Τα αναψυκτικά με ζάχαρη έχουν τεθεί στο “μικροσκόπιο” για πρόκληση παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2. Τώρα μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό American Journal of Public Health συνδέει τα σακχαρούχα αναψυκτικά με το κόντεμα των τελομερών και άρα με την γρηγορότερη γήρανση των κυττάρων.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο βρήκαν πως όσοι κατανάλωναν 350 ml αναψυκτικών την ημέρα παρουσίαζαν αλλαγές στο DNA οι οποίες έκαναν τα κύτταρα 4,6 χρόνια γηραιότερα σε σύγκριση με το φυσιολογικό.
«Η τακτική κατανάλωση αναψυκτικών με ζάχαρη μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη νόσων μέσω παρέμβασης στον μεταβολικό έλεγχο των σακχάρων και μέσω της επιτάχυνσης της κυτταρικής γήρανσης», ανέφερε η Ελίσα Επελ, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο.
Διατροφή με πολύ ζάχαρη ίσον μικρότερα τελομερή – αναζητείται οριστική απόδειξη
Οι επιστήμονες ζήτησαν από 5.309 υγιείς ενηλίκους ηλικίας 20-65 ετών να δηλώσουν την κατανάλωση αναψυκτικών που έκαναν. Παράλληλα εξέτασαν το DNA σε δείγμα λευκών αιμοσφαιρίων τους. Οπως προέκυψε τα τελομερή ήταν πιο κοντά στα άτομα που έπιναν συχνά αναψυκτικά.
Είναι η πρώτη φορά που μια μελέτη δείχνει ότι η ζάχαρη μικραίνει τα τελομερή. Αλλες μελέτες στο παρελθόν έχουν βρει ότι το κάπνισμα, η καθιστική ζωή και το στρες μικραίνουν επίσης το μήκος των τελομερών.
Τα τελομερή βρίσκονται στα άκρα των χρωμοσωμάτων και τα προστατεύουν από βλάβες. Καθώς γερνάμε, τα τελομερή κονταίνουν όλο και περισσότερο και αυτό αποτελεί μια από τις αιτίες των χρόνιων ασθενειών. Τα τελομερή κονταίνουν κάθε φορά που τα κύτταρα μας διαιρούνται. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να θεωρηθούν ως ένα είδος γενετικού ρολογιού που δείχνει την πραγματική γήρανση του οργανισμού. Μελέτες έχουν συνδέσει τα τελομερή με το προσδόκιμο ζωής καθώς και με την ανάπτυξη καρκίνου, καρδιοπαθειών και διαβήτη τύπου 2.
«Τα τελευταία χρόνια άρχισαν οι ειδικοί να αναρωτιούνται αν το μήκος των τελομερών μπορεί να αρχίσει να κονταίνει επικίνδυνα νωρίς στη ζωή» είπε η Επελ και πρόσθεσε: «Ετσι η μελέτη μας θέτει το ερώτημα: αν, όπως προέκυψε από τα στοιχεία, τα αναψυκτικά με ζάχαρη επιδρούν με τέτοιον τρόπο στα τελομερή των ενηλίκων, τότε τι σημαίνει αυτό για τα παιδιά μας; Ισως τα σακχαρούχα αναψυκτικά να είναι ένας από τους “αόρατους” εχθρούς της υγείας μας. Μπορεί να προκαλούν όχι μόνο παχυσαρκία αλλά και διάφορες χρόνιες ασθένειες σε μικρότερες ηλικίες».
Πώς όμως η κατανάλωση αναψυκτικών μπορεί να οδηγεί σε πρόωρη γήρανση τα κύτταρα μας; Επειδή οι μεγάλες ποσότητες ζάχαρης που περιέχουν οδηγούν σε οξειδωτικό στρες και σε φλεγμονή. Ένα ζαχαρούχο αναψυκτικό μπορεί να περιέχει ακόμα και 9 κουταλάκια ζάχαρη. Μάλιστα έχει καταγραφεί στα ιατρικά χρονικά ακόμη και θάνατος από Coca Cola, λόγω μεγάλης καθημερινής κατανάλωσης.
Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η μελέτη είχε τους περιορισμούς της αφού βασίστηκε σε ερωτηματολόγιο και έτσι δεν μπορούν να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα για το αν υπάρχει σχέση αιτία- αποτελέσματος μεταξύ αναψυκτικών με ζάχαρη και γήρανσης του DNA.
Ο Ντέιβιντ Τζέικομπς, καθηγητής Δημόσιας Υγείας και Επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, σχολίασε: «Είναι ενδιαφέρουσα η σύνδεση που προέκυψε μεταξύ της ζάχαρης των αναψυκτικών και των τελομερών. Ωστόσο η εμφάνιση μιας νόσου αποτελεί μια μακροχρόνια διαδικασία και δεν μπορούμε να πούμε, με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία, ότι υπάρχει μακροπρόθεσμη επίδραση των αναψυκτικών στην εμφάνιση νόσων. Απαιτούνται νέες μακροχρόνιες μελέτες».
Η Επελ και οι συνεργάτες της σχεδιάζουν τώρα μελέτες στις οποίες θα προσπαθήσουν να αποδείξουν οριστικά ότι μια διατροφή με πολύ ζάχαρη μπορεί πράγματι να αποτελεί την αιτία των κοντών τελομερών.
