Πριν χρόνια, όταν οι γυναίκες είχαν περίοδο χρησιμοποιούσαν πανιά για τα έμμηνα υγρά, τα έπλεναν και τα χρησιμοποιούσαν πάλι. Σήμερα διατίθενται στο εμπόριο σερβιέτες καθώς και ταμπόν και σπόγγοι εμμήνου ρύσεως που μπαίνουν στο γυναικείο κόλπο, για να απορροφούν τα υγρά της περιόδου. Οι σπόγγοι εμμήνου ρύσεως σπάνια χρησιμοποιούνται σήμερα.
Οι σερβιέτες και τα ταμπόν συχνά χαρακτηρίζονται «κανονικά» ή «σούπερ». Οι όροι αυτοί αναφέρονται κυρίως στην απορροφητική ικανότητα του προϊόντος παρά στο μέγεθος του. Επειδή δεν υπάρχουν κοινά πρότυπα και το «κανονικό» μιας εταιρίας μπορεί να είναι τόσο απορροφητικό όσο και το «σούπερ» μιας άλλης, θα πρέπει να βρείτε με δοκιμές ποιο είναι το καλύτερο για σας.
Επίσης στην αγορά κυκλοφορούν πολλά διαφορετικά είδη σερβιετών και ταμπόν. Με “φτερά” ή χωρίς, με ειδικά απορροφητικά στρώματα και ουσίες κλπ. Η λειτουργικότητα του καθενός προϊόντος είναι κάπως διαφορετική και υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Λόγου χάριν, οι σερβιέτες μπορεί να είναι πιο βολικές για μια έφηβη που αισθάνεται περίεργα με την τοποθέτηση ενός ξένου αντικειμένου στο εσωτερικό του κόλπου της. Αλλά και η χρήση της σερβιέτας ενδέχεται να έχει αρνητικά. Για παράδειγμα, συχνά υπάρχει συγκράτησης υγρασίας και θερμότητας γύρω από την επιφάνεια των εξωτερικών γυναικείων γεννητικών οργάνων που έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση τοπικού ερεθισμού ή μολύνσεων. Για το λόγο αυτό, μια γυναίκα με μεγάλη ροή αίματος θα πρέπει να μεριμνά για τη συχνή αλλαγή της σερβιέτας.
Από την άλλη μεριά, τα ταμπόν παρέχουν μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων, ιδίως σε ό,τι αφορά αθλητικές δραστηριότητες, ενώ οι ερεθισμοί είναι πιο σπάνιοι. Υπάρχει όμως μια πολύ μικρή πιθανότητα να προκαλέσουν τοξικό σοκ
Ταμπόν και τοξικό σοκ
Το ταμπόν ενδέχεται να προκαλέσει μικρές αμυχές στην περιοχή αν δεν τοποθετηθεί σωστά.
Αλλάζετε ταμπόν κάθε λίγες ώρες και τη νύχτα χρησιμοποιήστε σερβιέτα αντί για ταμπόν. Ένας λόγος για αυτές τις προφυλάξεις είναι το σύνδρομο τοξικού σοκ, μια σπάνια αλλά πιθανόν επικίνδυνη διαταραχή, που συνδέεται συχνότατα με τα ταμπόν και περιστασιακά με την παρατεταμένη χρήση αντισυλληπτικών σπόγγων, ειδικά σε γυναίκες κάτω των 30 χρόνων.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 υπήρξε μία μικρή επιδημία συνδρόμου τοξικού σοκ, περισσότερο σε νεαρές γυναίκες που χρησιμοποιούσαν μια συγκεκριμένη μάρκα υπεραπορροφητικού ταμπόν. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι το σύνδρομο φαινόταν ότι προκλήθηκε από τοξίνες ενός τύπου βακτηρίου που λέγεται χρυσίζων σταφυλόκοκκος.
