Αντίθετα με τον καρκίνο του προστάτη και των όρχεων, ο καρκίνος του πέους παραμένει σπάνιος στις δυτικές χώρες με συχνότητα που δεν ξεπερνά το 1 περιστατικό ανά 100.000 άντρες το έτος. Υπάρχουν όμως χώρες στην Αφρική, Ασία και Νότιο Αμερική, όπου ο καρκίνος του πέους αποτελεί σε συχνότητα έως και το 20% όλων των καρκίνων στον άντρα. Η διαφορά αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι στις χώρες αυτές οι συνθήκες της τοπικής υγιεινής είναι ανύπαρκτες. Προσβάλει συνήθως ηλικιωμένους άνδρες
Ο καρκίνος του πέους εμφανίζεται σχεδόν μόνο σε άνδρες που δεν έχουν κάνει περιτομή σε μικρή ηλικία (σε μεγαλύτερη ηλικία δεν φαίνεται η περιτομή να παίζει προστατευτικό ρόλο). Πιστεύεται ότι σημαντικός αιτιολογικός παράγοντας για τον καρκίνο του πέους είναι ο χρόνιος ερεθισμός από το σμήγμα που παράγεται φυσιολογικά στην περιοχή. Η πιθανότητα αυξάνεται, όταν συνυπάρχει φίμωση που δεν επιτρέπει την απομάκρυνση του ή αν δεν εφαρμόζονται οι κανόνες τοπικής υγιεινής. Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) έχει συνδεθεί, επίσης, με την ανάπτυξη καρκίνου του πέους και ειδικά οι υποτύποι 16 και 18, οι οποίοι προκαλούν καρκίνο και στον τράχηλο της μήτρας. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι και τα αγόρια πρέπει να κάνουν το εμβόλιο για τον HPV – κάτι που ήδη έχει εγκριθεί να γίνεται στις ΗΠΑ. Επίσης, το κάπνισμα είναι ένας επιβαρυντικός παράγοντας που σχετίζεται με τον καρκίνο του πέους.
Να σημειωθεί πάντως ότι ο αριθμός των ανδρών που διαγνώσθηκαν με καρκίνο του πέος αυξήθηκε κατά 20% στη Δύση τα τελευταία 30 χρόνια. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό οφείλεται στις αλλαγές στην σεξουαλική συμπεριφορά και την εξάπλωση της μόλυνσης με τους ιούς των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV).
Συμπτώματα
Στα συμπτώματα συμπεριλαμβάνονται ένα ανώδυνο εξόγκωμα ή μία πληγή στο πέος που δεν επουλώνεται, αιμορραγία, κόκκινο εξάνθημα κάτω από την ακροποσθία (το πετσάκι), επίπεδα σημάδια με καφέ χρώμα, δυσκολία στο να τραβηχτεί προς τα πίσω η ακροποσθία, ασυνήθιστο έκκριμα που μυρίζει έντονα κάτω από την ακροποσθία, ανεξήγητη αλλαγή στο χρώμα του δέρματος και διογκωμένοι λεμφαδένες στην βουβωνική περιοχή.
Η βλάβη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του πέους αλλά με μεγαλύτερη συχνότητα στη βάλανο (48%) και στην ακροποσθία (δηλαδή στο τελικό τμήμα του πέους).
Οι νεοπλασίες αυτές μπορεί να μη διαφέρουν από τα κονδυλώματα του πέους, παρά μόνο αν αφαιρεθούν χειρουργικά και εξεταστούν ιστολογικά. Ο ασθενής μπορεί να έχει φαγούρα και καθώς εξελίσσεται η κακοήθης νεοπλασία, μπορεί να παρουσιαστεί πόνος και αιμορραγία.
Όπως κάθε καρκίνος έτσι και ο καρκίνος του πέους μπορεί να είναι απειλητικός για τη ζωή. Όσο πιο γρήγορα εντοπιστεί και αντιμετωπιστεί, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες επιτυχούς θεραπείας. Στα αρχικά στάδια, δεν υπάρχει πόνος, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς, επειδή ντρέπονται, να μη ζητάνε ιατρική βοήθεια.
Ο γιατρός μπορεί να καθορίσει αν η βλάβη είναι κακοήθης με εξετάσεις, αναλύσεις και πιθανώς χειρουργική αφαίρεση της νεοπλασίας. Αν είναι απαραίτητο μπορεί να γίνουν επιπλέον εξετάσεις, για να καθοριστεί αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος σας.
Θεραπεία
Όταν η βλάβη είναι μικρή, το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπισθεί με laser ή κρυοπηξία με ελάχιστες παρενέργειες.
Η παρακολούθηση μετά θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική και συχνή, επειδή υπάρχει κίνδυνος επανεμφάνισης του καρκίνου είτε τοπικά είτε σε απομακρυσμένες θέσεις.
Είναι πιθανόν απαραίτητο να γίνει αφαίρεση της νεοπλασίας και τμήματος του πέους γύρω από αυτήν. Συχνά μπορεί να παραμείνει αρκετό τμήμα του πέους που να επιτρέπει τη σεξουαλική δραστηριότητα και τη φυσιολογική ούρηση. Μπορεί να χρειαστεί ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία, για να προληφθεί ή να ελεγχθεί η εξάπλωση της νόσου σε άλλα μέρη του σώματος.
Αν και ο ακρωτηριασμός προσφέρει το υψηλότερο ποσοστό επιτυχίας στον καρκίνο του πέους εν τούτοις το ψυχολογικό τραύμα του ασθενούς είναι πάρα πολύ μεγάλο. Για το λόγο αυτό από πολλά χρόνια χρησιμοποιείται η ακτινοθεραπεία στην αντιμετώπιση του καρκίνου του πέους με εξ ίσου καλά αποτελέσματα σε επιλεγμένες περιπτώσεις.
Η χημειοθεραπεία αποτελεί ένα επιπλέον όπλο στα χέρια του γιατρού για την αντιμετώπιση του καρκίνου του πέους, κυρίως για να αποφευχθεί ο μερικός ακρωτηριασμός με τα γνωστά ψυχοκοινωνικά προβλήματα.
