Οι συσκευές εισπνοών για το άσθμα (asthma inhaler) έχουν μεταμορφώσει τη θεραπεία του άσθματος. Επιτρέπουν στους ανθρώπους με άσθμα να χορηγήσουν φάρμακα κατευθείαν στους πνεύμονες τους σχεδόν οποτεδήποτε και οπουδήποτε.
Για πολλές δεκαετίες κατά το παρελθόν αναπτύχθηκε μία ποικιλία συσκευών εισπνοών, για να ανακουφίζουν ή να προλαβαίνουν τα συμπτώματα του άσθματος.
Η πιο συνηθισμένη συσκευή που χρησιμοποιείται για τη χορήγηση εισπνεόμενων φαρμάκων είναι μία συσκευή εισπνοών με μετρούμενες δόσεις. Υπάρχει μία παγίδα όμως. Οι συσκευές εισπνοών με μετρούμενες δόσεις βοηθούν μόνο αν ξέρετε να τις χρησιμοποιείτε. Χρειάζεται αρκετός συντονισμός και ικανότητα, για να χρησιμοποιηθεί σωστά μία συσκευή εισπνοών με μετρούμενες δόσεις.
Πολλές έρευνες έχουν δείξει πως οι περισσότεροι άνθρωποι που χρησιμοποιούν μία συσκευή εισπνοών με μετρούμενες δόσεις – ίσως μέχρι και τα δύο τρίτα – τη χρησιμοποιούν λάθος. Αλλά οι έρευνες δείχνουν επίσης πως με προσεκτικές και επαναλαμβανόμενες οδηγίες πάνω από 9% των ανθρώπων που χρησιμοποιούν συσκευές εισπνοών μπορούν να μάθουν να το κάνουν σωστά.
Τύποι συσκευών για εισπνοές
Οι συσκευές εισπνοών είναι χειροκίνητες, φορητές συσκευές, που χορηγούν φάρμακα κατευθείαν στους πνεύμονες. Διατίθεται μία ποικιλία συσκευών για εισπνοές, αλλά βασικά εμπίπτουν σε δύο κατηγορίες – τις μετρούμενων δόσεων και τις κάψουλες σκόνης.
Συσκευές εισπνοών με μετρούμενες δόσεις. Οι συσκευές εισπνοών με μετρούμενες δόσεις χρησιμοποιούν ένα χημικό προωθητικό, για να ωθήσουν το φάρμακο εκτός της συσκευής. Η συσκευή αυτή περιλαμβάνει ένα πεπιεσμένο κάνιστρο με μετρημένες δόσεις φαρμάκων. Για να χρησιμοποιήσετε μία συσκευή εισπνοών με μετρούμενες δόσεις, πρέπει να κάνετε δύο κινήσεις – να σπρώξετε κάτω το κάνιστρο και να εισπνεύσετε το φάρμακο μέσω ενός σωλήνα που καλείται αεραγωγός. Ο σκοπός είναι να εισέλθει το φάρμακο μέσα στον εισερχόμενο αέρα και σιγά σιγά οι πνεύμονες σας να εισπνεύσουν αυτό το μείγμα.
Συσκευές εισπνοών σκόνης. Οι συσκευές εισπνοών σκόνης ενεργοποιούνται με την αναπνοή. Το φάρμακο απελευθερώνεται, όταν ξαφνικά εισπνεύσετε από τη συσκευή. Κατά τη χρήση των συσκευών αυτών τοποθετείτε τα χείλη σας στο επιστόμιο και εισπνέετε πιο γρήγορα από ό,τι με μία συσκευή εισπνοών με μετρούμενες δόσεις. Ορισμένοι άνθρωποι βρίσκουν τις συσκευές εισπνοών σκόνης πιο εύκολες στη χρήση από τις συμβατικές πεπιεσμένες συσκευές εισπνοών με μετρούμενες δόσεις, επειδή δεν απαιτείται συντονισμός χεριού-πνεύμονα. Οι αεραγωγοί δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται με τις συσκευές σκόνης.
Ακολουθήστε προσεκτικά τις οδηγίες που συνοδεύουν τη συσκευή εισπνοών σας και ζητήστε επίδειξη από το γιατρό, το νοσηλευτή ή το φαρμακοποιό. Προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε τη συσκευή αυτή μπροστά σε αυτό το άτομο και ζητήστε να σας εκπαιδεύσουν. Στη συνέχεια ασκηθείτε σπίτι μπροστά σε καθρέφτη.
Ποιος θα πρέπει να χρησιμοποιεί μία συσκευή εισπνοών;
Τα παιδιά όπως και οι ενήλικες μπορούν να χρησιμοποιήσουν συσκευές εισπνοών. Γενικά, τα παιδιά ηλικίας 6 ετών ή μεγαλύτερα μπορούν να εκπαιδευτούν, ώστε να χρησιμοποιούν τη συσκευή σωστά’ ίσως και κάποια παιδιά ηλικίας 4 ετών μπορεί να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τη συσκευή. Οι γονείς θα πρέπει να επιβλέπουν τη χρησιμοποίηση οποιουδήποτε φαρμάκου από τα παιδιά τους.
