Οι περισσότερες γυναίκες περνούν την περίοδο της εγκυμοσύνης χωρίς σοβαρές επιπλοκές, παρά μόνο με μερικές συνηθισμένες ενοχλήσεις. Για ένα μικρό ποσοστό γυναικών εντούτοις η εννεάμηνη αυτή περίοδος δεν είναι χωρίς προβλήματα. Τα συνηθέστερα παθολογικά προβλήματα τα οποία δυσκολεύουν την εγκυμοσύνη είναι η αναιμία, η υπέρταση, ο διαβήτης, η αιμορραγία, τα καρδιολογικά προβλήματα, το άσθμα, η επιληψία και τα δερματολογικά προβλήματα.
Αναιμία
Αναιμία στην εγκυμοσύνη συμβαίνει, όταν τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης σας – μίας πρωτεΐνης στο αίμα που μεταφέρει οξυγόνο σε όλο το σώμα – πέσουν κάτω από τη φυσιολογική τιμή. Μία μικρή ελάττωση της αιμοσφαιρίνης είναι φυσιολογική κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Συνήθως η αναιμία της εγκυμοσύνης οφείλεται σε σιδηροπενία ή σε ένδεια φυλλικού οξέως.
Αν έχετε ήπια αναιμία, μπορεί να μην έχετε συμπτώματα και η κατάσταση μπορεί να ανακαλυφθεί τυχαία κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης αίματος ρουτίνας. Τα συμπτώματα που εμφανίζονται σε περίπτωση πιο σοβαρής αναιμίας είναι η κόπωση, η δύσπνοια, η λιποθυμική τάση, το αίσθημα παλμών (ταχυκαρδία) και η ωχρότητα. Η αναιμία μπορεί να είναι επικίνδυνη και για τη μητέρα και για το μωρό. Αν συμβεί αιμορραγία, η αναιμική έγκυος γυναίκα είναι λιγότερο ικανή να αντιμετωπίσει την απώλεια του αίματος απ’ όσο μία έγκυος γυναίκα με επαρκή αιμοσφαιρίνη.
Πιθανότατα ο γιατρός σας να σας συστήσει συμπληρώματα σιδήρου και φυλλικού οξέος για την πρόληψη της αναιμίας. Εσείς μπορείτε επίσης να βοηθήσετε στην πρόληψη της αναιμίας, λαμβάνοντας τροφές πλούσιες σε σίδηρο, όπως είναι το συκώτι, τα αβγά, τα αποξηραμένα φρούτα, τα δημητριακά ολικής αλέσεως και το βοδινό κρέας. Τα πράσινα λαχανικά είναι μία καλή πηγή φυλλικού οξέος. Αν εμφανίσετε αναιμία, ο γιατρός θα σας προτείνει την κατάλληλη θεραπεία.
Σακχαρώδης διαβήτης
Ο σακχαρώδης διαβήτης δεν αποκλείει μία γυναίκα από το να μείνει έγκυος. Στην πραγματικότητα, αν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη, έχετε εξαιρετικές πιθανότητες να αποκτήσετε ένα υγιές μωρό.
Πριν από τη σύλληψη και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όμως διατηρήστε τη συγκέντρωση του σακχάρου του αίματος σας υπό έλεγχο μέσω προσεκτικών μετρήσεων της τιμής του και κατάλληλης ρύθμισης των ενέσεων ινσουλίνης. Ένα ικανοποιητικό επίπεδο γλυκόζης ελαττώνει τους κινδύνους του μωρού σας για γενετικές ανωμαλίες.
Αν δεν κρατήσετε αυστηρά υπό έλεγχο το σάκχαρο του αίματος σας, η περίσσεια του σακχάρου του αίματος θα διαπεράσει τον πλακούντα και θα προκαλέσει αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα του εμβρύου. Αυτό με τη σειρά του ενεργοποιεί το πάγκρεας του εμβρύου για παραγωγή ινσουλίνης, η οποία δρα ως αυξητική ορμόνη. Τα μωρά που γεννιούνται από μητέρες των οποίων ο σακχαρώδης διαβήτης είναι εκτός ελέγχου συχνά είναι πάρα πολύ μεγάλα, ένα χαρακτηριστικό το οποίο επιπλέκει τον τοκετό και τη γέννηση. Τα μωρά αυτά έχουν την τάση να παρουσιάζουν περισσότερες συγγενείς ανωμαλίες και έχουν προδιάθεση για ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη.
