Ο δασυτριχισμός ή υπερτρίχωση είναι η ανάπτυξη τριχών σε ανεπιθύμητα μέρη, όπως για παράδειγμα στο πρόσωπο των γυναικών. Μπορεί να οφείλεται σε κάποια ανισορροπία ορμονών ή σε παρενέργειες φαρμάκων. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης αλλά κανένα φάρμακο που να δίνεται από το στόμα.
Υπάρχει ένα παράδοξο γύρω από τις τρίχες. Οι άνθρωποι γενικά θεωρούν ωραίο το κεφάλι, όταν έχει άφθονα μαλλιά. Όμως η παρουσία τριχών σε άλλα σημεία κάθε άλλο παρά όμορφη μπορεί να θεωρηθεί. Στις γυναίκες, για παράδειγμα, οι τρίχες στο πρόσωπο, στα μάγουλα, στο επάνω χείλος, στο πηγούνι, στο στήθος, στην πλάτη, στο λαιμό, κάτω από τις μασχάλες ή στις γάμπες δε θεωρούνται ελκυστικές από πολλές γυναίκες και άνδρες.
Η ποσότητα τριχών στο πρόσωπο και στο σώμα διαφέρουν πολύ από άτομο σε άτομο. Πολλές γυναίκες βγάζουν σημαντική ποσότητα τριχών στο πρόσωπο και στο σώμα κατά την εφηβεία. Σε μερικές περιπτώσεις εμφανίζεται ακόμα και ένα αμυδρό μουστάκι. Η φυσιολογική έκκριση ανδρογόνων ορμονών (π.χ. τεστοστερόνη) προκαλεί πολλές αλλαγές στο σώμα των νεαρών κοριτσιών, όπως την εμφάνιση τριχοφυΐας στην ηβική περιοχή και τις μασχάλες.
Στις γυναίκες η ποσότητα τριχών του σώματος και του προσώπου αυξάνει συνήθως βραδέως με την ηλικία ακόμα και μετά την εμμηνόπαυση. Κατά τον ίδιο τρόπο οι άνδρες μπορεί να βγάλουν σημαντικά περισσότερη τριχοφυΐα στο σώμα, καθώς μεγαλώνουν.
Η υπερβολική τριχοφυΐα λέγεται δασυτριχισμός. Πόσο πολύ είναι το υπερβολικό, είναι συνήθως ζήτημα προσωπικής αντίληψης. Μέρος της λύσης σε ένα αισθητικό πρόβλημα υπερβολικής τριχοφυΐας είναι η απλή αποδοχή ότι η ποσότητα είναι η σωστή για σας.
Από το άλλο μέρος, αν έχετε αιφνίδια αύξηση τριχών, για παράδειγμα, σε ένα διάστημα λίγων μηνών, συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Αυτού του τύπου η τριχοφυΐα μπορεί να έχει ιατρική αιτία, όπως όγκο στην ωοθήκη ή στα επινεφρίδια ή παρενέργειες φαρμάκων.
Υπερτρίχωση λόγω ορμονών και φαρμάκων
Σε ορισμένες γυναίκες μπορεί να αρχίσουν να μεγαλώνουν τρίχες στο πρόσωπο, στο στήθος, στην κοιλιά και σε άλλες περιοχές, όπου τυπικά μόνο οι άνδρες έχουν τρίχες. Αυτή η υπερβολική ανάπτυξη τριχών, που καλείται υπερτρίχωση, μπορεί να προκύπτει από τη χρήση φαρμάκων, όπως η φαινυντοΐνη (epanutin), η οποία χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ορισμένων σπασμών, και από κάποια φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης. Συγκεκριμένες νόσοι επίσης από τα επινεφρίδια και τις ωοθήκες μπορούν επίσης να προκαλέσουν υπερτρίχωση.
Αν κάποιος γιατρός δεν μπορεί να βρει εξήγηση για τη μη φυσιολογική ανάπτυξη τριχών, η εξήγηση αναφέρεται ως ιδιοπαθής υπερτρίχωση ή τριχοφυΐα άγνωστης αιτίας. Οι γυναίκες με ιδιοπαθή υπερτρίχωση μπορεί να έχουν μία ήπια αύξηση στην ευαισθησία προς τις επινεφριδιακές ορμόνες ή αυξημένη παραγωγή αυτών. Αυτές είναι ανδρικές φυλετικές ορμόνες που φυσιολογικά παράγονται και στις γυναίκες. Η κατάσταση δε θέτει κανένα κίνδυνο για την υγεία, αλλά είναι συνήθως ζήτημα αισθητικού προβλήματος.
