Το επιπλέον σάκχαρο (γλυκόζη) στο αίμα σας απειλεί πολλά σημαντικά όργανα, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς, των νεύρων, των ματιών και των νεφρών σας. Ίσως να μην αισθάνεστε συμπτώματα επιδράσεις αμέσως, αλλά μπορεί να εκδηλωθούν αργότερα, αν δε λάβετε μέτρα, για να χειριστείτε και να ελέγξετε τη διαβήτη σας.
Οι ερευνητές συνεχίζουν να προοδεύουν στην κατανόηση των μηχανισμών που προκαλούν τις επιπλοκές του διαβήτη καθώς επίσης και στο χειρισμό και στην πρόληψη τους. Αν διατηρήσετε το σάκχαρο του αίματος σας κοντά στο φυσιολογικό, μπορείτε να ελαττώσετε σημαντικά τον κίνδυνο των επιπλοκών.
Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει τόσο οξείες όσο και χρόνιες επιπλοκές. Οι οξείες επιπλοκές είναι επείγοντα ιατρικά περιστατικά, που χρήζουν άμεσης προσοχής. Αυτές είναι το χαμηλό σάκχαρο αίματος (υπογλυκαιμία), το υψηλό σάκχαρο αίματος (διαβητικό υπερωσμωτικό σύνδρομο) και επιπλέον οξέα στο αίμα (κετοξέωση).
Υπογλυκαιμία
Το χαμηλό ζάχαρο στο αίμα – ένα επίπεδο 60 χιλιοστόγραμμων γλυκόζης ανά δεκάλιτρο αίματος (mg/dl) – απορρέει από υπερβολική ινσουλίνη και ελάχιστη γλυκόζη. Εισέρχεται ανεπαρκής γλυκόζη στα μεμονωμένα κύτταρα, τα οποία αρχίζουν να υπολείπονται σε ενέργεια.
Ορισμένες φορές η υπερβολική θεραπεία του διαβήτη με φάρμακα μπορεί να προκαλέσει χαμηλό σάκχαρο αίματος (υπογλυκαιμία). Αυτό είναι πιο συχνό μεταξύ ανθρώπων που λαμβάνουν ινσουλίνη. Μπορεί να συμβεί και σε ανθρώπους που παίρνουν φάρμακα από το στόμα, τα οποία ενισχύουν τη δράση της ινσουλίνης.
Το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα σας μπορεί να πέσει για πολλούς λόγους. Κάποιοι συχνοί λόγοι μεταξύ των ανθρώπων με διαβήτη είναι η παράλειψη κάποιου γεύματος, η πιο παρατεταμένη ή πιο έντονη άσκηση από όση συνήθως ή το να μη προσαρμόζετε τα φάρμακα σας σύμφωνα με τις αλλαγές του σακχάρου στο αίμα σας.
Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας ποικίλλουν από ένα άτομο σε άλλο. Κοινά πρώιμα σημεία και συμπτώματα είναι:
- Αδυναμία.
- Εφίδρωση, συχνά ένας κρύος ιδρώτας.
- Τρόμος.
- Ταχυκαρδία.
- Οπτικές διαταραχές, όπως θολή όραση.
- Πείνα.
- Νευρικότητα.
- Μούδιασμα στα χέρια και στα πόδια σας.
- Ευερεθιστότητα.
- Ναυτία.
Αν το σάκχαρο στο αίμα σας συνεχίσει να πέφτει, μπορεί να ακολουθήσουν κεφαλαλγία και αδυναμία βάδισης. Επιπλέον, ενδέχεται να συμπεριφέρεστε ασυνήθιστα, να φαίνεστε μπερδεμένοι και κάποιες φορές επίμονοι ή μη συνεργάσιμοι.
Καθώς η κατάσταση επιδεινώνεται, μπορεί να φαίνεστε σαν μεθυσμένοι, ληθαργικοί και πολύ συγχυτικοί. Ο λόγος σας μπορεί να είναι μπερδεμένος. Σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να συμβούν σπασμοί και κώμα, ιδιαίτερα στα παιδιά.
Η υπογλυκαιμία είναι μία σοβαρή κατάσταση, αλλά, αν αναγνωριστεί νωρίς, μπορεί συνήθως να θεραπευτεί εύκολα.
