Γράφει η Αναστασία Μοσχοβάκη Ιατρός Ειδική Παθολόγος
H γενετική τροποποίηση των τροφίμων (γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα) αποτελεί διαδικασία γενετικής τροποποίησης στην οποία γονίδια από άλλα είδη ή από άλλα στελέχη εισάγονται τεχνητά στο καλλιεργούμενο στέλεχος ή στο εκτρεφόμενο ζώο.
Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται ο εφοδιασμός του φυτού ή του ζώου με ιδιότητες που το κάνουν καλύτερα εμπορεύσιμο (π.χ. προσδίδουν στο τρόφιμο καλύτερη όψη, αντοχή σε βλαβερά έντομα, αντοχή κατά τη μεταφορά).
Oι ΗΠΑ ο Καναδάς η Ν. Αμερική η Αυστραλία η Κίνα η Ισπανία η μεγάλη Βρετανία είναι σήμερα πρωταθλήτριες στις καλλιέργειες γενετικά τροποποιημένων σπόρων ενώ υπάρχει αυξανόμενη τάση υιοθέτησης των μεθόδων αυτών στα περισσότερα κράτη του κόσμου.
Ο εκτοπισμός μάλιστα των παραδοσιακών σπόρων από τις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες έχει ως συνέπεια οργανικές καλλιέργειες να επιμολύνονται συχνά από γενετικά τροποποιημένους σπόρους. Ακόμη και στην Ιαπωνία μία χώρα που έχει αντιταχτεί σθεναρά στην εισαγωγή γενετικά τροποποιημένων σπόρων έχουν εντοπιστεί επιμολύνσεις (http://www.examiner.com/).
Σε πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και στις ΗΠΑ δεν υπάρχει υποχρεωτική σήμανση της γενετικής τροποποίησης στην ετικέτα του προϊόντος.
Από τον Αύγουστο του 2012, η Ευρωπαϊκή ένωση έχει εγκρίνει πάνω από 48 γενετικά τροποποιημένα είδη καλλιεργειών. Η επισήμανση του τροφίμου είναι υποχρεωτική μόνο όταν το τρόφιμο περιέχει απευθείας ένα γενετικά τροποποιημένο συστατικό στη σύνθεσή του. Αυτό σημαίνει ότι η σήμανση δεν είναι υποχρεωτική για το κρέας, το γάλα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα τα αυγά που δεν έχουν παραχθεί από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς αλλά έχουν παραχθεί από ζώα τα οποία έχουν τραφεί από γενετικά τροποποιημένες ζωοτροφές.
Η σήμανση δεν είναι επίσης υποχρεωτική για πρόσθετα που δεν θεωρούνται τρόφιμα και έχουν παραχθεί από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς όπως μέσα καλλιέργειας για την ανάπτυξη μικροοργανισμών, φέρουσες ουσίες (π.χ. για τις βιταμίνες και τις γεύσεις) και βοηθητικά μέσα επεξεργασίας (κυρίως ένζυμα).
Σήμερα οι γενετικά τροποποιημένες ζωοτροφές τείνουν να υποκαταστήσουν τις παραδοσιακές ζωοτροφές στην Ευρώπη. Όσο γενικεύεται η χρήση των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων παγκοσμίως και εδραιώνεται η ισχύς εταιρειών (Μοσάντο) που διακινούν σχεδόν μονοπωλιακά τα μεταλλαγμένα υβρίδια, οι κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να χαλαρώσουν περαιτέρω.
Tα πιο κοινά γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα παγκοσμίως είναι το καλαμπόκι, η σόγια και τα προϊόντα σόγιας, η ζάχαρη, το κραμβέλαιο, το βαμβακέλαιο, το σογιέλαιο, το αραβοσιτέλαιο και η παπάγια.
Ένα συχνό ερώτημα του κοινού είναι κατά πόσον τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα είναι επιβλαβή για την υγεία. Δυστυχώς επειδή η γενετική τροποποίηση είναι πρόσφατη επινόηση με επιπτώσεις που εάν υπάρχουν αναμένεται να είναι μακροπρόθεσμες δεν υπάρχουν αξιόπιστα ερευνητικά δεδομένα.
Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10, Κηφισιά
24ωρη γραμματεία νοσοκομειακά περιστατικά: 210-6252770
Email: amoschovaki@yahoo.gr