Κανένα φάρμακο από το στόμα δεν έχει εγκριθεί συγκεκριμένα για τη θεραπεία της παθολογικής ανάπτυξης τριχών, αλλά πολλά φάρμακα μπορεί να είναι αποτελεσματικά στο να καταστείλουν τα επίπεδα ανδρογόνων (π.χ. τεστοστερόνης) και να ελέγχουν την υπερτρίχωση. Αυτά είναι τα κορτικοστεροειδή, το διουρητικό σπιρονολακτόνη και τα από του στόματος αντισυλληπτικά που περιέχουν τις ορμόνες οιστρογόνα και προγεστίνη. Μία συνταγογραφούμενη κρέμα (eflornithine) χρησιμοποιούμενη δύο φορές ημερησίως μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξη των τριχών στο πρόσωπο.
Να έχετε υπόψη σας ωστόσο πως αυτά είναι δυνατά φάρμακα με πιθανές παρενέργειες. Επιπλέον, δεν είναι αποτελεσματικά για όλους και μπορεί να χρειαστούν πολλοί μήνες, για να προκαλέσουν αποτέλεσμα. Μπορεί να είναι προτιμητέες άλλες μέθοδοι ελέγχου ανεπιθύμητων τριχών, όπως η αφαίρεση τριχών με λέιζερ (laser).
Αντιμετώπιση
Αν νομίζετε ότι έχετε υπερβολική τριχοφυΐα στο πρόσωπο ή στο σώμα και θέλετε να απαλλαγείτε από αυτή, έχετε πολλές επιλογές θεραπείας:
Αφαίρεση με τσιμπιδάκι. Είναι η πιο συνηθισμένη μέθοδος, αν το πρόβλημα σας είναι λίγες σκόρπιες τρίχες. Πλύνετε πρώτα την περιοχή και βάλτε λίγο οινόπνευμα με βαμβάκι, για να εμποδίσετε τυχόν μόλυνση στα θυλάκια των τριχών. Χρησιμοποιήστε καλό τσιμπιδάκι, για να βγάλετε τις τρίχες στην κατεύθυνση που φυτρώνουν. Η αφαίρεση με τσιμπιδάκι είναι προσωρινή λύση. Η τρίχα είναι πιθανό να φυτρώσει πάλι.
Ξύρισμα. Αυτή η δημοφιλής αλλά προσωρινή μέθοδος μπορεί να ερεθίσει το δέρμα σας, αν γίνει απρόσεκτα. Οι γυναίκες συνήθως ξυρίζουν τις μασχάλες και τις γάμπες τους, αλλά το ξύρισμα είναι επίσης ασφαλές και για τις τρίχες του προσώπου. Όπως και στην αφαίρεση με τσιμπιδάκι, το ξύρισμα δεν κάνει τις τρίχες να μεγαλώνουν γρηγορότερα ή να γίνουν πιο σκούρες ή πιο τραχιές.
Αφαίρεση με κερί. Η μέθοδος αυτή είναι δημοφιλής για αφαίρεση των τριχών στα φρύδια, στο επάνω χείλος, στο πιγούνι και στις κνήμες. Η μέθοδος με το κερί μπορεί να είναι επώδυνη και ίσως ερεθίσει το δέρμα σας. Ζητήστε τις υπηρεσίες ενός εκπαιδευμένου αισθητικού. Πρώτα, θα βάλει λιωμένο κερί στην περιοχή και μετά, αφού κρυώσει και κολλήσει, θα το τραβήξει γρήγορα προς την κατεύθυνση που φυτρώνουν οι τρίχες. Το αποτέλεσμα είναι πιο μακροχρόνιο από ό,τι με τις άλλες μεθόδους, επειδή οι τρίχες βγαίνουν από κάτω από την επιφάνεια του δέρματος σας. Νέες τρίχες εμφανίζονται γενικά μετά από ένα μήνα.Όπως και με την αφαίρεση με τσιμπιδάκι μπορεί να υπάρξει μόλυνση των θυλάκων των τριχών.
Παράγοντες τριβής. Η χρήση ελαφρόπετρας και άλλων λειαντικών παραγόντων είναι η αρχαιότερη μέθοδος αφαίρεσης τριχών. Η θεραπεία είναι αργή και κοπιαστική και το έντονο τρίψιμο μπορεί να ερεθίσει το δέρμα σας. Μπορεί να τη βρείτε χρήσιμη για σκόρπιες τρίχες, αλλά δεν είναι πρακτική για μεγάλα τμήματα.