Για τη μητέρα με σακχαρώδη διαβήτη οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τη νόσο είναι: λοιμώξεις, αιμορραγία πριν από τον τοκετό, καρδιακά και αναπνευστικά προβλήματα και τετραπλάσιος κίνδυνος προεκλαμψίας από ό,τι οι μητέρες που δεν πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη.
Αν έχετε σακχαρώδη διαβήτη, ζητήστε τη φροντίδα ενός μαιευτήρα που είναι εξειδικευμένος σε εγκυμοσύνες υψηλού κινδύνου.
Διαβήτης κύησης. Μερικές φορές γυναίκες που δεν έχουν σακχαρώδη διαβήτη αναπτύσσουν μία κατάσταση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η οποία ονομάζεται διαβήτης της κυήσεως. Η μορφή αυτή διαβήτη απαιτεί επίσης προσεκτικό έλεγχο του σακχάρου του αίματος σας. Αλλαγές στο διαιτολόγιο είναι το πρωτεύον βήμα της θεραπείας σας.
Ο γιατρός μπορεί να σας χορηγήσει ένα φάρμακο το οποίο μπορεί να μειώσει ή και να αναστείλει την ανάγκη για ινσουλίνη. Ο διαβήτης κυήσεως παρέρχεται συνήθως μετά τη γέννηση του μωρού, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο να εμφανίσετε σακχαρώδη διαβήτη αργότερα στη ζωή σας. Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει μία εξέταση αίματος κατά το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης σας, για να κάνει έλεγχο για διαβήτη κυήσεως.
Αιμορραγία
Η κολπική αιμορραγία κατά την εγκυμοσύνη αποτελεί συχνά ένδειξη ότι κάτι σοβαρό συμβαίνει. Τις πρώτες 20 εβδομάδες της εγκυμοσύνης η αιμορραγία μπορεί να σχετίζεται με αποβολή του εμβρύου, με έκτοπη κύηση ή με άλλες καταστάσεις.
Η αιμορραγία κατά τη διάρκεια μιας αποβολής μπορεί να είναι μικρή ή πολύ σοβαρή. Μπορεί να μην υπάρχει προειδοποίηση ή να παρατηρήσετε πρώτα κάποια καφεοειδή απέκκριση (καφεοειδές υγρό).
Περίπου το 20% όλων των εγκύων γυναικών έχουν κάποια μικρή αιμορραγία στην αρχή της εγκυμοσύνης που δεν καταλήγει όμως σε αποβολή. Γι’ αυτό μην πάει αμέσως το μυαλό σας στο κακό, αλλά ρωτήστε το γιατρό σας.
Μετά την 20ή εβδομάδα της κύησης η αιμορραγία είναι σπανιότερη από την αιμορραγία της πρώιμης εγκυμοσύνης (του πρώτου τριμήνου της εγκυμοσύνης) και προσβάλλει ένα ποσοστό μικρότερο του 2% όλων των γυναικών. Υπάρχουν πολλές αιτίες για την αιμορραγία προ του τοκετού, όπως ο προδρομικός πλακούντας – μία κατάσταση στην οποία ο πλακούντας καλύπτει το τραχηλικό στόμιο -, η έναρξη ενός πρόωρου τοκετού, η αποβολή καθώς και η πρόωρη αποκόλληση του πλακούντα.
Τις περισσότερες φορές η αιμορραγία είναι μικρή. Ω
στόσο, μία μεγάλη αιμορραγία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή τη δική σας και του μωρού σας. Αν αρχίσει η αιμορραγία μετά τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης, επισκεφτείτε αμέσως το γιατρό σας. Μπορεί να χρειάζεστε νοσηλεία και εξετάσεις, προκειμένου να διαπιστωθεί η αιτία της αιμορραγίας. Αν η αιμορραγία είναι μεγάλη, μπορεί να χρειαστείτε μετάγγιση αίματος. Μερικές φορές προκαλείται τοκετός ή γίνεται καισαρική τομή.
