Η κύστη του Baker είναι μια κύστη η οποία υπάρχει στο πίσω μέρος του γόνατος (ιγνυακή κοιλότητα). Η κύστη αυτή μπορεί να οφείλεται σε τραυματισμούς της περιοχής ή να σχετίζεται με εκφυλιστική ρήξη μηνίσκου και βλάβες του αρθρικού χόνδρου όπως είναι η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος.
Οι κύστεις αυτές μπορούν να εμφανιστούν και στα παιδιά, συνήθως στα αγόρια, αλλά πιο σπάνια από ότι στους ενήλικες. Συχνά είναι ανώδυνες και μικρές και δε χρειάζεται θεραπεία αλλά μερικές φορές είναι μεγάλες και επώδυνες.
Οποιαδήποτε πάθηση προκαλεί φλεγμονή της άρθρωσης του γόνατος μπορεί να προκαλέσει την υπερβολική έκκριση του λιπαντικού (αρθρικού) υγρού που εκκρίνεται από τον υμένα της άρθρωσης (έλυτρο). Οι παθήσεις αυτές είναι συνήθως: ρήξη μηνίσκου, οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, υμενίτιδα και φυματίωση. Να σημειωθεί ότι οι αρκετές φορές οι κύστεις Baker οφείλονται σε ρήξη του οπίσθιου τμήματος του έσω μηνίσκου. Το αρθρικό υγρό μπορεί να συσσωρευτεί στον ιγνυακό θύλακα, πίσω από το γόνατο, προκαλώντας την ανάπτυξη της κύστης. Άλλα ονόματα για την πάθηση είναι ιγνυακή θυλακίτιδα ή κύστη της ιγνυακής χώρας.
Οι ιγνυακές κύστεις συχνά, όταν είναι πολύ μικρές, δεν είναι ευαίσθητες στην ψηλάφηση, δεν προκαλούν συμπτώματα και δεν περιορίζουν τη βάδιση και την κινητικότητα του γόνατος, εκτός εάν υπάρχει υποκείμενη βλάβη του μηνίσκου. Συνήθως μάλιστα εξαφανίζονται χωρίς θεραπεία. Μερικές φορές όμως, όταν η κύστη Baker περιέχει αρκετό αρθρικό υγρό και είναι ευμεγέθης προβάλει στο πίσω μέρος του γόνατος και προκαλεί δυσκολία στην κάμψη. Μπορεί να υπάρχουν συμπτώματα όπως τοπικός πόνος, ευαισθησία στην πίεση και αντανάκλαση πόνου στη γάμπα (γαστροκνημία).
Επειδή στην περιοχή της ιγνυακής κοιλότητας (πίσω μέρος του γόνατος) υπάρχουν αρτηρίες και φλέβες μπορεί η κυστη να δημιουργήσει πίεση στα αγγεία με αποτέλεσμα περιφερική θρομβοεμβολή με έντονη την κλινική εικόνα του πόνου και του μουδιάσματος στο κάτω άκρο. Αυτή είναι και η βασική επιπλοκή της νόσου. Μπορεί επίσης να επέλθει ρήξη της ιγνυακής κύστης προκαλώντας έντονο πόνο και οίδημα στην γάμπα.
Θεραπεία
Για τη διάγνωση της πάθησης η μαγνητική τομογραφία του γόνατος είναι χρήσιμη όπως και το υπερηχογράφημα. Στην μαγνητική τομογραφία θα φανεί η κύστη Baker και θα διακριθεί από συμπαγείς βλάβες ή όγκους. Αν η μαγνητική τομογραφία δεν δείξει βλάβη στην άρθρωση (μηνίσκος κλπ.) η αντιμετώπιση είναι συντηρητική, δηλαδή παρακολούθηση και ενδεχομένως φυσικοθεραπεία.
Αν η κύστη είναι μεγάλη και προκαλεί πόνο, ο γιατρός μπορεί να αφαιρέσει με μία βελόνα (παρακέντηση) το περιττό υγρό από την άρθρωση του γόνατος. Κάποιες φορές ο γιατρός μπορεί να εισαγάγει με ένεση στο γόνατο ένα στεροειδές φάρμακο, όπως είναι η κορτιζόνη, για να μειώσει τον όγκο του παραγόμενου υγρού.
Αν υπάρχει βλάβη στην άρθρωση με πόνο και επίμονο οίδημα, τότε η θεραπεία είναι χειρουργική.
