Η ροδόχρους ακμή (acne rosacea) αναφέρεται καμιά φορά ως ακμή των ενηλίκων, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχει μεγάλη σχέση με τα σπυριά και τους φαγέσορες που προσβάλλουν συνήθως τους εφήβους. Η ροδόχρους ακμή είναι μια φλεγμονώδης δερματοπάθεια που συχνά καταλήγει σε ερύθημα του προσώπου.Η θεραπεία και η αντιμετώπιση μέσω προσωπικής φροντίδας μπορεί να ανακουφίσει από τα συμπτώματα αλλά δεν υπάρχει ίαση.
Η ροδοχρους νόσος είναι συχνή και εμφανίζεται και στα δυο φύλα συνήθως μετά την τέταρτη δεκαετία της ζωής. Αν και η αιτία είναι άγνωστη θεωρείται ότι υπάρχει κάποιου βαθμού αγγειοκινητική αστάθεια που εκδηλώνεται με την ερυθρότητα του προσώπου και την τάση εμφάνισης αιφνίδιου ερυθήματος. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για την αιτιολογία της, όπως ότι οφείλεται σε μικροβιακή λοίμωξη από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, σε αγγειακές διαταραχές της μικροκυκλοφορίας του αίματος, σε ανοσοκαταστολή κ.α.
Εμφανίζεται με ερυθρότητα στο μέτωπο, τις παρειές, το πιγούνι κ.α., ενώ μπορεί να παρουσιαστούν φλυκταινίδια, κοκκιώματα, προσβολή των ματιών κ.α. Επιδεινώνεται από διάφορα ερεθίσματα, όπως ο ήλιος, το κρύο, το στρες, η πρόσληψη αλκοόλ, το ζεστό φαγητό, οι πικάντικες σάλτσες κ.ά.
Συμπτώματα
Τα χαρακτηριστικά της συμπτώματα είναι κόκκινη μύτη, ξαναμμένα μάγουλα και μικρά κόκκινα, γεμάτα πύο σπυριά (φλύκταινες), εκλαμβάνονται συνήθως ως ακμή.
Η κατάσταση μπορεί να είναι προοδευτική, που σημαίνει ότι τείνει να επιδεινώνεται με τον καιρό, αλλά στους περισσότερους ανθρώπους η εκδήλωση της είναι κυκλική. Μπορεί να είναι σε έξαρση για ένα διάστημα, να μειωθεί η ένταση της και να ακολουθήσει πάλι έξαρση της.
Η ροδόχρους ακμή μερικές φορές συγχέεται με άλλα δερματικά προβλήματα, όπως η αλλεργία. Όταν διαγνωσθεί, είναι θεραπεύσιμη σε μεγάλο βαθμό.
Σημεία και συμπτώματα
- Κόκκινες περιοχές στο πρόσωπο.
- Τάση για εύκολη έξαψη και κοκκίνισμα.
- Ορατά μικρά αιμοφόρα αγγεία στη μύτη και στα μάγουλα (τελεαγγειεκτασία).
- Μικρά κόκκινα σημάδια ή σπυράκια στη μύτη, στα μάγουλα, στο μέτωπο και στο πιγούνι.
- Φλεγμονή στα μάγουλα, στη μύτη, στο μέτωπο και στο πηγούνι.
- Μια αίσθηση καψίματος ή τριψίματος στα μάτια (οφθαλμική ροδόχρους ακμή).
- Κόκκινη, φουσκωμένη μύτη (ρινόφυμα).
Η ροδόχρους ακμή προσβάλλει κυρίως ενήλικες με ανοιχτόχρωμο δέρμα ηλικίας μεταξύ 30 και 60 ετών. Περίπου 13.000.000 Αμερικανοί έχουν αυτή την πάθηση. Αν και η ροδόχρους ακμή είναι πιο συνηθισμένη στις γυναίκες, οι άνδρες είναι πιθανότερο να έχουν τη βαριά μορφή με διογκωμένη και έντονα κόκκινη μύτη (ρινόφυμα). Η ροδόχρους ακμή δεν είναι επικίνδυνη για τη ζωή, αλλά μπορεί να επηρεάσει την εμφάνιση και την αυτοεκτίμησή σας.
Συνήθης εξέλιξη – παράγοντες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα
Η ροδόχρους ακμή μπορεί να εμφανιστεί ως απλή τάση να κοκκινίζετε εύκολα, μετά προχωράει σε επίμονο κοκκίνισμα στο κεντρικό τμήμα του προσώπου σας, ιδιαίτερα στη μύτη. Το κοκκίνισμα αυτό είναι αποτέλεσμα διαστολής των αιμοφόρων αγγείων κοντά στην επιφάνεια του δέρματος.
Καθώς χειροτερεύουν τα συμπτώματα, μπορεί να εκδηλωθεί αγγειακή ροδόχρους ακμή, οπότε μικρά αιμοφόρα αγγεία στη μύτη και τα μάγουλα πρήζονται και γίνονται ορατά (τελεαγγειεκτασία).
