Ως τρομακτικοί δολοφόνοι, τα μέλη της μαφίας δεν έχουν την καλύτερη φήμη. Όμως μια ιταλική μελέτη έχει κάτι καλό να πει για αυτούς τους εγκληματίες: σε αντίθεση με άλλους βίαιους κρατούμενους δεν είναι ψυχοπαθείς.
Σ’ αυτό το πρωτότυπο συμπέρασμα έχει καταλήξει μια μελέτη που έγινε σε κρατούμενους ιταλικών φυλακών. Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Criminal Behaviour and Mental Health, οι μαφιόζοι είναι πιο ευαίσθητοι από το μέσο όρο των άλλων εγκληματών, καλύτεροι οικογενειάρχες και λιγότερο εγωιστές. Όπως αναφέρεται στη μελέτη τα μέλη της μαφίας ξεχωρίζουν διότι δεν είναι ψυχοπαθητικές προσωπικότητες.
Ο καθηγητής Αντριάνο Σιμέντι και οι συνεργάτες του κατέληξαν στο συμπέρασμα αυτό αφού μελέτησαν δύο ομάδες κρατουμένων: μία που απαρτιζόταν από 30 μέλη της σικελικής Μαφίας και μία δεύτερη από 39 καταδικασμένους που δεν ήταν μέλη της οργάνωσης.
Από τους μαφιόζους, επτά είχαν καταδικαστεί για φόνο, 17 για βίαιες πράξεις και οι υπόλοιποι για άλλες υποθέσεις (εμπόριο ναρκωτικών, σεξουαλική εκμετάλλευση, απαγωγές κλπ.).
Όλοι οι κρατούμενοι υποβλήθηκαν σε εξειδικευμένη δοκιμασία που αποτυπώνει σε ποιο βαθμό η προσωπικότητά τους έχει ψυχοπαθητικά και ψυχωτικά στοιχεία. Όταν το «σκορ» είναι 30 και άνω, τότε κάποιος θεωρείται ψυχοπαθής. Κανένας από τους μαφιόζους δεν ξεπέρασε αυτό το όριο και έτσι τυπικά δεν μπορεί να θεωρηθεί ψυχοπαθής εγκληματίας, παρά τα πολλαπλά εγκλήματά του (ειδεχθή σε αρκετές περιπτώσεις).
Κατά Τόνι Σοπράνο
Από την ανάλυση των στοιχείων προέκυψε ότι οι μαφιόζοι είχαν την τάση να κατακερματίζουν τη ζωή και τα συναισθήματά τους. Από τη μία πλευρά υπάρχει ο φαύλος κύκλος των εγκληματικών δραστηριοτήτων τους και από την άλλη πλευρά τα ζεστά συναισθήματα προς τους συγγενείς και τους φίλους. Η έρευνα απηχεί στο χαρακτήρα του Τόνι Σοπράνο. Σ’ αυτή την τηλεοπτική σειρά που είχε μεγάλη επιτυχία παγκοσμίως, οι θεατές έβλεπαν τον Τόνι Σοπράνο να αγωνίζεται για να εξισορροπήσει την αγάπη του για την οικογένεια με τις εγκληματικές επιδιώξεις του.
Οι μαφιόζοι είχαν σαφώς μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις οικογένειές τους σε σχέση με τους άλλους κρατουμένους και ποτέ δεν σταματούσαν να γράφουν και να τηλεφωνούν στους αγαπημένους τους. Κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων συχνά εξέφραζαν ανησυχίες για τα παιδιά τους και τις οικογένειές τους.
Επιπλέον, σύμφωνα με τον Σιμερίνι, τα μέλη της Μαφίας είναι λιγότερο «μακιαβελικοί», «ναρκισιστές», «αναίσθητοι», «παρασιτικοί» ή «παρορμητικοί». Ακόμη, σπανιότερα εμφανίζουν πρόβλημα εξάρτησης από ναρκωτικά, αλκοόλ ή άλλες ουσίες. Τα μέλη της μαφίας απαιτείται να είναι αξιόπιστοι στη διατήρηση της εξουσίας και να συμμορφώνονται με τις εσωτερικές αρχές της οργάνωσης: αυτές οι δεξιότητες απαιτούν αποχή από τη χρήση ουσιών.
Σε κάθε περίπτωση, οι Ιταλοί επιστήμονες εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι τα ευρήματα αυτά «γεννούν νέες ελπίδες πως είναι δυνατή η επανακοινωνικοποίηση των καταδικασμένων μελών της Μαφίας, επειδή δείχνουν μεν σημαντικά αντικοινωνικά χαρακτηριστικά, όμως παράλληλα έχουν διατηρήσει την ικανότητά τους για συναισθηματική σύνδεση, αυξάνοντας έτσι περισσότερο τις πιθανότητες συμμετοχής τους σε προγράμματα κοινωνικής επανένταξης, σε σχέση με άλλους κρατούμενους στις ιταλικές φυλακές».