Οι φλαβανόλες, αντιοξειδωτικές ουσίες που περιέχονται στο κακάο, τη σοκολάτα, το τσάι, το κόκκινο κρασί καθώς και σε φρούτα (σταφύλια, μούρα, μήλα, κεράσια κ.α.) και λαχανικά (πράσα, μπρόκολο, πιπεριές, σπανάκι, κρεμμύδια κ.α.), αναστρέφουν την φυσική απώλεια μνήμης λόγω γήρατος.
Αυτό υποστηρίζουν Aμερικανοί επιστήμονες του Ινστιτούτου Τάουμπ του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκη, με επικεφαλής τον καθηγητή Νευρολογίας Σκοτ Σμολ, σε μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Neuroscience.
Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που τεκμηριώνει ότι η φυσιολογική έκπτωση της λειτουργίας της μνήμης λόγω γήρατος όχι μόνο μπορεί να ανακοπεί, αλλά επίσης μπορεί να υπάρξει βελτίωση της μνήμης μετά από συγκεκριμένη διατροφική παρέμβαση.
Οι φλαβονόλες είναι μια ομάδα φυτοθρεπτικών συστατικών που αποτελούν μέρος τα οικογένειας των φλαβονοειδών -μορίων που υπάρχουν στα φυτά και αποτελούνται από έναν ανθρακικό σκελετό με 15 άτομα άνθρακα.
Άλλες κατηγορίες των φλαβονολών είναι οι φλαβονόνες (εσπεριδοειδή), οι φλαβόνες (θυμάρι, μαϊντανός), οι κατεχίνες (μήλα, τσάι), οι ανθοκυανίνες (κεράσι, σταφύλι) και οι ισοφλαβόνες (σόγια, όσπρια).
Οι φλαβανόλες, και ιδίως η επικατεχίνη, θεωρούνται ότι βελτιώνουν επίσης την καρδιαγγειακή υγεία, προστατεύοντας από καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά επεισόδια.
Φλαβονόλες και μνήμη
Οι ερευνητές χώρισαν 37 υγιείς εθελοντές ηλικίας από 50 μέχρι 69 ετών σε δύο ομάδες. Η πρώτη ομάδα περιέλαβε 19 άτομα που έπαιρναν καθημερινά μια κάψουλα που περιείχε 900 mg φλαβανόλες οι οποίες εξήχθησαν από το κακάο από τις οποίες τα 138 mg ήταν επικατεχίνη. Η άλλη ομάδα περιέλαβε 18 άτομα που έπαιρναν μια κάψουλα η οποία περιείχε μόνο 10 mg φλαβανόλες από κακάο και λιγότερο από 2 mg επικατεχίνη. Πριν και μετά τη μελέτη οι εθελοντές υποβλήθηκαν σε τεστ μνήμης και σε μαγνητική απεικόνιση εγκεφάλου η οποία έδειχνε τη ροή αίματος σε περιοχές που σχετίζονται με τη μνήμη.
Η έρευνα έδειξε ότι, όσοι είχαν καταναλώσει πολλές φλαβανόλες στη διάρκεια του τριμήνου, εμφάνιζαν βελτίωση στη λειτουργία του εγκεφάλου καθώς οι εξετάσεις έδειξαν βελτίωση της ροής αίματος σε ένα μέρος του ιππόκαμπου που ονομάζεται οδοντωτή έλικα και σχετίζεται με τη μνήμη. Επίσης είχαν καλύτερες επιδόσεις στα τεστ μνήμης. Η ομάδα με την υψηλή κατανάλωση σε φλαβονόλες ήταν κατά περίπου 25% πιο γρήγορη στην αναγνώριση αντικειμένων σε σχέση με την ομάδα που δεν είχε καταναλώσει φλαβανόλες.
«Αν ένας συμμετέχων στην ομάδα της υψηλής κατανάλωσης φλαβανολών είχε την τυπική μνήμη ενός 60χρονου στην αρχή της μελέτης, μετά από τρεις μήνες το ίδιο άτομο είχε κατά μέσο όρο μνήμη ενός 30χρονου ή 40χρονου», ανέφερε ο Σμολ. Υπογράμμισε ωστόσο, ότι το αποτέλεσμα θα πρέπει να επαληθευτεί με μεγαλύτερες μελέτες τέτοιου είδους.
Μπορούν οι φλαβονόλες να αποτελέσουν μέρος της θεραπείας στην περίπτωση της νόσου Αλτσχάιμερ; Η μελέτη έδειξε ότι οι φλαβονόλες του κακάο αυξάνουν της δραστηριότητας σε ένα τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται οδοντωτή έλικα (dentate gyrus). Αν και η οδοντωτή έλικα είναι συνδεδεμένη με τη μνήμη, η νόσος Αλτχάιμερ και σε άλλα είδη άνοιας συνδέονται με ένα άλλο τμήμα του ιππόκαμπου που ονομάζεται ενδορινικός φλοιός (entorhinal cortex). Δυστυχώς, οι φλαβονόλες δεν έχουν αποδειχθεί ότι αυξάνουν δραστηριότητα στον ενδορινικό φλοιό. Το εύρημα αυτό ενισχύει την άποψη ότι η εκφύλιση της μνήμης λόγω ηλικίας είναι διαφορετική από τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Η μελέτη αυτή σημαίνει πως πρέπει να αρχίσουμε να καταναλώνουμε κακάο και σοκολάτες; Η μέση σοκολάτα περιέχει 40-50 mg φλαβονόλες. Για να καταναλώσετε την ημερήσια δόση της πρώτης ομάδας σε επικατεχίνη, 138 mg, θα πρέπει να τρώτε τουλάχιστον 300 γραμμάρια μαύρη σοκολάτα την ημέρα και σημειώστε ότι ένα μεγάλο μέρος αυτής της ποσότητας είναι λίπος. Δυστυχώς, η πλειονότητα των φλαβονολών απομακρύνονται από κακάο κατά την επεξεργασία. Ωστόσο μια διατροφή πλούσια σε λαχανικά και φρούτα μπορεί να δώσει ικανοποιητικές ποσότητες αυτών των αντιοξειδωτικών ουσιών, αν και η απορρόφηση είναι μικρότερη.
Σημεώστε πως όσο πιο ακατέργαστη είναι η σοκολάτα τόσο περισσότερες ωφέλιμες αντιοξειδωτικές ουσίες περιέχει. Συνεπώς η λευκή σοκολάτα και η σοκολάτα γάλακτος δεν ενδείκνυνται για την προστασία της μνήμης.
