Βλαστοκύτταρα από ανθρώπινα έμβρυα αποκατέστησαν βλάβες που σχετίζονται με τη νόσο του Πάρκινσον σε αρουραίους, αναφέρουν επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Lund της Σουηδίας.
Η μελέτη, που χαρακτηρίστηκε από τους Σουηδούς ερευνητές “ορόσημο”, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Cell Stem Cell», και ίσως ανοίγει το δρόμο για τη θεραπεία της ασθένειας με τη λεγόμενη θεραπευτική κλωνοποίηση.
Όπως γράφουν οι επιστήμονες, αυτό ήταν το πρώτο ουσιώδες βήμα για την επινόηση ενός τρόπου ιάσεως της νόσου Πάρκινσον, για την οποία προς τον παρόν δεν υπάρχει θεραπεία. Διευκρινίζουν πάντως, ότι θα πρέπει να μεσολαβήσουν αρκετές ακόμα έρευνες, έως ότου αρχίσουν οι δοκιμές της μεθόδου σε ανθρώπους.
Η νόσος του Πάρκινσον προκαλείται, τουλάχιστον εν μέρει, από το θάνατο νευρώνων που απελευθερώνουν τον νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη, η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στην κίνηση και στον έλεγχο της ψυχικής διάθεσης. Η μείωση των επιπέδων της ντοπαμίνης έχει ως συνέπεια να χάνουν προοδευτικά οι ασθενείς την επιδεξιότητά τους και να επιβραδύνονται ολοένα περισσότερο οι κινήσεις τους – συμπτώματα που σηματοδοτούν την έναρξη της νόσου.
Οι σημερινές φαρμακευτικές και χειρουργικές θεραπείες συχνά χάνουν την αποτελεσματικότητά τους στην πορεία του χρόνου, και επιπλέον μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες όπως ακούσιες κινήσεις και ψυχιατρικά συμπτώματα.
Εμβρυακά βλαστοκύτταρα
Η βασική ιδέα της νέας θεραπείας είναι ότι τα βλαστοκύτταρα μετατρέπονται αυθόρμητα σε νευρώνες που παράγουν ντοπαμίνη και αναπληρώνουν έτσι τη λειτουργία των χαμένων κυττάρων. Μέχρι σήμερα, όμως, δεν έχουν υπάρξει δοκιμές εμβρυακών βλαστοκυττάρων για την αντιμετώπιση της νόσου στον άνθρωπο.
Μια παραπλήσια μέθοδος που έχει εφαρμοστεί σε μικρό αριθμό ασθενών, αφοροά τη μεταμόσχευση εμβρυακού ιστού που προέρχεται από αμβλώσεις. Σε αρκετές περιπτώσεις τα κύτταρα επέζησαν για χρόνια, ωστόσο πολλοί ασθενείς δεν εμφάνισαν βελτίωση.
Η σουηδική μελέτη πραγματοποιήθηκε σε αρουραίους στους οποίους θανατώθηκαν τεχνητά οι νευρώνες που παράγουν ντοπαμίνη. Στη συνέχεια, μεταμοσχεύθηκαν στον εγκέφαλο των αρουραίων ντοπαμινεργικοί νευρώνες που είχαν καλλιεργηθεί στο εργαστήριο από ανθρώπινα εμβρυακά βλαστοκύτταρα. Τα μεταμοσχευμένα κύτταρα επέζησαν, αποκατέστησαν τα επίπεδα ντοπαμίνης και δημιούργησαν το σωστό μοτίβο συνδέσεων στον εγκέφαλο, μέσα σε πέντε μήνες.
Αν τα ευρήματα ισχύουν και για τον άνθρωπο, η μελέτη θα ανοίξει το δρόμο για τη θεραπεία της νόσου Πάρκινσον. Οι γιατροί θα λαμβάνουν από τον ασθενή ενήλικα κύτταρα, για παράδειγμα κύτταρα του δέρματος, και από αυτά θα δημιουργούν έμβρυα μέσω κλωνοποίησης. Τα έμβρυα αυτά θα δίνουν βλαστοκύτταρα γενετικά πανομοιότυπα με τον ασθενή, τα οποία δεν θα κινδυνεύουν να απορριφθούν μετά τη μεταμόσχευση.
«Η μελέτη αποτελεί ορόσημο για την προκλινική εκτίμηση των εμβρυακών κυττάρων και προσφέρει στήριξη όσον αφορά τη χρησιμότητά τους στην αντιμετώπιση της νόσου του Πάρκινσον», δήλωσε η δρ Μαλίν Παρμάρ, αναπληρώτρια καθηγήτρια Αναπτυξιακής & Αναγεννητικής Νευροβιολογίας στο Lund και επικεφαλής της μελέτης.