Άσθμα
Το άσθμα είναι μία χρόνια αναπνευστική νόσος που προσβάλλει περίπου το 3% των ενηλίκων. Η πορεία του άσθματος είναι δύσκολο να προβλεφθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε μερικές γυναίκες η νόσος επιδεινώνεται με την εγκυμοσύνη, ενώ σε άλλες βελτιώνεται ή παραμένει στάσιμη.
Αν έχετε άσθμα’ μπορεί να είστε πιο επιρρεπής στις λοιμώξεις του αναπνευστικού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η συναισθηματική φόρτιση της εγκυμοσύνης μπορεί να κάνει τις κρίσεις του άσθματος σας εντονότερες. Εντούτοις, οι περισσότερες ασθματικές γυναίκες περνούν όλη την εγκυμοσύνη τους με ασφάλεια. Πολλές γυναίκες με άσθμα όμως έχουν ανάγκη φαρμακευτικής αγωγής. Τα περισσότερα φάρμακα που χορηγούνται για το άσθμα μπορεί να χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με ασφάλεια.
Υπέρταση
Η υπέρταση (υψηλή πίεση αίματος) είναι ένα συνηθισμένο και μερικές φορές επικίνδυνο πρόβλημα κατά την εγκυμοσύνη. Οι υπερτασικές μητέρες έχουν συνήθως μικρούς πλακούντες και τα βρέφη τους είναι συνήθως μικρά κατά τη γέννηση. Η συχνότητα εμβρυϊκού θανάτου είναι επίσης μεγαλύτερη απ’ ό,τι στο γενικό πληθυσμό.
Μερικές γυναίκες έχουν προϋπάρχουσα υπέρταση. Σε άλλες υπεύθυνη είναι η εγκυμοσύνη. Μπορεί να έχετε υπέρταση αλλά όχι συμπτώματα. Η κατάσταση διαπιστώνεται εύκολα κατά τη διάρκεια ενός ελέγχου ρουτίνας της πίεσης του αίματος, ο οποίος αποτελεί μέρος κάθε προγεννητικής επίσκεψης. Μερικές φορές συνιστάται ανάπαυση στο κρεβάτι. Αν η πίεση του αίματος σας είναι εξαιρετικά υψηλή, μπορεί να χρειαστούν φάρμακα για την αντιμετώπιση της.
Μερικές γυναίκες με ήπια υπέρταση δεν παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα κατά την εγκυμοσύνη. Σε άλλες η πίεση του αίματος συνεχίζει να αυξάνεται, υγρά αρχίζουν να αθροίζονται στο σώμα τους και πρωτεΐνη στα ούρα τους. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται προεκλαμψία, η οποία αποτελεί ένα επείγον ιατρικό πρόβλημα και συμβαίνει συνήθως μετά την 20ή εβδομάδα της εγκυμοσύνης. Σπασμοί μπορεί να ακολουθήσουν, αν η προεκλαμψία δεν έχει γίνει αντιληπτή, οπότε δεν ελέγχεται και δεν αντιμετωπίζεται.
Για το λόγο αυτό ο γιατρό σας θα ζητά συχνές μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης, συχνές εξετάσεις αίματος και ούρων, για να διαπιστωθεί αν οι νεφροί σας λειτουργούν φυσιολογικά, καθώς και επανειλημμένες υπερηχογραφικές εξετάσεις, για να διαπιστωθεί αν το μωρό σας αναπτύσσεται κανονικά.
Καρδιολογικά προβλήματα
Περίπου το 1 % όλων των εγκύων γυναικών έχουν μία προϋπάρχουσα καρδιοπάθεια. Ακόμη και γυναίκες με σοβαρές καρδιοπάθειες έχουν επιτυχείς εγκυμοσύνες και φυσιολογικά μωρά.
