Μια έρευνα σε ποντίκια υποδεικνύει ότι η νυχτερινή βουλιμία έχει γενετική βάση. Μια ελαττωματική εκδοχή του γονιδίου PER1 μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη αίσθηση της πείνας κατά της διάρκεια της νύχτας, να διαταράξει τον ύπνο και να οδηγήσει σε υπερβολικό φαγητό.
Νυχτερινή βουλιμία
Μέσα στη βαθιά νύχτα ξυπνάτε από την πείνα, πάτε στο ψυγείο και αρχίζετε να τρώτε ότι βρεθεί μπροστά σας. Πρόκειται για το σύνδρομο της νυχτερινής βουλιμίας. Όμως πολλοί ερευνητές δεν πίστευαν ότι πράγματι αυτό το σύνδρομο υπάρχει. Τώρα μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell Reports δείχνει ότι το σύνδρομο της νυχτερινής βουλιμίας έχει γονιδιακό υπόβαθρο, τουλάχιστον στα ποντίκια. Επειδή όμως τα δύο γονίδια που μελετήθηκαν υπάρχουν και στον άνθρωπο, η έρευνα κατά πάσα πιθανότητα έχει εφαρμογή και στους ανθρώπους.
Σε πειράματα που έκαναν ερευνητές από το Ινστιτούτο Σολκ της Καλιφόρνιας σε ποντίκια, διαπίστωσαν ότι ελαττωματικά γονίδια που συγχρονίζουν την όρεξη με τον ύπνο, μπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγή του “στομαχικού” προγράμματος, και σε κατανάλωση τροφής κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Η νυχτερινή βουλιμία, που κατά τους ειδικούς αποτελεί διατροφική διαταραχή, συνοδεύεται από αδυναμία ύπνου σε περίπτωση που κάποιος δεν έχει καταναλώσει αρκετή τροφή πριν κοιμηθεί. Έτσι διακόπτεται ο ύπνος του λόγω της πείνας που νιώθει και οδηγείται στην κατανάλωση λιπαρών ή σακχαρούχων τροφών οι οποίες περιέχουν πολλές θερμίδες.
Τα γονίδια PER1 και PER1
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν γενετικά τροποποιημένα ποντίκια τα οποία έφεραν την εκδοχή ενός ανθρώπινου γονιδίου που σχετίζεται με τους κιρκάδιους ρυθμούς, το PER1. Αποσιωπώντας το εν λόγω γονίδιο, παρατήρησαν ότι τα ποντίκια έτειναν να καταναλώνουν τροφή τις ώρες που κανονικά θα έπρεπε να κοιμούνται. Η μελέτη έδειξε ότι η αύξηση του σωματικού βάρους που προέκυψε στα ποντίκια προκλήθηκε από το ελαττωματικό PER1 και οφειλόταν αποκλειστικά στο νυχτερινό φαγητό κι όχι από άλλους μεταβολικούς παράγοντες.
Γονιδιακές μεταλλάξεις σε ένα άλλο γονίδιο, το PER2, το οποίο επίσης σχετίζεται με τους βιολογικούς ρυθμούς, φάνηκε να οδηγούν σε διαταραχές ύπνου, γεγονός που σήμαινε ότι τα πειραματόζωα κοιμούνταν περισσότερη ώρα από το φυσιολογικό. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι κανονικά, τα PER1 και PER2 διατηρούνται συγχρονισμένα “ανάβοντας” και “σβήνοντας” ταυτόχρονα, διατηρώντας έτσι συντονισμένες τις διαδικασίες του ύπνου και του φαγητού.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της μελέτης Σατσιντανάντα Πάντα (Satchidananda Panda), οποιαδήποτε μετάλλαξη σε ένα από τα δύο γονίδια, διαταράσσει το φυσιολογικό πρόγραμμα τροφής και ύπνου-εγρήγορσης των ποντικιών. “Πραγματικά δεν περίμενα ότι ο κύκλος ύπνου-εγρήγορσης αποσυνδέεται από τον κύκλο της τροφής με μια απλή μετάλλαξη. Αυτή η αποσύνδεση ανοίγει πολλά ερωτήματα για το πώς ρυθμίζονται ή σπάνε οι δύο κύκλοι”, ανέφερε ο Πάντα.