Η ινομυαλγία χαρακτηρίζεται από διάσπαρτα σημεία άλγους και πόνου στους μυς, στους συνδέσμους και στους τένοντες. Ο πόνος μπορεί να κυμαίνεται από βαθύ μυϊκό πόνο μέχρι την αίσθηση καψίματος, κυμάτων άλγους σαν ριπές ή σουβλιές. Εκτός από την ευαισθησία στην πίεση σε διάφορα σημεία, δεν υπάρχουν άλλες σχετικές σωματικές διαταραχές.
Πάντως η ινομυαλγία (fibromyalgia) δεν προσβάλει τις αρθρώσεις (δηλαδή δεν είναι μορφή αρθρίτιδας). Η διάγνωση και η θεραπεία δεν είναι εύκολη. Η άσκηση είναι σημαντική για την αντιμετώπιση της πάθησης.
Συμπτώματα
Τα ευαίσθητα σημεία που εμφανίζονται με την πάθηση βρίσκονται σε γενικές γραμμές γύρω από τους ώμους και τους αγκώνες, στην εξωτερική πλευρά των ισχίων, στο εσωτερικό μέρος των γονάτων, κοντά στους γλουτούς, στους μυς της μέσης και στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Ο πόνος και η δυσκαμψία μπορεί να προέρχονται από μυϊκή κόπωση ή παρατεταμένη πίεση. Ο πόνος μπορεί να επιδεινώνεται με την κίνηση. Τα συμπτώματα μπορεί να επιμένουν για χρόνια ή μπορεί να υποχωρήσουν και να εμφανιστούν ξανά.
Οι ερευνητές δεν πιστεύουν ότι υπάρχει μία συγκεκριμένη αιτία για την ινομυαλγία όμως μπορεί να προέρχεται από ένα αριθμό παραγόντων που συμβάλλουν, όπως χημικές αλλαγές στον εγκέφαλο που επηρεάζουν τη διαχείριση ορισμένων χημικών ουσιών του εγκεφάλου, ιδιαίτερα της ουσίας Ρ.
Οι περιβαλλοντικές τοξίνες δεν έχει βρεθεί να προκαλούν ινομυαλγία, αλλά περίπου το 50% των ατόμων που έχουν την πάθηση παραπονιούνται επίσης για ευαισθησία σε οσμές, θόρυβο, έντονα φώτα, διάφορα φαγητά και για τον καιρό.
Οι παθήσεις που σχετίζονται πολλές φορές με την ινομυαλγία είναι το σύνδρομο ευερέθιστου παχέος εντέρου, οι χρόνιοι πονοκέφαλοι και ο πόνος στο πρόσωπο.
Σημεία και συμπτώματα
- Πολλαπλά ευαίσθητα σημεία στο μαλακό ιστό, που γίνονται πολύ επώδυνα, όταν πιέζονται.
- Κόπωση που σχετίζεται με κακό ύπνο.
Το 90% περίπου των πασχόντων από ινομυαλγία είναι γυναίκες άνω των 40 ετών.
Διάγνωση
Η διάγνωση της ινομυαλγίας βασίζεται στα χαρακτηριστικά συμπτώματα και στην απουσία ενδείξεων άλλων παθήσεων που μπορούν να εξηγήσουν τα συμπτώματα. Σύμφωνα με τα κριτήρια που έχουν τεθεί από το Αμερικανικό Κολέγιο Ρευματολογίας πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον 11 από τα 18 συγκεκριμένα σημεία του σώματος – που ονομάζονται ευαίσθητα σημεία – που πονούν έντονα, όταν πιεστούν.
Πριν γίνει η διάγνωση της ινομυαλγίας, ο γιατρός μπορεί να ελέγξει το σώμα για ευαίσθητα σημεία – περιοχές που πονούν έντονα, όταν πιεστούν (έχουν σημειωθεί επάνω). Επιπλέον, ο διάχυτος πόνος πρέπει να επιμένει για τουλάχιστον 3 μήνες.
Δε συμφωνούν όλοι οι γιατροί με τα διαγνωστικά κριτήρια. Πολλοί πιστεύουν ότι τα κριτήρια είναι πολύ αυστηρά και ότι μπορεί να έχει κάποιος την πάθηση ακόμα και με λιγότερα από 11 ευαίσθητα σημεία. Άλλοι αμφισβητούν την αξία των ευαίσθητων σημείων ως διαγνωστικών κριτηρίων.