Όταν εμφανίζονται τα συμπτώματα, σταματήστε όλες τις δραστηριότητες – ακινητοποιήστε το αυτοκίνητο, διακόψτε τη μηχανή που κουρεύει το γρασίδι, σταματήστε να τρέχετε – και φάτε ή πιείτε κάτι που θα αυξήσει το σάκχαρο στο αίμα σας γρήγορα. Αυτό θα μπορούσε να είναι μία σκληρή καραμέλα (περίπου πέντε χάπια γλυκόζης), ένα κανονικό (όχι χωρίς ζάχαρη) αναψυκτικό, μισή κούπα φρουτοχυμού ή ταμπλέτες γλυκόζης, οι οποίες είναι μη συνταγογραφούμενα χάπια ζάχαρης, ειδικά φτιαγμένα για τη θεραπεία της υπογλυκαιμίας. Η γλυκόζη πωλείται και σε σωληνάρια που επιτρέπουν να αδειάσετε το περιεχόμενο μέσα στο στόμα σας.
Το επίπεδο σακχάρου στο αίμα σας θα έπρεπε να ανεβεί μέσα σε 10 ή 15 λεπτά. Αν τα σημεία και τα συμπτώματα συνεχίζουν μετά από 15 λεπτά, επαναλάβετε τη θεραπεία. Αν ακόμα δεν υποχωρούν, επικοινωνήστε με το γιατρό σας.
Αν χάσετε τη συνείδηση σας ή δεν μπορείτε να καταπιείτε, το να τοποθετείτε φαγητό στο στόμα σας δεν είναι πλέον ασφαλές. Το σάκχαρο αίματος θα πρέπει να ανεβεί με ένεση. Μία επιλογή είναι ένεση γλυκαγόνης κάτω από το δέρμα σας.
Η γλυκαγόνη είναι μία ορμόνη ταχείας δράσεως, η οποία διεγείρει την απελευθέρωση ινσουλίνης μέσα στο αίμα σας. Βοηθήστε τους φίλους και τα μέλη της οικογένειας σας να εξοικειωθούν με αυτό το φάρμακο, όπως να γνωρίζουν πού το φυλάτε και πώς να σας κάνουν μία ένεση από αυτό σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης.
Μία άλλη επιλογή είναι η χορήγηση γλυκόζης με τη μορφή δεξτρόζης κατευθείαν μέσα στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό απαιτεί ιατρικό προσωπικό επειγόντων περιστατικών.
Αν ποτέ βρείτε κάποιον αναίσθητο, είτε έχει διαβήτη είτε όχι, καλέστε επείγουσα ιατρική βοήθεια.
Υψηλό σάκχαρο αίματος
Μερικές φορές το σάκχαρο του αίματος μπορεί να φτάσει σε ένα τόσο υψηλό επίπεδο – 600 mg/ dL ή παραπάνω – που τα κύτταρα δεν μπορούν να το απορροφήσουν όλο, οπότε αποβάλλεται με τα ούρα σας. Η παρουσία του ζαχάρου στα ούρα προκαλεί μια διαδικασία φιλτραρίσματος, που τραβά τεράστια ποσά υγρού από το σώμα σας και οδηγεί σε αφυδάτωση.
Υπερβολικά υψηλό σάκχαρο αίματος (διαβητικό υπερωσμωτικό σύνδρομο) είναι πιο συχνό σε ανθρώπους με διαβήτη τύπου 2, ειδικά σε αυτούς που δεν παρακολουθούν το σάκχαρο στο αίμα τους ή δε γνωρίζουν ότι έχουν διαβήτη. Μπορεί επίσης να συμβεί σε ανθρώπους με διαβήτη που λαμβάνουν υψηλές δόσεις στεροειδών ή φάρμακα που αυξάνουν τη διούρηση.
Οι μεγαλύτεροι άνθρωποι με διαβήτη τύπου 2, που έχουν επίσης και κάποια άλλη νόσο και δεν πίνουν αρκετό νερό, μπορεί να εμφανίσουν πολύ υψηλό επίπεδο σακχάρου στο αίμα. Το υψηλό σάκχαρο αίματος μπορεί να προκληθεί από μια λοίμωξη, ασθένεια, στρες/άγχος ή κατανάλωση υπερβολικών ποσοτήτων οινοπνεύματος.
Σημεία και συμπτώματα
- Υπερβολική δίψα.
