Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι 1-2 ποτηράκια αλκοόλ που καταναλώνονται μετά το φαγητό, αποτελούν ένα σημαντικό τρόπο πρόληψης της καρδιοπάθειας. Καλύτερα, μάλιστα, αυτά τα ποτηράκια να είναι κόκκινο κρασί, το οποίο περιέχει ρεσβερατρόλη. Γνωρίζουμε επίσης, ότι το κρασί, κόκκινο, άσπρο ή ροζ περιέχει τη δραστική ουσία της ασπιρίνης που αποτρέπει τη θρόμβωση, το σαλικυλικό οξύ. Μισό λίτρο κρασιού περιέχει 30 mg σαλυκιλικό οξύ. Επίσης ξέρουμε ότι το αλκοόλη συσχετίζεται με υψηλότερη καλή χοληστερίνη που δρα προστατευτικά για την καρδιά.
Μέχρι τώρα λοιπόν πιστεύαμε ότι μπορεί η ρεσβερατρόλη ή το σαλυκιλικό οξύ ή η υψηλότερη καλή χοληστερίνη να έκαναν καλό στην καρδιά αλλά το σίγουρο ήταν ότι το ίδιο το αλκοόλ προλαμβάνει τις καρδιοπάθειες διότι είναι αντιθρομβωτικό.
Από την άλλη μεριά, είναι βέβαια γνωστό ότι ακόμα και η παραμικρή ποσότητα αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου. Λαμβάνοντας υπόψη την επίδραση του αλκοόλ τόσο στην καρδιά όσο και στον καρκίνο και την κίρρωση του ήπατος, οι ειδικοί συνιστούσαν 2 ποτηράκια το πολύ κατανάλωση μετά τα γεύματα για να απορροφάται σε μεγαλύτερη διάρκεια.
Είναι γνωστό όμως ότι στο χώρο της διατροφής υπάρχουν οι πιο αντιφατικές έρευνες. Σχεδόν για κάθε συμπέρασμα υπάρχει το αντίθετό του, κάτι που δημιουργεί μια τεράστια σύγχυση τόσο στο κοινό όσο και στους ειδικούς. H απορία αυτή έρχεται να ενισχυθεί από μια νέα ανάλυση 56 προηγούμενων μελετών που δημοσιεύθηκε στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό British Medical Journal και βρήκε ότι ακόμα και το παραμικρό αλκοολούχο ποτό όχι μόνο δεν προσφέρει κανένα όφελος στην καρδιά αλλά αυξάνει τον κίνδυνο των καρδιακών παθήσεων.
Σύμφωνα με τη νέα έρευνα, οι άνθρωποι που μειώνουν την ποσότητα του αλκοόλ που καταναλώνουν, ακόμη και όταν αυτή ήταν ήδη μικρή, ωφελούν την καρδιαγγειακή υγεία τους. Με άλλα λόγια, το αλκοόλ, είτε πρόκειται για κρασί, είτε πρόκειται για ουίσκι είναι ένα απόλυτο κακό.
Το μήνυμα που έστειλαν οι επικεφαλής της μελέτης, ο καθηγητής επιδημιολογίας Χουάν Κάσας της Σχολής Υγιεινής & Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου και ο επίκουρος καθηγητής Μάικλ Χολμς της Ιατρικής Σχολής Πέρελμαν του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, ήταν σαφές: όσο λιγότερο αλκοόλ πίνετε τόσο το καλύτερο. Το συμπέρασμα αυτό στηρίχθηκε σε ανάλυση στοιχεία που αφορούσαν πάνω από 261.991 άτομα εκ των οποίων το 48% ήταν γυναίκες.
Μακριά από το αλκοόλ
Στη νέα μελέτη αναφέρεται ότι πράγματι παρατηρείται με συνέπεια πως η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ έχει θετικά αποτελέσμα για την καρδιά. Αφήνεται όμως να εννοηθεί ότι αυτή η στατιστική σχέση μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι όσοι πίνουν με ρέγουλα το κρασάκι τους ή το ουισκάκι τους ανήκουν στις υψηλότερες εισοδηματικές τάξεις και προσέχουν καλύτερα την υγεία τους από αυτούς που είτε μεθάνε είτε δεν πίνουν καθόλου. Επισημαίνεται επίσης ότι πρόκειται για επιδημιολογικές και όχι για κλινικές μελέτες. Ως γνωστόν, μόνο οι τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες μπορούν να δώσουν οριστική απάντηση σε μια στατιστική συσχέτιση.
