Η γονόρροια ή βλεννόρροια προκαλείται από το βακτήριο του γονόκοκκου που είναι γνωστό με την ονομασία Neisseria gonorrhoeae.
Πρόκειται για μια ασθένεια που μεταδίδεται με το σεξ. Ανάλογα με την επαφή, κολπική, στοματική ή πρωκτική μπορεί να προσβάλει όργανα και ιστούς των περιοχών αυτών. Στις ΗΠΑ αναφέρονται περίπου 500.000 περιστατικά γονόρροιας ετησίως και είναι συνηθέστερη σε άτομα 15 έως 29 ετών.
Το μικρόβιο μολύνει τόσο τους άντρες, όσο και τις γυναίκες αλλά μπορεί να μην προκαλέσει συμπτώματα. Συνήθως προσβάλλει τις υγρές και ζεστές περιοχές των βλεννογόνων, την ουρήθρα, τον τράχηλο της μήτρας, το ορθό, τον φάρυγγα, και τα μάτια (επιπεφυκότες).
Πρόκειται για κοινή μόλυνση που αρκετές φορές μάλιστα δεν παρουσιάζει καν συμπτώματα. Η θεραπεία όμως είναι απαραίτητη προκειμένου να μην προκαλέσει σοβαρές και ανεπανόρθωτες βλάβες.
Συμπτώματα σε άνδρες και γυναίκες
Στους άνδρες τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως μεταξύ 2 ημερών και 2 εβδομάδων από την έκθεση στo γενόκοκκο και μοιάζουν με αυτά που προκαλούν τα χλαμύδια. Οι ομοφυλόφιλοι άνδρες μπορεί να μην έχουν συμπτώματα, ειδικά όταν η λοίμωξη προσβάλλει το φάρυγγα ή το ορθό.
Αν είστε άνδρας, πρώτα θα αισθανθείτε φαγούρα και τσιμπήματα στην ουρήθρα του πέους. Λίγες ώρες αργότερα η ούρηση γίνεται οδυνηρή καθώς νιώθετε πόνο και κάψιμο όταν ουρείτε. Τέλος, παρατηρείται μία γαλακτώδης έκκριση από το πέος. Καθώς η μόλυνση εξελίσσεται, ο πόνος στην ουρήθρα επιδεινώνεται και παράγονται μεγάλες ποσότητες παχύρευστων, πυωδών εκκρίσεων. Όταν έχετε στύση πονάτε.
Αναλυτικότερα τα συμπτώματα στον άνδρα είναι:
- Τσιμπήματα στην ουρήθρα του πέους, πόνος ή κάψιμο κατά τη διάρκεια της ούρησης, θολά ούρα στις περισσότερες περιπτώσεις.
- Πόνος κατά την στύση.
- Παχύρρευστη κιτρινωπή έκκριση πύου από το πέος στο 50% των περιπτώσεων .
- Φλεγμονή των όρχεων.
- Φλεγμονή του προστάτη.
- Όταν η γονόρροια προσβάλλει τα μάτια (γονοκοκκική οφθαλμίτιδα), τότε προκαλείται οφθαλμικός πόνος, φωτοευαισθησία και πυώδεις εκκρίσεις από το ένα ή και τα δύο μάτια (αν η πάθηση αφεθεί χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση).
Αν είστε γυναίκα, τα συμπτώματα μπορεί να είναι πολύ ήπια ή να μην εμφανιστούν καθόλου (το 60-80% των γυναικών δεν παρουσιάζει συμπτώματα).
Όταν εμφανίζονται τα συμπτώματα, αυτό συμβαίνει σε διάστημα 1 έως 3 εβδομάδων. Η μόλυνση επηρεάζει συνήθως τον τράχηλο της μήτρας και άλλα αναπαραγωγικά όργανα, όπως και την ουρήθρα. Μπορεί να έχετε συχνουρία, έπειξη προς ούρηση (επείγουσα ανάγκη), δυσουρία, πύον στις κολπικές εκκρίσεις και κάποια φλεγμονή που μπορεί να διαπιστωθεί μόνο με τη φυσική εξέταση.