Δεν υπάρχουν εργαστηριακές εξετάσεις που μπορούν να επιβεβαιώσουν ή να αποκλείσουν τη διάγνωση της ινομυαλγίας, όμως ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εργαστηριακές εξετάσεις, για να ελέγξει για άλλα αίτια των συμπτωμάτων.
Πόσο σοβαρή είναι η ινομυαλγία; Η πάθηση είναι χρόνια, αλλά δεν εξελίσσεται, δεν προκαλεί αναπηρία και δεν απειλεί τη ζωή. Δεν προκαλεί ανικανότητες και σε γενικές γραμμές ούτε άλλες πιο σοβαρές ασθένειες. Ωστόσο, μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη και να εμποδίσει τον ύπνο. Ο πόνος που σχετίζεται με την ινομυαλγία μπορεί επίσης να επηρεάσει την αυτοπεποίθηση και τη συνολική ποιότητα ζωής.
Θεραπεία
Η θεραπεία περιλαμβάνει μία σειρά μεθόδων:
Προσωπική φροντίδα. Η τακτική σωματική άσκηση είναι σημαντική για τη διευκόλυνση των προσβεβλημένων μυών και για τη διατήρηση του εύρους κινητικότητας. Αν δεν ασκείστε ήδη τακτικά, ξεκινήστε αργά και αυξήστε σταδιακά. Η κολύμβηση, το περπάτημα, οι διατάσεις και η συμμετοχή σε αεροβικές ασκήσεις στο νερό και στο στατικό ποδήλατο αποτελούν όλα καλές επιλογές.
Η καθιέρωση ενός τακτικού προγράμματος ύπνου και ο επαρκής ύπνος κάθε βράδυ είναι επίσης σημαντικά. Μπορεί να χρειάζονται κάποια διαλείμματα ανάπαυσης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αν είστε υπέρβαρος και προσπαθείτε να φτάσετε σε ένα υγιές βάρος, αυτό μπορεί να μειώσει τον πόνο.
Πολλά άτομα βρίσκουν ότι οι τακτικές διαχείρισης του άγχους και οι συμπληρωματικές μορφές ιατρικής, όπως ο διαλογισμός και η βιοανάδραση, μπορεί να βοηθήσουν.
Φυσικοθεραπεία. Η φυσικοθεραπεία που περιλαμβάνει ασκήσεις για τη στάση του σώματος και την κίνηση, η εφαρμογή πάγου και θερμότητας και η χρήση υπερήχων μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση των ενοχλήσεων και συμπτωμάτων.
Φάρμακα. Για να αυξηθούν τα επίπεδα σεροτονίνης και για τη βελτίωση του ύπνου, ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει χαμηλές δόσεις ενός αντικαταθλιπτικού ή ένα τρικυκλικό αντικαταθλιπτικό, όπως είναι η αμιτριπτυλίνη (Saroten) ή η νορτριπτυλίνη (Nortrilen), ή έναν εκλεκτικό αναστολέα επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI), όπως είναι η φλουοξετίνη (Ladose), η βενλαφαξίνη (Effexor) ή η σερτραλίνη (Zoloft). Τα SSRI μπορεί να είναι καλύτερα ανεκτά.
Ο γιατρός μπορεί επίσης να συστήσει παρακεταμόλη (Depon κ.ά.) ή ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο, όπως είναι η ιβουπροφαίνη (Brufen κ.ά.) ή η ασπιρίνη, για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων συμπτωμάτων της ινομυαλγίας, όμως αυτά τα φάρμακα μπορεί να μη βοηθούν ιδιαίτερα συνολικά.
Άσκηση. Η ήπια άσκηση, όπως το περπάτημα, το κολύμπι ή η ποδηλασία, για 20 λεπτά την ημέρα μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπισης της ινομυαλγίας. Υπάρχουν ενδείξεις πως η αερόβια άσκηση (μέτριας προς υψηλής έντασης) βοηθά να υποχωρήσουν τα συμπτώματα. Το κολύμπι θεωρείται εξαιρετική μορφή άσκησης για την ινομυαλγία.
Διατροφή. Όσον αφορά τη διατροφή, δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη δίαιτα που έχει αποδειχτεί ότι βοηθά στην αντιμετώπιση της ινομυαλγίας αλλά καλό είναι να χάσετε βάρος, αν είστε υπέρβαρη/ος και να αποφύγετε την μεγάλη κατανάλωση σε καφέ και τσάι.