Η εγκυμοσύνη κάνει την καρδιά και τα άλλα σας όργανα να εργάζονται πολύ έντονα. Έτσι, αν ήδη έχετε κάποια καρδιοπάθεια, η έντονη αυτή επιβάρυνση μπορεί να προκαλέσει κάποια καρδιακή ανεπάρκεια. Είναι αναγκαίο λοιπόν να συζητήστε τους κινδύνους της εγκυμοσύνης με το γιατρό σας, πριν αποφασίσετε να μείνετε έγκυος.
Η υπερβολική αύξηση του βάρους, η παθολογική κατακράτηση υγρών και η αναιμία μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνοι παράγοντες για μία γυναίκα με καρδιοπάθεια’ γι’ αυτό πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για ν’ αποφευχθούν τα προβλήματα αυτά. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να συστηθεί ανάπαυση στο κρεβάτι για ένα χρονικό διάστημα της εγκυμοσύνης.
Επιληψία
Η επιληψία (σπασμοί), αν ελεγχθεί φαρμακευτικά, γενικά δεν επηρεάζει την εγκυμοσύνη. Εντούτοις, η έντονη ναυτία και ο έμετος, που παρατηρούνται κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, μπορεί να σας εμποδίσουν να πάρετε τα αντιεπιληπτικά σας φάρμακα. Η αλλαγή στον όγκο του αίματος θα επηρεάσει επίσης τη δόση του φαρμάκου σας με αποτέλεσμα να αυξηθεί ο κίνδυνος των σπασμών.
Σε κάποιες περιπτώσεις τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των σπασμών μπορεί να προκαλέσουν συγγενείς ανωμαλίες, επειδή μειώνουν το επίπεδο του φυλλικού οξέος στο αίμα. Μερικά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν περισσότερα προβλήματα απ’ όσα άλλα’ γι’ αυτό, αν έχετε επιληψία και σκέφτεστε την εγκυμοσύνη, πρέπει να συμβουλευτείτε ένα γιατρό που να έχει εμπειρία στη θεραπεία τέτοιων διαταραχών.
Δερματολογικά προβλήματα
Αλλαγές στο χρώμα του δέρματος συμβαίνουν συχνά κατά την εγκυμοσύνη. Μπορεί να παρατηρήσετε καφεοειδείς κηλίδες στο πρόσωπο σας ή σε άλλα μέρη του σώματος σας. Η εναπόθεση χρωστικής με μορφή κηλίδων στο δέρμα του προσώπου ονομάζεται μητρικό χλόασμα. Αυτές οι κηλίδες υπέρχωσης συνήθως εξαφανίζονται μετά τη γέννηση του μωρού.
Άλλες καταστάσεις οι οποίες επηρεάζουν τις εγκυμονούσες γυναίκες είναι ένας τύπος εξανθημάτων (κνίδωση) και η χολόσταση. Τα εξανθήματα εμφανίζονται με μορφή μικρών ερυθρών πλακών που εξαπλώνονται και εξαφανίζονται στο δέρμα. Μπορεί να πηγάζουν από φάρμακα, αλλεργικές αντιδράσεις ή χημικά στις τροφές, αλλά συνήθως η αιτία είναι άγνωστη.
Η χολόσταση είναι μία πάθηση που παρατηρείται, όταν η ροή της χολής από το συκώτι στο έντερο μειώνεται ή διακόπτεται. Οι χολοχρωστικές (χολερυθρίνη) συγκεντρώνονται στους δερματικούς ιστούς προκαλώντας έτσι φαγούρα. Κνησμός χωρίς εξανθήματα εμφανίζεται γενικά σε όλο το σώμα. Στις έγκυες γυναίκες η χολόσταση οφείλεται συχνά σε ορμονικές αλλαγές.
Αν έχετε κνησμό, αποφύγετε το ξύσιμο το οποίο μπορεί να προκαλέσει λοίμωξη. Πρέπει να πλένετε την περιοχή με ήπιο σαπούνι. Αν τα συμπτώματα σας είναι σοβαρά, συμβουλευτείτε το γιατρός σας για περαιτέρω συμβουλές.