Το δέρμα σας μπορεί να γίνει υπερβολικά ξηρό και ευαίσθητο. Όμως η ροδόχρους ακμή μπορεί επίσης να συνοδεύεται από λιπαρό δέρμα και από απολέπιση.
Μπορεί να εμφανιστούν επίμονα κόκκινα σπυράκια που απλώνονται στη μύτη, στα μάγουλα, στο μέτωπο και στο πιγούνι σας. Αυτό είναι γνωστό ως φλεγμονώδης ροδόχρους ακμή. Σε βαριές και σπάνιες περιπτώσεις οι σμηγματογόνοι αδένες στη μύτη και καμιά φορά στα μάγουλα διογκώνονται με αποτέλεσμα την αύξηση του ιστού επάνω και γύρω από τη μύτη (ρινόφυμα).
Περισσότεροι από τους μισούς ανθρώπους με ροδόχρουν ακμή παρουσιάζουν περιοδικά την οφθαλμική μορφή της. Μπορεί να νιώθουν κάψιμο ή τριβή στα μάτια και τα βλέφαρα μπορεί να έχουν φλεγμονή ή να φαίνονται σαν να έχουν φολίδες.
Η αιτία της ροδόχρου ακμής είναι άγνωστη, αλλά οι ερευνητές πιστεύουν ότι είναι δυνατό να οφείλεται σε ένα συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Ένα πράγμα είναι βέβαιο, η ροδόχρους ακμή δεν προκαλείται από αλκοολισμό. Αν και η κατανάλωση αλκοόλ οδηγεί σε κοκκίνισμα του δέρματος και μπορεί να επιδεινώσει τη ροδόχρουν ακμή, τα άτομα που δεν καταναλώνουν αλκοόλ μπορεί να έχουν έντονα σημεία και συμπτώματα.
Ένας αριθμός παραγόντων μπορεί να επιδεινώσει την πάθηση ή να προκαλέσει την έξαρση της αυξάνοντας τη ροή του αίματος στην επιφάνεια του δέρματος. Μερικοί από αυτούς τους παράγοντες είναι:
- Ζεστά φαγητά και ροφήματα. Το ζεστό τσάι και ο καφές όπως και τα καρυκεύματα είναι δυνατόν να προκαλέσουν αγγειοδιαστολή στο δέρμα και έτσι επιδεινώνουν την ροδόχρου ακμή.
- Πικάντικες τροφές.
- Αλκοόλ.
- Απεξάρτηση από την καφεΐνη (η ίδια η καφεΐνη δεν είναι παράγοντας).
- Ακραίες θερμοκρασίες.
- Ηλιακό φως.
- Στρες, θυμός ή αμηχανία.
- Επίπονη άσκηση.
- Ζεστά μπάνια, σάουνα.
- Κορτικοστεροειδή καθώς και φάρμακα που διαστέλλουν τα αιμοφόρα αγγεία.
- Προϊόντα φροντίδας δέρματος που περιέχουν συστατικά, όπως οξέα, αλκοόλ και άλλες ερεθιστικές ουσίες.
Διάγνωση
Αν παρουσιάσετε επίμονο κοκκίνισμα στο πρόσωπο σας, επισκεφθείτε το γιατρό σας ή ένα δερματολόγο. Λόγω της προοδευτικής φύσης της νόσου η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική.
Θεραπεία
Αν και δεν υπάρχει ίαση για τη ροδόχρουν ακμή, η αποτελεσματική θεραπεία μπορεί να ανακουφίσει από τα σημεία και τα συμπτώματα. Πιο συχνά αυτό απαιτεί συνδυασμό θεραπειών που ορίζει ο γιατρός και μέτρα φροντίδας του εαυτού σας. Η θεραπεία είναι πιο αποτελεσματική, αν αρχίσει νωρίς.
Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει ταυτόχρονα τοπικά αντιβιοτικά (εφαρμόζονται άμεσα στο δέρμα) και από το στόμα, για να αμβλυνθούν τα συμπτώματα. Ακολουθεί μακροχρόνια χρήση τοπικών αντιβιοτικών, για να παραμείνει η ύφεση.
Η οφθαλμική ροδόχρους ακμή μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά από το στόμα. Η χειρουργική με λέιζερ μπορεί να περιορίσει τα ορατά αιμοφόρα αγγεία και να βελτιώσει την κόκκινη, φουσκωμένη μύτη (ρινόφυμα).
Επιπλέον, ο γιατρός σας μπορεί συστήσει ορισμένα σαπούνια, ενυδατικά, κρέμες ηλίου και άλλα προϊόντα για τη βελτίωση του δέρματος σας. Αν η ροδόχρους ακμή σας προκαλείται από εξάψεις, μπορεί να ρωτήσετε το γιατρό σας για τον έλεγχο της με οιστρογόνα.
Φάρμακα. Τα φάρμακα επιλέγονται κατά περίπτωση και έχουν ικανοποιητική ανταπόκριση στην πλειονότητα των ασθενών. Τα τοπικά κορτιζονούχα καλύτερα να αποφεύγονται.