- Αυξημένη διούρηση.
- Αδυναμία.
- Κράμπες στα πόδια. .
- Σύγχυση.
- Ταχυκαρδία.
- Σπασμοί.
- Απώλεια συνείδησης.
Αν το σάκχαρο του αίματος σας είναι επίμονα πάνω από 300 mg/dL, αναζητήστε ιατρική βοήθεια αμέσως. Πιθανώς θα σας δοθεί επείγουσα θεραπεία με ενδοφλέβια υγρά, ώστε να επιστρέψει νερό στα κύτταρα σας, και ταχείας δράσεως ινσουλίνη, για να βοηθήσει τα κύτταρα σας να απορροφήσουν το σάκχαρο. Χωρίς άμεση βοήθεια η κατάσταση μπορεί να αποβεί μοιραία.
Διαβητική κετοξέωση
Τα αυξημένα οξέα στο αίμα (διαβητική κετοξέωση) είναι μία οξεία επιπλοκή του διαβήτη. Συμβαίνει, όταν τα μυϊκά σας κύτταρα υπολείπονται τόσο πολύ σε ενέργεια, που το σώμα σας λαμβάνει έκτακτα μέτρα και διασπά λίπος, μία διαδικασία που σχηματίζει οξέα γνωστά ως κετόνες. Τα αυξημένα επίπεδα κετονών μέσα στο αίμα σας το κάνουν πιο όξινο.
Η διαβητική κετοξέωση είναι πιο συχνή μεταξύ ανθρώπων με διαβήτη τύπου 1 και συμβαίνει, συνήθως εξαιτίας της ανεπαρκούς ινσουλίνης. Αυτό συμβαίνει όταν ξεχνάτε ή παραλείπετε κάποια από τις ενέσεις ινσουλίνης, όταν βρίσκεστε υπό υπερβολικό στρες ή όταν έχετε μια οξεία ασθένεια ή τραυματισμό.
Σημεία και συμπτώματα
Πολλά από τα σημεία και τα συμπτώματα της διαβητικής κετοξέωσης μπορούν να μπερδευτούν με αυτά μιας γρίπης. Αυτά είναι:
- Αυξημένη διούρηση και ανικανοποίητη δίψα που προκύπτει μετά από αρκετές ώρες, κάτι που συμβαίνει πιο γρήγορα σε ένα παιδί.
- Απώλεια της όρεξης.
- Μια γλυκιά, φρουτώδης οσμή στην αναπνοή, που μπορεί να μπερδευτεί με την οσμή του αλκοόλ.
- Αδυναμία.
- Υπνηλία.
- Εξέρυθρη όψη.
- Ναυτία και έμετοι.
- Κοιλιακό άλγος.
- Βαθιά, γρήγορη αναπνοή.
- Απώλεια βάρους.
- Σύγχυση.
- Σε ένα προχωρημένα στάδιο μπορεί να χάσετε τη συνείδηση σας.
Η διαβητική κετοξέωση απαιτεί άμεση θεραπεία, επειδή μπορεί να προκαλέσει θάνατο. Αν νιώθετε άρρωστοι, ελέγξτε τα ούρα σας για κετόνες. Επίσης, ελέγξτε για κετόνες, αν νιώθετε ιδιαίτερα αγχωμένοι ή αν το σάκχαρο του αίματος σας είναι επιμόνως πάνω από 240 mg/dL. Μπορείτε να πάρετε ένα κουτί δοκιμασίας κετονών από ένα φαρμακείο και να κάνετε το τεστ στο σπίτι. Αν τα αποτελέσματα της δοκιμασίας δείχνουν υψηλό επίπεδο κετονών, καλέστε το γιατρό σας.
Η κετοξέωση απαιτεί επείγουσα ιατρική θεραπεία, η οποία περιλαμβάνει αποκατάσταση της απώλειας υγρών με ενδοφλέβια χορήγηση. Η ινσουλίνη μπορεί να συνδυαστεί με τα ενδοφλέβια υγρά.
Σταδιακά το επίπεδο σακχάρου στο αίμα σας επανέρχεται στο φυσιολογικό. Η κατάσταση του σακχάρου αίματος και των υγρών σας πρέπει να παρακολουθείται στενά. Με άμεση θεραπεία, η ανάρρωση από την κετοξέωση είναι συνήθως ραγδαία και πλήρης.