Για ανθρώπους που δεν είναι ικανοί να χρησιμοποιήσουν μία συσκευή εισπνοών συνιστάται συνήθως ένας νεφελοποιητής. Οι νεφελοποιητές χρησιμοποιούνται συχνότερα στα νεογνά, σε μικρά παιδιά και σε άτομα που είναι σοβαρά άρρωστα. Η συσκευή περιλαμβάνει μία αντλία αεροσυμπιεστή, που μετατρέπει το φάρμακο σε εισπνεόμενο ατμό.
Τα υπέρ και τα κατά των συσκευών για εισπνοές
Τα οφέλη από τις συσκευές εισπνοών είναι πως είναι βολικές στη μεταφορά και στη χρήση και μπορούν να παρέχουν άμεση ανακούφιση. Θα πρέπει όμως να χρησιμοποιούνται σωστά, για να είναι αποτελεσματικές. Η μη συμμόρφωση αποτελεί πρόβλημα για πολλούς ανθρώπους με άσθμα που χρησιμοποιούν συσκευές εισπνοών με μετρούμενες δόσεις για την ασθένεια τους – είτε ξεχνούν να παίρνουν τα συνταγογραφημένα φάρμακα ή χρησιμοποιούν λάθος τη συσκευή.
Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ένα δεύτερο πρόβλημα: Οι άνθρωποι με άσθμα μπορεί να εξαρτηθούν υπερβολικά από τις συσκευές για εισπνοή βραχείας δράσεως βρογχοδιασταλτικών.
Αυτά τα ταχέως δρώντα φάρμακα μπορούν να ανακουφίσουν από τα συμπτώματα αμέσως. Αλλά δεν είναι υποκατάστατο για τα μακροπρόθεσμα φάρμακα που κρατούν το άσθμα υπό έλεγχο. Η μέγιστη ημερήσια δόση ενός βρογχοδιασταλτικού είναι δύο ψεκασμοί κάθε 4 έως 6 ώρες. Αν χρησιμοποιείτε κάποιο πιο συχνά, για να ελέγξετε τα συμπτώματα, χρειάζεστε ένα πιο αποτελεσματικό πρόγραμμα προληπτικών φαρμάκων. Η κατάχρηση βρογχοδιασταλτικών μπορεί επίσης να σας θέσει σε κίνδυνο τοξικών επιπέδων του φαρμάκου, που μπορεί να προκαλέσει αρρυθμία, ειδικά αν έχετε κάποια καρδιοπάθεια.
Οδηγίες χρήσης για να χρησιμοποιήσετε μία συσκευή εισπνοών με μετρούμενες δόσεις
Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:
1. Ανακινήστε καλά τη συσκευή, ίσως πέντε ή έξι φορές.
2. Συνδέστε έναν αεραγωγό στο ρύγχος της συσκευής. Ο αεραγωγός είναι ένας πλαστικός σωλήνας μήκους 10 έως 20 εκ., που βοηθάει να κατανεμηθεί το φάρμακο ομοιόμορφα μέσα στους βρόγχους. Δρα επίσης ως θάλαμος κράτησης που συγκρατεί το φάρμακο σας από το να διαφύγει στον αέρα. Η απελευθέρωση του φαρμάκου μέσα στο θάλαμο σας δίνει χρόνο να εισπνεύσετε πιο αργά. Ελαττώνει το ποσό του φαρμάκου που εναποτίθεται στο πίσω μέρος του φάρυγγα και αυξάνει το ποσό που φτάνει στους πνεύμονες. Μπορείτε να αγοράσετε έναν αεραγωγό ή να φτιάξετε ένα μόνοι σας.
3. Κρατήστε το κεφάλι σας ευθεία και σταθείτε ίσια. Εισπνεύστε και εκπνεύστε μία φορά φυσιολογικά και έπειτα σταματήστε για ένα λεπτό. Μην προσπαθήσετε να σπρώξετε όλο τον αέρα από τους πνεύμονες σας.
4. Κλείστε το στόμα σας γύρω από τον αεραγωγό.
5. Πιέστε τη συσκευή μία φορά, καθώς εισπνέετε αργά, σαν να ρουφάτε καυτή σούπα. Συνεχίστε να εισπνέετε ακόμα και μετά την πίεση. Συνεχίστε να εισπνέετε συνολικά για 5 έως 7 δευτερόλεπτα.
6. Μετά την εισπνοή μετακινήστε τον αεραγωγό από το στόμα σας και κρατήστε την αναπνοή σας για 10 δευτερόλεπτα. Έπειτα εκπνεύστε από τη μύτη.
7. Αν σας έχουν δώσει οδηγίες να παίρνετε δύο δόσεις τη φορά, αναπνεύστε κανονικά τέσσερις ή πέντε φορές και επαναλάβετε τα βήματα 1 μέχρι 6.
8. Κάνετε γαργάρες με νερό ή πλύνετε τα δόντια σας μετά τη χρήση ενός εισπνεόμενου κορτικοστεροειδούς. Φτύστε το νερό. Αυτό μειώνει το ποσό του φαρμάκου που καταπίνεται και . απορροφάται από τον οργανισμό μέσω του στομάχου. Ελαττώνει επίσης τις παρενέργειες, όπως τον ερεθισμό του στόματος και του φάρυγγα και τις μυκητιασικές λοιμώξεις (οξεία καντιντίαση) της στοματικής κοιλότητας.