Λεύκανση. Η λεύκανση είναι χρήσιμη για μεγάλα τμήματα, όπως οι πήχεις ή οι μηροί, για να κάνει τις ανεπιθύμητες τρίχες λιγότερο φανερές. Χρησιμοποιήστε ένα προϊόν ειδικά σχεδιασμένο γι’ αυτό το σκοπό και ακολουθήστε τις οδηγίες. Κάντε μια δοκιμή σε ένα μικρό σημείο, για να ελέγξετε πιθανό ερεθισμό, πριν χρησιμοποιήσετε το προϊόν σε μεγάλη περιοχή.
Αποτριχωτικά. Χημικοί παράγοντες που λέγονται αποτριχωτικά διαλύουν την πρωτεΐνη της τρίχας. Μπορείτε να τους αγοράσετε σε μορφή αφρού, κρέμας ή γαλακτώματος. Ακολουθήστε τις οδηγίες και δοκιμάστε το προϊόν σε ένα μικρό τμήμα του δέρματος σας για πιθανό ερεθισμό. Μερικές γυναίκες δε βρίσκουν βολικά τα αποτριχωτικά, επειδή πρέπει να μείνουν στο δέρμα 10 έως 15 λεπτά. Μη χρησιμοποιείτε αυτά τα προϊόντα σε δέρμα με τραύμα ή φλεγμονή.
Υδροχλωρική εφορμιθίνη. Αυτή η σχετικά νέα τοπική κρέμα (Vaniqa), που χορηγείται με συνταγή, περιορίζει το ρυθμό υπερβολικής ανάπτυξης τριχών προσώπου σε μερικές γυναίκες αναστέλλοντας ένα ένζυμο που προκαλεί την ανάπτυξη. Μπορεί να χρειαστούν 2 μήνες για να ενεργήσει. Πιθανές παρενέργειες είναι τσίμπημα, μυρμήγκιασμα, ανάπτυξη τρίχας προς τα μέσα και ακμή. Ηλεκτρόλυση. Ηλεκτρόλυση είναι η πιο μόνιμη μέθοδος αποτρίχωσης. Ένας ειδικός γιατρός ή αισθητικός εισάγει μια πολύ λεπτή βελόνα σε κάθε θυλάκιο τρίχας. Μέσω της βελόνας διοχετεύεται ηλεκτρικό ρεύμα, για να καταστρέψει τη ρίζα. Η τρίχα φυτρώνει πάλι στο 30% των περιπτώσεων. Μπορεί να συμβεί μόλυνση, ουλή ή υπέρχρωση. Είναι φρόνιμο να αφαιρέσετε λίγες τρίχες και να παρακολουθήσετε το αποτέλεσμα, πριν αποφασίσετε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αφαίρεσης τριχών. Μπορεί να χρειαστείτε πολλές συνεδρίες, επειδή ο μέγιστος ρυθμός αφαίρεσης τριχών είναι 100 κάθε φορά. Η θεραπεία με ηλεκτρόλυση μπορεί να είναι μακρά, κοπιαστική και δαπανηρή, αλλά ίσως είναι μόνιμη λύση για τις ανεπιθύμητες τρίχες.
Λέιζερ (laser). Η μέθοδος χρησιμοποιεί την ενέργεια φωτός που παράγεται από ειδικό τύπο λέιζερ, για να καταστρέψει τα θυλάκια των τριχών. Αν και κοπιαστική και δαπανηρή, η δημοτικότητα αυτής της μεθόδου αυξάνεται ως επιλογή για ημιμόνιμη ή μόνιμη αφαίρεση τριχών. Απαιτούνται πολλαπλές συνεδρίες. Η ιδέα για την αφαίρεση των τριχών με λέιζερ εμφανίστηκε το 1992, όταν ένας γιατρός που χρησιμοποιούσε λέιζερ βομβάρδισε κατά λάθος με λέιζερ το βραχίονα του, που ήταν καλυμμένος με κατάλοιπα άνθρακα, και έπεσαν μερικές από τις τρίχες του. Η Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ ενέκρινε τη χρήση λέιζερ για αφαίρεση τριχών το 1995. Η πρώτη μέθοδος λέιζερ που εγκρίθηκε από την Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ ενεργούσε καλύπτοντας το δέρμα σας με ένα διάλυμα άνθρακα που τραβάει τις ακτίνες λέιζερ, οι οποίες με τη σειρά τους καταστρέφουν τα θυλάκια των τριχών. Από εκείνη την εποχή έχουν γίνει σημαντικές βελτιώσεις στα συστήματα πολλαπλών λέιζερ που διατίθενται σήμερα, για να περιορίσουν την τριχοφυΐα.
