Μια σημαντική ανακάλυψη έκαναν Βρετανοί επιστήμονες για ένα άγνωστο μέχρι σήμερα τρόπο με τον οποίο η ζάχαρη, και ειδικότερα ένα υποπροϊόν της, η μεθυλογλυοξάνη, ανεβάζει τον καρδιακό κίνδυνο.
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες μελέτες δείχνουν πόσο κακό κάνει η αυξημένη κατανάλωση ζάχαρης στην υγεία μας. Αν και όλα ξεκίνησαν από τον αρνητικό ρόλο που μπορεί να έχει η ζάχαρη στο σωματικό βάρος, σήμερα κατηγορείται ως διατροφική αιτία του διαβήτη τύπου 2 και ως παράγοντας άλλων ασθενειών.
Είναι γνωστό ότι η ζάχαρη (και γενικότερα οι υδατάνθρακες) αυξάνει τα τριγλυκερίδια του αίματος και κάνει τις λιποπρωτεΐνες που μεταφέρουν την “κακή” χοληστερίνη πιο μικρές σε μέγεθος και άρα πιο επικίνδυνες.
Γι’ αυτό που δεν είχε κατηγορηθεί η ζάχαρη μέχρι τώρα, τουλάχιστον επίσημα, ήταν ότι ανεβάζει την χοληστερίνη. Αλλά φαίνεται διότι παίζει έναν ύπουλο τρόπο. Η ζάχαρη ίσως να μην ανεβάζει την ολική χοληστερίνη αλλά μειώνει την “καλή” χοληστερίνη. Αυτός ο ρόλος της ζάχαρης είχε παραμείνει σχετικά κρυφός, ωστόσο υπήρχαν μελέτες που έδειχναν την αρνητική επίδραση στην HDL. Για παράδειγμα, μια μελέτη του 2012 βρήκε ότι για κάθε επιπρόσθετο κουταλάκι ζάχαρης που προστίθεται στη διατροφή μας ημερησίως έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται κατά 0,12 mg/dL η HDL.
Τώρα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Γουόρικ στην Αγγλία διαπίστωσαν ότι ένα συστατικό που προκύπτει από τον μεταβολισμό της γλυκόζης, η μεθυλογλυοξάλη, εξουδετερώνει την “κακή” χοληστερίνη (LDL), με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Η νέα μελέτη χρηματοδοτήθηκε από τον πιο έγκυρο ιατρικό οργανισμό της Βρετανίας για τα καρδιολογικά θέματα, το British Heart Foundation (BHF) και δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Nutrition and Diabetes.
Η μεθυλογλυοξάλη
Η μεθυλογλυοξάλη (methylglyoxal ή MG) αποτελεί υποπροϊόν της ζάχαρης, καθώς σχηματίζεται από τη γλυκόζη που υπάρχει στο αίμα.
Η ουσία αυτή που είναι 40.000 φορές πιο δραστική από τη γλυκόζη καταστρέφει την καλή χοληστερίνη (HDL), η οποία θεωρείται ότι λειτουργεί ως αντίβαρο της κακής χοληστερίνης (LDL). Μέσω της τελευταίας, η χοληστερίνη συσσωρεύεται εντός των αρτηριών μας προκαλώντας την αθηρωματική πλάκα.
Όταν η HDL καταστρέφεται από την μεθυλογλυοξάλη, γρήγορα εκκαθαρίζεται από τον αίμα μας κι έτσι μειώνεται η συγκέντρωσή της ή παραμένει στο αίμα χάνοντας την ευεργετική της λειτουργία. Ο ρόλος της “καλής” χοληστερίνης δεν είναι ξεκάθαρος, ωστόσο μεταφέρει τη χοληστερίνη από τους ιστούς προς το συκώτι. Η μείωση της συγκέντρωσης της “καλής” χοληστερίνης είναι γνωστό ότι αυξάνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο και έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Να σημειωθεί ότι υψηλά επίπεδα μεθυλογλυοξάλης παρατηρούνται σε ορισμένες παθήσεις όπως είναι ο διαβήτης και η νεφρική ανεπάρκεια.
Οι ερευνητές ανέφεραν ότι η καταστροφή της “καλής” χοληστερίνης από την μεθυλογλυοξάλη είναι καινούργιο εύρημα και μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή μέχρι και 1ο%.
Να σημειωθεί ότι το σώμα προσπαθεί από μόνο του να εξουδετερώσει την μεθυλογλυοξάλη μέσω μιάς πρωτεΐνης που ονομάζεται Glo 1, η οποία μετατρέπει την ουσία σε μια αθώα μορφή της. Έτσι τα επίπεδα της μεθυλογλυοξάλης διατηρούνται συχνά σε φυσιολογικά επίπεδα. Ωστόσο καθώς περνούν τα χρόνια η παραγωγή της πρωτεΐνης Glo 1 μειώνεται στο σώμα. Οι επιστήμονες σκέφτονται τώρα να βρουν φάρμακα που αυξάνουν την Glo 1.