Τα βακτήρια, οι ιοί και οι μύκητες ή άλλες μολυσματικές ουσίες μπορεί να προκαλέσουν λοίμωξη σε μία άρθρωση, κάτι που ονομάζεται σηπτική ή λοιμώδης αρθρίτιδα (septic arthritis). Αποτελεί επείγουσα κατάσταση γιατί μπορεί να επιφέρει καταστροφή στα οστά και τους χόνδρους μιας άρθρωσης.
Αιτία είναι η λοίμωξη από διάφορα μικρόβια τα οποία προκαλούν φλεγμονώδη αντίδραση. Συνήθως το λοιμώδες αίτιο εισβάλλει στο σώμα και εξαπλώνεται στην άρθρωση μέσα από το αίμα. Σε μερικές περιπτώσεις μία ανοιχτή πληγή ή μία παρακέντηση παρέχουν απευθείας πρόσβαση στην άρθρωση.
Σε αντίθεση με άλλες παθήσεις των αρθρώσεων, η σηπτική αρθρίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιονδήποτε οποιαδήποτε στιγμή, ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο και τη φυλή του. Μπορεί να εμφανιστεί όχι μόνο σε μικρά παιδιά αλλά ακόμα και σε μωρά.
Σημεία και συμπτώματα
- Πόνος και δυσκαμψία σε μία άρθρωση, συνήθως στο γόνατο, ώμο, ισχίο, αστράγαλο, αγκώνα, δάκτυλο χεριού ή καρπό.
- Θερμότητα και ερυθρότητα στον περιβάλλοντα ιστό.
- Ρίγη και πυρετός.
- Αδυναμία.
Ορισμένα αντιπροσωπευτικά είδη σηπτικής αρθρίτιδας είναι:
Αρθρίτιδα της νόσου Lyme. Η νόσος του Lyme, που πήρε το όνομα της από μία πόλη στο Κονέτικατ των Η.Π.Α. όπου παρατηρήθηκε για πρώτη φορά, μεταδίδεται από τσίμπημα τσιμπουριού. Συνήθως εμφανίζεται ένα εξάνθημα σε σχήμα δίσκου γύρω από το τσίμπημα. Τα υπόλοιπα σημεία και συμπτώματα που μπορεί να ακολουθήσουν είναι πυρετός, ρίγη, πονόλαιμος, κόπωση και ναυτία. Μερικές εβδομάδες αργότερα μπορεί να εκδηλωθούν δυσκαμψία και πόνος στις αρθρώσεις.
Γονοκοκκική αρθρίτιδα. Περίπου το ένα τρίτο των ατόμων που κολλούν βλεννόρροια, μία σεξουαλικά μεταδιδόμενη βακτηριακή νόσο, εμφανίζουν πόνο σε αρκετές αρθρώσεις. Μπορεί επίσης να εκδηλωθεί και εξάνθημα. Αυτό το είδος λοιμώδους αρθρίτιδας εκδηλώνεται 10 φορές συχνότερα στις γυναίκες. Για τους ενήλικες κάτω των 30 ετών, το πιθανότερο αίτιο προσβολής από σηπτική αρθρίτιδα είναι ο γονόκοκκος.
Σταφυλοκοκκική αρθρίτιδα. Όταν ένας δοθιήνας ή κάποια άλλη λοίμωξη απελευθερώνει βακτήρια σταφυλόκοκκου στο αίμα, η λοίμωξη μπορεί να εξαπλωθεί σε ένα γόνατο ή σε κάποια άλλη άρθρωση. Ο πόνος είναι συνήθως έντονος και ξαφνικός.
Φυματιώδης αρθρίτιδα. Ένας μικρός αριθμός ατόμων που πάσχουν από φυματίωση εκδηλώνουν αρθρίτιδα, που προκαλείται από το βακτήριο της φυματίωσης (μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης). Σηπτική αρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσουν και τα μη φυματιώδη μυκοβακτηρίδια.