Τα συμπτώματα είναι συχνά τόσο ήπια, που πολλές γυναίκες δε γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί. Σε πολλές περιπτώσεις η μόνη ένδειξη ότι μία γυναίκα πάσχει από γονόρροια είναι η γνώση ότι κάποιος άνδρας με τον οποίο έκανε σεξ έχει εμφανίσει τη νόσο.
Ενδείξεις ή συμπτώματα της μόλυνσης στις γυναίκες είναι:
- Μόλυνση και ερεθισμός του τράχηλου της μήτρας.
- Συχνοουρία.
- Αίσθημα κνησμού (φαγούρα) και κάυσου (κάψιμο) στην περιοχή της μήτρας, συνήθως συνοδευόμενη από παχύρρευστη κιτρινωπή έως πρασινωπή έκκριση πύου.
- Ενοχλήσεις στην περιπρωκτική περιοχή.
- Αιμορραγία μεταξύ των περιόδων ωορρηξίας.
Και στα δύο φύλα η γονόρροια – βλενόρροια του ορθού προκύπτει από την πρωκτική συνουσία με μολυσμένο άτομο ή από τη μόλυνση που εξαπλώνεται από τη γεννητική περιοχή του ίδιου του ατόμου. Μπορεί να προκαλεί ενόχληση στην περιοχή του πρωκτού και έκκριση από το ορθό, αλλά σε πολλές περιπτώσεις δεν παρατηρούνται συμπτώματα.
Το στοματικό σεξ μπορεί να προκαλέσει φαρυγγική βλεννόρροια με πόνο στο λαιμό, πόνο κατά την κατάποση και ερυθρότητα στο λαιμό και στις αμυγδαλές. Και πάλι πολλά άτομα που προσβάλλονται δεν έχουν καθόλου συμπτώματα. Αν η μόλυνση εξαπλωθεί στο μάτι, μπορεί να προκαλέσει κόκκινο μάτι με φλεγμονή (επιπεφυκίτιδα).
Διάγνωση
Για τον εντοπισμό του βακτηρίου της γονόρροιας χρειάζεται η ανάλυση δείγματος το οποίο μπορεί να συλλεχθεί μέσω εξέτασης ούρων ή εκκρίματος της προσβληθείσας περιοχής. Αυτό πρέπει να γίνει, πριν χορηγηθούν αντιβιοτικά.
Είναι πιθανό να χρειαστούν εξετάσεις και για άλλα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, καθώς η γονόρροια αυξάνει τον κίνδυνο τέτοιων μολύνσεων, κυρίως των χλαμυδίων, που συχνά τη συνοδεύουν. Τα συμπτώματα της βλεννόρροιας είναι παρόμοια με αυτά αρκετών σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών και έτσι, μερικές φορές μπορεί να συνυπάρχουν περισσότερες από μία ασθένειες. Συστήνεται η εξέταση για τον ιό HIV και τη σύφιλη.
Οι ερωτικοί σύντροφοι θα πρέπει επίσης να υποβληθούν σε εξετάσεις και θεραπευτική αγωγή για τη γονόρροια, ακόμα κι αν δεν παρουσιάζουν συμπτώματα.
Μετάδοση
Υπολογίζεται ότι ένας άνδρας που έχει σεξουαλική επαφή με γυναίκα φορέα του μικροβίου της γονόρροιας – βλεννόρροιας έχει περίπου 20% πιθανότητα να κολλήσει, ενώ μια γυναίκα που έρχεται σε επαφή με άνδρα φορέα του μικροβίου έχει περίπου 50% πιθανότητα να κολλήσει τη νόσο. Η μητέρα φορέας του μικροβίου πιθανότατα θα μολύνει το μωρό της κατά τον τοκετό.
