Μια μελέτη δείχνει ότι η γυμναστική μπορεί να βελτιώνει την υγεία του αμφιβληστροειδούς χιτώνα και να προφυλάσσει από την απώλεια της όρασης που σχετίζεται με την ηλικία.
Τη μελέτη πραγματοποίησαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Εμορι και το Ιατρικό Κέντρο VA της Ατλάντα, οι οποίοι θέλησαν να μάθουν γιατί οι γυμνασμένοι άνθρωποι διατρέχουν μειωμένο κίνδυνο να εκδηλώσουν ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας η οποία συνήθως εκδηλώνεται στις ηλικίες άνω των 60 ετών και αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες τύφλωσης. Μια μελέτη του 2009 σε πάνω από 40.000 μεσήλικες δρομείς αποστάσεων διαπίστωσε ότι εκείνοι που έτρεχαν πολλά χιλιόμετρα είχαν μικρότερο κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου. Αλλά αυτή η μελέτη δεν συνέκρινε δρομείς να μη συμμετέχοντες, περιορίζοντας έτσι τη χρησιμότητά της. Επίσης, δεν προσπάθησε να εξηγήσει πώς η άσκηση επηρεάζει την υγεία των ματιών.
H άσκηση “τρέφει” τους νευρώνες
Το ενδιαφέρον για το ρόλο της άσκησης στα μάτια προέκυψε από μια έρευνα σε πειραματόζωα που έδειξε ότι η άσκηση αυξάνει τα επίπεδα ορισμένων ουσιών στο αίμα που ονομάζονται νευροτροφικοί παράγοντες και συμβάλλουν στην υγεία των νευρικών κυττάρων – ιδίως μιας ουσίας που ονομάζεται BDNF (brain-derived neurotrophic factor). Να σημειωθεί ότι ο εγκέφαλος δεν αποτελεί το μοναδικό όργανο που διαθέτει νευρικά κύτταρα. Υπάρχουν και αλλού νευρώνες, όπως στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού, στον οποίο βρίσκονται τα κύτταρα – υποδοχείς του φωτός και των οπτικών ερεθισμάτων και στο κεντρικό τμήμα του οποίου είναι η ωχρά κηλίδα.
Για να εξακριβώσουν οι ερευνητές εάν η αύξηση της BDNF μπορεί να ωφελήσει την υγεία του αμφιβληστροειδούς, συνέκριναν δύο ομάδες ποντικιών. Στη μία από αυτές τα ποντίκια είχαν την ευκαιρία να γυμνάζονται επειδή στα κλουβιά τους τοποθετούνταν για μία ώρα την ημέρα μικροσκοπικοί κυλιόμενοι διάδρομοι, ενώ τα ποντίκια της άλλης ομάδας περνούσαν την ημέρα τους χωρίς άσκηση.
Μετά από δύο εβδομάδες, τα μισά από τα ποντίκια κάθε ομάδας εκτέθηκαν για τέσσερις ώρες σε δυνατό φως, ενώ τα άλλα ζώα παρέμειναν στο ημίφως των κλουβιών τους. Αυτό έγινε επειδή τα μάτια των ποντικιών δεν αντέχουν το δυνατό φως το οποίο τους προκαλεί εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Μετά την έκθεση στο δυνατό φως, τα ποντίκια επέστρεψαν στις συνήθειες γυμναστικής – καθιστικής ζωής για άλλες δύο εβδομάδες και στη συνέχεια οι ερευνητές εξέτασαν την όρασή τους.
Τα ποντίκια που δεν γυμνάζονταν παρουσίαζαν σοβαρή μείωση της όρασής τους, διότι είχε καταστραφεί το σχεδόν 75% των κυττάρων του αμφιβληστροειδούς τους. Αντιθέτως, σε όσα γυμνάζονταν το ποσοστό καταστροφής των κυττάρων ήταν αρκετά μικρότερο και έβλεπαν πολύ καλύτερα.
Στη συνέχεια, οι επιστήμονες χώρισαν άλλα ποντίκια σε δύο ομάδες και έπειτα από δύο εβδομάδες καθιστικής ζωής ή γυμναστικής μέτρησαν τα επίπεδα της BDNF στους αμφιβληστροειδείς και στο αίμα τους. Διαπίστωσαν ότι αυτά που γυμνάζονταν είχαν πολύ υψηλότερα επίπεδα BDNF.
Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι «η γυμναστική προστατεύει την όραση αυξάνοντας τα επίπεδα της BDNF στον αμφιβληστροειδή», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Τζέφρι Μπόουτραϊτ, αναπληρωτής καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Εμορι.
Βέβαια, δεν είναι απολύτως σίγουρο πως ότι ισχύει στα ποντίκια ισχύει και στους ανθρώπους. Επειδή όμως η γυμναστική παρέχει, ούτως ή άλλως, οφέλη στην υγεία, ο Μπόουτραϊτ συνιστά σε όσους ανησυχούν για την όρασή τους και την καλή υγεία των ματιών τους, να γυμνάζονται συστηματικά.
