή, γεμάτη με επαρκείς ποσότητες υγρών και υγιεινές πηγές πρωτεΐνης, όπως είναι τα ψάρια, το κοτόπουλο, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί”.