Η βαριατρική χειρουργική επέμβαση είναι η μόνη αποτελεσματική θεραπεία για περιπτώσεις κλινικά σοβαρής (νοσογόνου) παχυσαρκίας – η λέξη βαριατρική προέρχεται από τις λέξεις «βάρος» και «ιατρική».
Γενικά το χειρουργείο για την απώλεια βάρους χρησιμοποιείται ως λύση μόνο σε άτομα με αρκετά παραπάνω κιλά από το κανονικό ή που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας λόγω του βάρους τους.
Πριν εξετάσετε το ενδεχόμενο της επέμβασης, βεβαιωθείτε ότι έχετε κάνει κάθε προσπάθεια άσκησης και αλλαγής των διατροφικών συνηθειών σας καθώς και προσαρμογής των παραγόντων που συμβάλλουν στην παχυσαρκία.
Αν τελικά υποβληθείτε σε βαριατρική επέμβαση, η επιτυχία της εξαρτάται εν μέρει από τη δέσμευσή σας να ακολουθήσετε τις οδηγίες που θα σας δίνονται για τις τροφικές επιλογές σας και την άσκηση.
Ο χειρουργός θα σας αξιολογήσει ως υποψήφιο για επέμβαση απώλειας βάρους. Η επέμβαση μπορεί να γίνει, αν ο δείκτης μάζας σώματος σας είναι πάνω από 40 ή αν αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το βάρος σας. Οι υποψήφιοι για επέμβαση αξιολογούνται συνήθως από διάφορους ειδικούς, όπως ενδοσκόπους, διαιτολόγους και ψυχολόγους.
Από τη δεκαετία του 1950, όταν έγινε η πρώτη βαριατρική επέμβαση κατά της παχυσαρκίας, οι γιατροί έχουν χρησιμοποιήσει διάφορες τεχνικές, για να πετύχουν απώλεια βάρους. Σήμερα, οι πιο συχνές επεμβάσεις εμπίπτουν σε μία από τις τρειες κατηγορίες: κάθετη γαστροπλαστική εκτροπή, γαστρική παράκαμψη και γαστρική πτύχωση.
Κάθετη γαστροπλαστική εκτροπή (γαστρικό μανίκι)
Στην κάθετη ή επιμήκη γαστροπλαστική εκτροπή (vertical sleeve gastrectomy) χρησιμοποιείται μία λωρίδα από συρραπτικά, για να δημιουργηθεί ένας μικρός σάκος στην πάνω πλευρά του στομαχιού σας, εκεί όπου το φαγητό εισέρχεται από τον οισοφάγο.
Χρησιμοποιώντας ένα χειρουργικό συρραπτικό ο χειρουργός χωρίζει το στομάχι σας σε πάνω και κάτω τμήμα. Ο πάνω σάκος είναι μικρός και αδειάζει στον κάτω, που είναι το υπόλοιπο στομάχι σας.
Το άνοιγμα απ’ όπου ο άνω σάκος αδειάζει στο στομάχι τυλίγεται με ένα κομμάτι μη διατεινόμενου πλαστικού. Αυτή η επίδεση του ανοίγματος ανάμεσα στο πάνω στομάχι και στο υπόλοιπο του στομαχιού βοηθάει να μην ανοίξει περισσότερο το άνοιγμα.
Αρχικά ο πάνω σάκος κρατά μόνο 30 με 60 γραμμάρια τροφής, αν και αργότερα η χωρητικότητα του επεκτείνεται. Μετά την εγχείρηση θα μπορείτε να τρώτε μόνο μικρές ποσότητες τροφής, για να μην αισθάνεστε ενόχληση ή ναυτία.
Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου είναι ότι τα θρεπτικά συστατικά και οι βιταμίνες, απορροφώνται πλήρως. Επίσης είναι πιο απλή σαν διαδικασία από την γαστρική παράκαμψη.