Για να προφυλάξετε τόσο εαυτό σας όσο και την/τον σύντροφο σας από την ασθένεια, κάνετε χρήση προφυλακτικού κάθε φορά που έχετε σεξουαλική επαφή.
Επιπλοκές
Η γονορροια είναι οξεία μόλυνση που μπορεί να γίνει χρόνια, αν δεν υπάρξει θεραπεία.
Είναι άξιο προσοχής πως όταν αφεθεί χωρίς θεραπεία, τα συμπτώματα υποχωρούν. Ο πόνος γίνεται μαλακότερος ή εξαφανίζεται και το τρέξιμο του πύου από το στόμιο της ουρήθρας γίνεται ελάχιστο. Έτσι, πολλοί χωρίς να συμβουλευτούν γιατρό πιστεύουν ότι ήταν κάποιος περαστικός ερεθισμός. Δυστυχώς όμως συμβαίνει το αντίθετο. Ο γονόκοκκος δεν παραμένει εντοπισμένος στην ουρήθρα αλλά προχωρά σε όλα τα γεννητικά όργανα.
Στον άνδρα προσβάλλει την επιδυδιμίτιδα η οποία πρήζεται και φέρνει πυρετό. Μετά τη φλεγμονή που υποχωρεί φράζει ο σπερματικός πόρος και ο άνδρας γίνεται στείρος. Επίσης προσβάλλει τον προστάτη και προκαλεί τη βλεννορροιακή προστατίτιδα.
Στη γυναίκα προσβάλλει το αιδοίο, τον κόλπο, την ουρήθρα και τη μήτρα. Χωρίς θεραπεία προκαλεί γονοκοκκική σαλπιγγίτιδα ή ωοθηκήτιδα, με αποτέλεσμα την στείρωση. Επίσης, μπορεί να κολλήσει στον πρωκτό, μάτια και δέρμα και να προκαλέσει ακόμα και γονοκοκκική περιτονίδα ή και γονοκοκκική σηψαιμία.
Η βλεννορροια μπορεί επίσης να εξαπλωθεί μέσα από την κυκλοφορία του αίματος, για να προκαλέσει λοίμωξη σε άλλα μέρη του σώματος. Πιθανές συνέπειες είναι πυρετός, εξάνθημα και πόνος στις αρθρώσεις καθώς και δυσκαμψία. Αυτές οι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στις αρθρώσεις.
Θεραπεία γονόρροιας – βλεννόρροιας
Αν πάσχετε από βλεννόρροια, είναι πολύ σημαντικό να απέχετε από το σεξ, μέχρι να θεραπευτείτε εντελώς. Οι μολύνσεις από το γονόκοκκο αντιμετωπίζονται γρήγορα με την αντιβίωση στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. Η θεραπεία εκλογής είναι η πενικιλίνη σε μεγάλες δόσεις πέντε, έξι μέρες. Ο γιατρός μπορεί επίσης να σας συστήσει κάποια παυσίπονα.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα στελέχη του μικροβίου που παρουσιάζουν αντοχή σε πολλά αντιβιοτικά. Έτσι, μετά από την αρχική χορήγηση των αντιβιοτικών πρέπει να ξαναγίνεται έλεγχος γιατί μπορεί να χρειάζεται προσαρμογή της θεραπείας.
Όταν υπάρχει ανθεκτικότητα, χορηγείται ερυθρομικίνη ή άλλα αντιβιοτικά.
Η γενική θεραπεία για τις επιπλοκές στους άνδρες περιλαμβάνει ζεστό μπάνιο και αν έχει εκδηλωθεί επιδιδυμίτιδα, ξεκούραση, κρύες κομπρέσες και ακινησία.
Στις γυναίκες η μόλυνση στις σάλπιγγες επιβάλλει ξεκούραση και πιθανή χειρουργική επέμβαση.