Αν το βάρος σας υπερβαίνει το «επιθυμητό» βάρος για το ύψος και το φύλο σας κατά 20% ή περισσότερο, θεωρείστε γενικά ότι είσαστε σοβαρά υπέρβαροι (παχύσαρκοι).
Οι γιατροί ορίζουν το επιθυμητό βάρος με το δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ). Ο ΔΜΣ είναι μία εκτίμηση του λίπους του σώματος που υπολογίζεται από το βάρος και το ύψος, ανάλογα με το φύλο. Είναι ένας τρόπος μέτρησης των κινδύνων υγείας συγκριτικά μόνο με το βάρος ή με τους πίνακες βάρους ανάλογα με το ύψος. Ενα άτομο με ΔΜΣ ανάμεσα στο 25 και στο 29 θεωρείται υπέρβαρο. Η παχυσαρκία ορίζεται ως ένα ΔΜΣ 30 ή περισσότερο. Αν είστε πολύ μυώδης, μπορεί να αποτελείτε εξαίρεση, γιατί ο δείκτης μάζας σώματος δε λογαριάζει τους πολύ μυώδεις ανθρώπους με μικρό ποσοστό λίπους στο σώμα τους.
Με βάση τους ορισμούς του ΔΜΣ περίπου 107 εκατομμύρια Αμερικανοί από 20 ετών και άνω είναι υπέρβαροι και πάνω από 43 εκατομμύρια είναι παχύσαρκοι. Επιπλέον, το 13 με 14% των παιδιών υπολογίζεται ότι είναι υπέρβαρα. Τα νούμερα δείχνουν ότι το πρόβλημα της παχυσαρκίας έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας.
Επιπτώσεις
Καθώς παίρνετε βάρος, προσθέτετε κυρίως λίπος (λιπώδη ιστό). Όπως και τα υπόλοιπα μέρη του σώματος, αυτός ο ιστός απαιτεί οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά από το αίμα. Καθώς οι ανάγκες για οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά αυξάνονται, η ποσότητα του αίματος που κυκλοφορεί μέσα στο σώμα πρέπει επίσης να αυξηθεί. Η καρδιά εργάζεται περισσότερο αν είστε υπέρβαρος ή παχύσαρκος και αυξάνεται ο κίνδυνος υπέρτασης.
Το υπερβολικό λίπος σχετίζεται επίσης με αυξημένα επίπεδα χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (LDL – κακή χοληστερόλη) και τριγλυκερίδια και μειωμένο επίπεδο υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (HDL – καλή χοληστερόλη). Με τον καιρό αυτές οι αλλαγές στο λίπος του αίματος μπορεί να συμβάλουν στη συσσώρευση και εναπόθεση λιπιδίων στις αρτηρίες(πλάκες), μία πάθηση που ονομάζεται αθηροσκλήρωση. Η αθηροσκλήρωση σας εκθέτει στον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού.
Η παχυσαρκία έχει πολλές ακόμα βλαβερές επιπτώσεις. Είναι μία βασική αιτία για διαβήτη τύπου 2 (που παλιότερα ήταν γνωστός ως διαβήτης των ενηλίκων ή μη ινσουλινοεξαρτώμενος) και χολόλιθους (πέτρες στη χολή) και μπορεί να επιδεινώσει την άπνοια στον ύπνο και τις εκφυλιστικές παθήσεις των αρθρώσεων. Διάφοροι τύποι καρκίνου σχετίζονται με τους υπέρβαρους. Στις γυναίκες αυτοί είναι καρκίνος του μαστού, της μήτρας, του ορθού και της χοληδόχου κύστεως. Οι υπέρβαροι άνδρες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες καρκίνου του παχέος εντέρου και του προστάτη.
Πλεονεκτήματα απώλειας βάρους
Ακόμα και μικρές απώλειες βάρους είναι ευεργετικές. Το βάρος που πρέπει να χάσετε, για να βελτιώσετε την υγεία σας, μπορεί να είναι πολύ λιγότερο από αυτό που νομίζετε. Η απώλεια μόνο του 10% του βάρους σας, αν είστε παχύσαρκος, μπορεί να έχει θετικό αποτέλεσμα για την υγεία σας. Η αργή και σταθερή απώλεια βάρους μισού με ενός κιλού την εβδομάδα θεωρείται ο ασφαλέστερος τρόπος να χάσετε βάρος, χωρίς να το ξαναπάρετε.
Σωματότυπος Μήλο ή Αχλάδι;
Αν είστε υπέρβαρος, η παρατήρηση του μέρους που είναι συγκεντρωμένος το βάρος σας μπορεί να σας βοηθήσει να εκτιμήσετε τον κίνδυνο παθήσεων που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Αν το βάρος σας είναι συγκεντρωμένο γύρω από την κοιλιά δίνοντας σας το σχήμα του μήλου, ο κίνδυνος μπορεί να είναι μεγαλύτερος από τα άτομα που το βάρος είναι συγκεντρωμένο γύρω από τους γοφούς και τους μηρούς θυμίζοντας σχήμα αχλαδιού.
Για να εξακριβώσετε αν έχετε σωματότυπο σαν μήλο ή αχλάδι, μετρήστε την περιφέρεια της μέσης σας ακριβώς πάνω από τα οστά του ισχίου και την περιφέρεια του ισχίου σας στο πιο φαρδύ σημείο των γοφών σας. Στη συνέχεια διαιρέστε τη μέτρηση της μέσης σας με τη μέτρηση των γοφών σας. Αναλογία μεγαλύτερη από 0,95 για τους άνδρες και 0,80 για τις γυναίκες σημαίνει σχήμα μήλου.
