Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μιζούρι διαπίστωσαν ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση τόσο προς την γυμναστική όσο και προς την τεμπελιά -τουλάχιστον μεταξύ των αρουραίων.
Σε μελέτη τους η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό American Journal of Physiology, τα τρωκτικά που κατάγονταν από “σούπερ δρομείς” έτρεχαν 10 φορές περισσότερο κάθε μέρα από τα τρωκτικά που προέρχονται από “γονείς του καναπέ”.
Γονίδια και άσκηση
Θα μπορούσαν τα γονίδια να φταίνε για την έλλειψη κινήτρων να πάει κανείς στο γυμναστήριο; Μια μελέτη σε αρουραίους που χρησιμοποίησε πάνω από 10 γενιές και διεξήχθη από τον Frank W. Booth και τον Michael D. Roberts του Πανεπιστημίου του Missouri, συμπεραίνει πως κάτι τέτοιο ισχύει.
Πενήντα δύο αρουραίοι τοποθετήθηκαν σε κλουβιά με τροχούς κύλισης και οι ερευνητές κατέγραψαν το χρόνο που δαπανούσε κάθε αρουραίος αυθόρμητα για να τρέχει στον τροχό του. Οι αρουραίοι στη συνέχεια διαχωρίστηκαν σε δύο ομάδες αναπαραγωγής, έτσι ώστε οι 26 πιο ενεργοί αρουραίοι ζευγαρώθηκαν μεταξύ τους, και το 26 πιο τεμπέληδες επίσης μεταξύ τους. Η διαδικασία αυτή επαναλήφθηκε στη συνέχεια για πάνω από 10 γενιές. Στο τέλος του πειράματος, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα τρωκτικά από τους σούπερ δρομείς έτρεχαν 10 φορές περισσότερο την ημέρα κατά μέσο όρο από εκείνους που κατάγονταν από “γονείς του καναπέ”.
Για να βρουν ποια χαρακτηριστικά ξεχώριζαν τις δύο ομάδες, οι ερευνητές εξέτασαν διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της σύνθεσης του σώματος και τα μιτοχόνδρια στα κύτταρα των μυών τους. Αλλά η πιο σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο πληθυσμών ήταν στα γονίδιά τους. Μεταξύ 17.000 διαφορετικών γονιδίων, οι επιστήμονες εντόπισαν 36 γονίδια που μπορεί να παίζουν ρόλο στην προδιάθεση για σωματική δραστηριότητα.
Ακόμη, εξετάζοντας τις δύο ομάδες των τρωκτικών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι είχαν σημαντικές διαφορές στη δραστηριότητα ορισμένων τμημάτων του εγκεφάλου τους. Η διαφορά ήταν ιδιαίτερα έντονη στον επικλινή πυρήνα, ο οποίος τόσο στους ανθρώπους όσο και σε πολλά ζώα βρίσκεται το κέντρο της επιβράβευσης όταν ασχολούμαστε με κάτι που απολαμβάνουμε. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι δραστήριοι αρουραίοι διέθεταν περισσότερα ώριμα νευρικά κύτταρα στον επικλινή πυρήνα απ’ ό,τι οι αρουραίοι που προτιμούσαν να τεμπελιάσουν όλη μέρα.
Αυτό σημαίνει ότι οι αρουραίοι που είχαν γεννηθεί για να τρέχουν, ήταν από τη φύση τους προγραμματισμένα να αποκομίζουν ευχαρίστηση από το τρέξιμο, οπότε και το επιδίωκαν. Από την άλλη πλευρά, οι αρουραίοι που είχαν γεννηθεί για να κάθονται, αποκόμιζαν πολύ μικρή ευχαρίστηση από το τρέξιμο, οπότε δεν είχαν λόγο να το κάνουν.
Εν μέρει αντιστρέψιμη η προδιάθεση
Τα συμπεράσματα της μελέτης είναι πολύ πιθανόν να ισχύουν και για τους ανθρώπους. Με άλλα λόγια, η προτίμηση προς την άσκηση ή την καθιστική ζωή είναι γραμμένη στα γονίδιά μας. Ίσως γι’ αυτό κάποιοι άνθρωποι γυμνάζονται συστηματικά και άλλοι αποφεύγουν την άσκηση.
Η προδιάθεση για γυμναστική ή όχι φαίνεται πως είναι εν μέρει αναστρέψιμη και όλοι μπορούν να αρχίσουν να γυμνάζονται, κάτι που εκπαιδεύει τον εγκέφαλο να αποκομίζει ευχαρίστηση από την άσκηση.
Στο τελικό στάδιο της μελέτης, οι ερευνητές έβαλαν δραστήριους και τεμπέληδες αρουραίους μαζί, σε ένα κλουβί με κυλιόμενους τροχούς. Εξι ημέρες αργότερα, οι καθιστικοί αρουραίοι έτρεχαν περισσότερο από προηγουμένως διανύοντας το ένα δέκατο της απόστασης που διένυαν οι δραστήριοι (3,5 χιλιόμετρα την ημέρα οι τεμπέληδες και 34 χιλιόμετρα οι δραστήριοι). Αυτό σημαίνει ότι ο εγκέφαλός τους είχε αρχίσει να αλλάζει. Πράγματι, ο επικλινής πυρήνας τους έδειχνε ότι διέθετε πλέον περισσότερα ώριμα νευρικά κύτταρα και η αύξηση αυτή υποδηλώνει ότι η γυμναστική είχε αρχίσει να τους αρέσει περισσότερο σε σχέση με πριν.