Ιογενείς λοιμώξεις. Συμπτώματα αρθρίτιδας μπορεί να εμφανιστούν στα άτομα που πάσχουν από ηπατίτιδα Β, ηπατίτιδα C, ανθρώπινο παρβοϊό Β19, ερυθρά, παρωτίτιδα και άλλες ασθένειες που προκαλούνται από ιούς.
Σε γενικές γραμμές η αρθρίτιδα υποχωρεί, όταν ιανθεί η λοίμωξη, ή στις ιογενείς λοιμώξεις, όπως στην ηπατίτιδα C, με την επιτυχημένη θεραπεία της υποκείμενης νόσου.
Διάγνωση
Αν ο γιατρός υποπτεύεται μία μορφή σηπτικής αρθρίτιδας, μπορεί να αφαιρέσει υγρό από την προσβεβλημένη άρθρωση με μία βελόνα για εργαστηριακή ανάλυση. Στη σηπτικη αρθριτιδα, το αρθρικό υγρό έχει φυσιολογική όψη ή θολερή κίτρινη έως κρεμώδη λευκή ή γκριζοπράσινη χροιά με αιματηρές γραμμώσεις, ιδιαίτερα όταν η λοίμωξη είναι σχετικά παλαιά ή ο μικρο-οργανισμός ιδιαίτερα πυογόνος. Όσο πρωιμότερα διαπιστώνεται η λοίμωξη, τόσο το υγρό είναι διαυγέστερο.
Στα αρχικά στάδια, η εξέταση του αρθρικού υγρού ενδέχεται να μην αποκαλύψει τον παθογόνο μικρο-οργανισμό, ιδιαίτερα αν έχει προηγηθεί θεραπεία με αντιβιοτικά. Τα αντιβιοτικά, έστω και αν χορηγηθούν για μικρό χρονικό διάστημα, επηρεάζουν την ανάπτυξη των μικροβίων στο αίμα και το αρθρικό υγρό, γι’ αυτό και οι καλλιέργειες πρέπει να επαναλαμβάνονται εάν μια άρθρωση συνεχίζει να είναι θερμή και ευαίσθητη.
Ο γιατρός μπορεί επίσης να ζητήσει εξετάσεις αίματος. Στις περισσότερες περιπτώσεις η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της λοίμωξης της άρθρωσης οδηγεί σε ταχεία και ολοκληρωτική ανάρρωση.
Θεραπεία
Εξαιτίας του κινδύνου μόνιμης βλάβης στα οστά ή στο χόνδρο η λοίμωξη της άρθρωσης πρέπει να αντιμετωπίζεται εγκαίρως. Μπορεί να είναι απαραίτητη η εισαγωγή σε νοσοκομείο.
Ο γιατρός θα σας χορηγήσει πιθανότατα αντιβιοτικά, εκτός και αν το αίτιο της λοίμωξης είναι ιογενές. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει μία βελόνα, για να αποστραγγίσει τη μολυσμένη άρθρωση, ή μπορεί να ανοίξει χειρουργικά την άρθρωση, για να αφαιρέσει τους μολυσμένους και τραυματισμένους ιστούς. Αφού υποχωρήσει η λοίμωξη, μπορεί να χρειαστεί εγχείρηση
αποκατάστασης σε περίπτωση σοβαρής βλάβης στην άρθρωση.
Πρέπει να ξέρετε ότι στη σηπτική αρθρίτιδα –εκτός από την γονοκοκκική- πρέπει να αφαιρείται το υγρό με συνεχόμενες παρακεντήσεις γιατί αναπαράγεται.
Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης από τη λοίμωξη η άρθρωση μπορεί να έχει ακινητοποιηθεί με ένα νάρθηκα. Μπορεί να είναι απαραίτητη η φυσικοθεραπεία για την ανάκτηση της δύναμης και της κινητικότητας στην προσβεβλημένη άρθρωση.