Εφαρμόζοντας λοιπόν μια δική τους προσέγγιση, οι ερευνητές επεσήμαναν πως όσοι έχουν στο DNA τους ένα συγκεκριμένο γονίδιο, το ADH1B, που οδηγεί σε μικρότερη κατανάλωση αλκοόλ, έχουν κατά μέσο όρο ανώτερη καρδιαγγειακή υγεία. Ειδικότερα, όσοι καταναλώνουν 17% λιγότερο αλκοόλ την εβδομάδα, λόγω αυτής της γενετικής προδιάθεσης, έχουν 10% μειωμένο κίνδυνο κατά μέσο όρο για στεφανιαία νόσο και υπέρταση.
Αν και η μελέτη αφορά αυτούς που έχουν το γονίδιο ADH1B οι ερευνητές πιστεύουν ότι το συμπέρασμα ισχύει για όλους. Ο Χολμς δήλωσε: «Αυτά τα νέα ευρήματα είναι ζωτικής σημασίας για να να γίνει κατανοητό πώς το αλκοόλ επηρεάζει την καρδιοπάθεια. Αντίθετα με ό,τι έχουν δείξει προηγούμενες μελέτες, φαίνεται τώρα πως οποιαδήποτε έκθεση στο αλκοόλ έχει αρνητική επίπτωση για την υγεία της καρδιάς. Προηγούμενες μελέτες πρότειναν ότι η ελαφριά κατανάλωση μπορεί στην πραγματικότητα να είναι ωφέλιμη. Αυτό οδήγησε μερικούς ανθρώπους να πίνουν αλκοόλ με βάση την πεποίθηση ότι έτσι θα μειώσουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας. Όμως, αυτό που βλέπουμε με τη νέα μελέτη είναι ότι η μειωμένη κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να βελτιώσει την καρδιαγγειακή υγεία τους».
Ακόμα και αν το συμπέρασμα της μελέτης δεν ισχύει για όλους, το δίδαγμα είναι το εξής: Εφόσον ανήκετε στην κατηγορία που δεν σας “τραβάει” το αλκοόλ, μη το βάζετε στο στόμα σας πιστεύοντας ότι έτσι θα προστατέψετε την καρδιά σας.
Το Γαλλικό Παράδοξο
Να σημειωθεί ότι ο πρώτος που έκανε δημόσια γνωστό το θετικό ρόλο του οικοπνεύματος και ειδικότερα του κρασιού στην υγεία της καρδιάς ήταν ο Γάλλος ιατρικός ερευνητής και επιδημιολόγος Σερζ Ρενώ που ήταν επικεφαλής του Εθνικού Γαλλικού Ινστιτούτου Υγείας και Ιατρικής Έρευνας. Το 1991, ο Ρενώ είπε ότι οι Γάλλοι, παρότι καταναλώνουν λιπαρά φαγητά έχουν πολύ λιγότερες καρδιακές προσβολές σε σχέση με τους Αμερικανούς -κάτι που ονομάστηκε Γαλλικό Παράδοξο- επειδή καταναλώνουν την υψηλότερη ποσότητα κρασιού στον κόσμο. Ανέφερε μάλιστα ότι το αλκοόλ είναι ένα από τα πλέον δραστικά φάρμακα που υπάρχουν για τον περιορισμό της θνησιμότητας από τη στεφανιαία νόσο. Αυτό το υποστήριξε στη συνέχεια με τις μελέτες του και έκτοτε πολλοί επιδημιολόγοι είπαν ότι η συσχέτιση της μέτριας κατανάλωσης κρασιού (ή οποιοδήποτε άλλου αλκοολούχου ποτού) με την καρδιαγγειακή υγεία είναι αποδεδειγμένη πέραν πάσης αμφιβολίας.