Ένα τοπικό αντιβιοτικό που χορηγείται είναι η μετρονιδαζόλη που διατίθεται σε κρέμα, γαλάκτωμα ή ζελέ. Άλλα τοπικά αντιβιοτικά είναι η σουλφακεταμίδη, η ερυθρομυκίνη και η κλινδαμυκίνη. Μπορεί επίσης να βοηθήσουν τοπικές θεραπείες με παρασκευάσματα που περιέχουν θείο και σαλικυλικό οξύ.
Μερικά από τα πιο συνηθισμένα αντιβιοτικά που χορηγούνται από το στόμα είναι η τετρακυκλίνη, η μινοκυκλίνη, η δοξυκυκλίνη και η ερυθρομυκίνη. Τα αντιβιοτικά που λαμβάνονται από το στόμα αποδίδουν γρηγορότερα από τα τοπικά και είναι πιο αποτελεσματικά για τη θεραπεία των φλυκταινών της ροδόχρου ακμής.
Η ισοτρετινοΐνη (Roaccutan) είναι ένα ισχυρό φάρμακο που χρησιμοποιείται καμιά φορά στα πιο βαριά περιστατικά ροδόχρου ακμής. Χορηγείται συνήθως στην κυστική ακμή και δρα αναστέλλοντας την παραγωγή σμήγματος από τους σμηγματογόνους αδένες. Η ισοτρετινοΐνη πρέπει να χορηγείται με προσοχή, επειδή μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες και είναι γνωστό ότι προκαλεί σοβαρές συγγενείς διαμαρτίες, αν λαμβάνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Η διάρκεια της θεραπείας σας θα εξαρτηθεί από τον τύπο και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων σας, αλλά τυπικά θα δείτε βελτίωση μέσα σε 1 με 2 μήνες. Επειδή, αν σταματήσετε τα φάρμακα, μπορεί να επανεμφανιστούν τα συμπτώματα, συχνά είναι απαραίτητη η μακροχρόνια τακτική θεραπεία.
Εγχείρηση. Τα διογκωμένα αιμοφόρα αγγεία, το ερύθημα και το ρινόφυμα συχνά γίνονται μόνιμα. Στις. περιπτώσεις αυτές μπορεί να χρησιμοποιηθούν χειρουργικές μέθοδοι, όπως εγχείρηση με λέιζερ και ηλεκτροχειρουργική, για να περιοριστεί η εμφάνιση των αιμοφόρων αγγείων, να αφαιρεθεί ο ιστός που έχει αναπτυχθεί γύρω από τη μύτη και γενικά να βελτιωθεί η εμφάνιση.
Προσωπική αντιμετώπιση
Μαζί με το γιατρό σας μπορείτε να παίξετε ενεργό ρόλο στη θεραπεία σας. Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε είναι να ελαχιστοποιήσετε την έκθεση σας σε οτιδήποτε προκαλεί έξαρση.
Να προστατεύετε το δέρμα σας με αντηλιακό. Για τον καθαρισμό θα πρέπει να χρησιμοποιείτε μόνο αποσταγμένο νερό. Για να αφαιρέσετε το μεϊκάπ, να χρησιμοποιείτε υπερλιπαρό σαπούνι και υδατικές κρέμες ή γαλάκτωμα, που θα πρέπει όμως να ξεπλένετε πολύ καλά.
Επειδή κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, είναι σημαντικό να βρείτε ποιοι παράγοντες σας επηρεάζουν, ώστε να τους αποφεύγετε. Μπορεί ο παρακάτω κατάλογος να σας βοηθήσει. Ακολουθούν μερικές προτάσεις για την πρόληψη των εξάρσεων:
- Προστατεύετε το πρόσωπο σας από τον ήλιο φορώντας καπέλο με φαρδύ γείσο ή να χρησιμοποιείτε αντηλιακό με συντελεστή προστασίας τουλάχιστον 15.
- Προστατεύετε το πρόσωπο σας το χειμώνα με κασκόλ ή μάσκα στο σκι.
- Αποφεύγετε να ερεθίζετε το πρόσωπο σας τρίβοντας το ή αγγίζοντας το υπερβολικά.
- Αποφεύγετε προϊόντα για το πρόσωπο που περιέχουν αλκοόλ ή άλλες ουσίες που ερεθίζουν το δέρμα σας.
- Όταν χρησιμοποιείτε ενυδατική κρέμα μαζί με τα φάρμακα, να βάζετε την κρέμα αφού στεγνώσει το φάρμακο.
- Χρησιμοποιείτε προϊόντα που έχουν την ένδειξη ότι δε δημιουργούν φαγέσορες, για να αποφύγετε την απόφραξη των πόρων σας.
- Τις ζεστές ημέρες να μένετε σε δροσερό μέρος.
- Αποφεύγετε τις καταστάσεις που σας προκαλούν στρες.
- Αν φοράτε μέικ απ, δοκιμάστε τις κρέμες βάσης με πράσινη απόχρωση. Μπορεί να καλύψουν την ερυθρότητα του δέρματος.
Δείτε κι άλλες πληροφορίες για τη ροδοχρου νόσο εδώ.