Γαστρική παράκαμψη (by pass)
Η γαστρική παράκαμψη (επίσης γνωστή και ως Roux – en – Y ) είναι η συχνότερα προτεινόμενη βαριατρική χειρουργική επέμβαση για την απώλεια βάρους.
Κατά την επέμβαση αυτή, ο χειρουργός συρράπτει το στομάχι σας κατά μήκος της κορυφής αφήνοντας ένα μικρό σάκο. Μετά κόβει τo λεπτό έντερο και ράβει το ένα άκρο του στο σάκο. Με τον τρόπο αυτό το φαγητό παρακάμπτει το μεγαλύτερο μέρος του στομαχιού και το πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου. Το φαγητό ρέει κατευθείαν στο μεσαίο τμήμα του λεπτού εντέρου περιορίζοντας την απορρόφηση των θερμίδων.
Η επέμβαση αυτή λειτουργεί διπλά. Μειώνει την ποσότητα που μπορείτε να καταναλώσετε αλλά και τις θερμίδες που απορροφά το σώμα σας. Αν και το φαγητό δεν εισέρχεται ποτέ στο κατώτερο μέρος του στομαχιού, το στομάχι συνεχίζει να παράγει πεπτικά υγρά που ρέουν στο λεπτό έντερο. Η διαδικασία αυτή φαίνεται να είναι η πιο αποτελεσματική.
Η γαστρική παράκαμψη μπορεί να έχει θεαματικά αποτελέσματα. Τα πρώτα 1 με 2 χρόνια μετά την επέμβαση οι περισσότεροι άνθρωποι χάνουν 50 με 60% των περιττών κιλών τους. Γενικά, τα άτομα που ακολουθούν τις οδηγίες διατροφής και άσκησης διατηρούν το νέο τους βάρος μακροπρόθεσμα.
Η θνησιμότητα στην γαστρική παράκαμψη είναι 3-5 άτομα στα 10.000 τις πρώτες 30 μέρες μετά την επέμβαση.
Ωστόσο, η επέμβαση απώλειας βάρους έχει και ορισμένες παρενέργειες. Η γρήγορη απώλεια βάρους μπορεί να προκαλέσει κόπωση, ξηροδερμία και προσωρινή τριχόπτωση. Η εκδήλωση κήλης ή αδυναμίας μπορεί να απαιτήσει χειρουργική επιδιόρθωση, αφού μπορεί να εμφανιστεί στο χώρο της τομής. Επίσης, αν τρώτε πολύ ή πολύ γρήγορα, θα νιώσετε ναυτία, εμετό, εφίδρωση και αστάθεια, το σύνδρομο αδειάσματος. Με την πάροδο του χρόνου μπορείτε να αυξήσετε την πρόσληψη τροφής.
Γαστρική πτύχωση
Η λαπαροσκοπική γαστρική πτύχωση (Gastric Sleeve Plication) είναι μια νέα τεχνική για τη θεραπεία της παχυσαρκίας που βασίζεται στον περιορισμό της χωρητικότητας του στομάχου.
Αυτή η βαριατρική επέμβαση, από μοιάζει με την επιμήκη γαστρεκτομή (γαστρικό μανίκι) με την σημαντική διαφορά όμως ότι η μετατροπή του στομάχου σε σωλήνα γίνεται όχι με εκτομή αλλά με πτύχωσή του με την τοποθέτηση ορομυϊκών ραφών κατά μήκος του μείζονος τόξου του στομάχου.
Η επέμβαση γίνεται λαπαροσκοπικά, διαρκεί περίπου μιάμιση ώρα και η μετεγχειρητική νοσηλεία είναι μία μέρα. Το πλεονέκτημα της μεθόδου έναντι της κλασσικής κάθετης γαστρεκτομής είναι ότι είναι πλήρως αναστρέψιμη, αποφεύγει όλες τις επιπλοκές που σχετίζονται με το μεγάλο μήκος διατομής συρραφής, ενώ επειδή απαιτεί ελάχιστα αναλώσιμα υλικά περιορίζεται σημαντικά και το κόστος.