Τα συμπτώματα του τοξικού σοκ είναι πονοκέφαλος, σύγχυση, ίλιγγος, τάση για λιποθυμία και εμετό, διάρροια, υψηλός πυρετός και η εξάνθημα στην περιοχή των παλαμών και των πελμάτων, παρόμοιου με ηλιακό έγκαυμα. Ωστόσο, οι έφηβες κοπέλες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες προσβολής από τοξικό σοκ. Στην περίπτωση εμφάνισης τοξικού σοκ, πρέπει να γίνει άμεση μεταφορά στο νοσοκομείο και αντιμετώπιση με αντιβίωση.
Μερικοί ερευνητές διατύπωσαν τη θεωρία ότι, όταν μια γυναίκα άφηνε για πολύ χρόνο το υπεραπορροφητικό ταμπόν στον κόλπο της, το ταμπόν γινόταν εκτροφείο αυτών των βακτηρίων. Άλλοι υποστήριξαν ότι ίσως το ταμπόν έγδερνε την επιφάνεια του κόλπου και έτσι τα βακτήρια ή οι τοξίνες έμπαιναν στο αίμα.
Η μάρκα του ταμπόν που συνδεόταν με την αρχική επιδημία αποσύρθηκε από την αγορά. Από τότε ο αριθμός των περιστατικών συνδρόμου τοξικού σοκ μειώθηκε, παρά το γεγονός ότι τα πιο πολλά ταμπόν σήμερα περιέχουν υπεραπορροφητικές ίνες. Και πάλι όμως καλό είναι να αλλάζετε ταμπόν κάθε λίγες ώρες.
Υπάρχουν κάποια απλά προληπτικά μέτρα, που πρέπει να ακολουθούνται πιστά σε κάθε περίπτωση για την πρόληψη του τοξικού σοκ:
- Τα χέρια θα πρέπει να πλένονται καλά με σαπούνι πριν από την τοποθέτηση του ταμπόν.
- Το ταμπόν δεν πρέπει να παραμένει στον κόλπο για περισσότερο από 5 ώρες. Δεν πρέπει να κοιμάστε με αυτό.
- Η χρήση ταμπόν από μη βαμβακερό ή εξαιρετικά απορροφητικό υλικό θα πρέπει να αποφεύγεται. Οι κατηγορίες που υπάρχουν στην αγορά χωρίζονται σε ‘junior’, ‘regular’, ‘super’ και ‘super plus’. Η τελευταία κατηγορία δεν ενδείκνυται για χρήση από έφηβες κοπέλες.
- Η τοποθέτηση ταμπόν πριν από την περίοδο θα πρέπει να αποφεύγεται, καθώς η ξηρότητα του κόλπου ενδέχεται να δημιουργήσει αμυχές, που ευνοούν την ανάπτυξη των μικροβίων. Επίσης απαγορευτική είναι η χρήση ταμπόν όταν υπάρχουν πολλά κολπικά υγρά.
- Πρέπει να γίνεται εναλλαγή σερβιέτας και ταμπόν κατά την περίοδο ώστε να απομακρύνεται ο κίνδυνος πρόκλησης λοιμώξεων. Για παράδειγμα χρήση ταμπόν την ημέρα και η αντικατάστασή του από σερβιέτα τη νύχτα.
Να σημειωθεί ότι αν χρησιμοποιείτε σερβιέτα ή ταμπόν με άρωμα ή αποσμητικό, μπορεί να έχετε φαγούρα ή ερεθισμό στον κόλπο ή στο αιδοίο σας, όταν έχετε περίοδο. Μερικές γυναίκες έχουν αλλεργία στις χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε αυτά τα προϊόντα. Τα υγρά της περιόδου στην πραγματικότητα είναι άοσμα, μέχρι να έρθουν σε επαφή με βακτήρια και με τον αέρα. Γενικά, αν πλένεστε τακτικά και αλλάζετε σερβιέτα ή ταμπόν τακτικά, δε θα έχετε πρόβλημα κακοσμίας.
