Πολλοί άνθρωποι έχουν ακούσει ότι μια χαμηλή δόση ασπιρίνης κάνει στην καρδιά, και μπορεί να θεωρούν καλή ιδέα να παίρνουν ένα χάπι καθημερινά. Αλλά η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη.
Για τις υγιείς γυναίκες, η τακτική λήψη χαμηλής δοσολογίας ασπιρίνης μπορεί να προκαλέσει περισσότερο κακό αντί για καλό αλλά καθώς οι γυναίκες μεγαλώνουν, η ισορροπία ανάμεσα στα οφέλη και τους κινδύνους της ασπιρίνης φαίνεται να μετατοπίζεται.
Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι μια δόση ασπιρίνης των 100 mg κάθε μέρα μπορεί να προστατεύει τις γυναίκες ηλικίας άνω των 65 ετών από τον καρκίνο και το έμφραγμα. Η ίδια όμως μελέτη έδειξε ότι για μικρότερες ηλικίας το όφελος ήταν οριακό και μάλλον δεν αξίζει η λήψη της. Η ασπιρίνη προστατεύει από την θρόμβωση αλλά αυξάνει την αιμορραγία στο στομάχι ή ακόμα και στον εγκέφαλο.
H μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Heart από Ολλανδούς και Αμερικανούς επιστήμονες με επικεφαλής τον Φρανκ Λ. Τζ. Βισέρεν, από το Τμήμα Αγγειακής Ιατρικής του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου της Ουτρέχτης.
Οφέλη και παρενέργειες
Η ασπιρίνη είναι γνωστό ότι προστατεύει από το έμφραγμα και το ισχαιμικό εγκεφαλικό, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει διαφανεί ότι προστατεύει και από τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Από την άλλη μεριά όμως προκαλεί ορισμένες παρενέργειες καθώς αυξάνει τον κίνδυνο αιμορραγίας στο στομάχι (γαστρορραγία) και σε άλλα τμήματα του πεπτικού συστήματος, και γι’ αυτό αντενδείκνυται σε όσους έχουν ιστορικό πεπτικών νοσημάτων.
Ακόμα δεν έχει απολύτως αποδειχτεί αν πρέπει να παίρνουν συστηματικά ασπιρίνη μόνο οι πάσχοντες από καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως γίνεται σήμερα, ή αν πρέπει να λαμβάνεται προληπτικά και από τα υγιή άτομα.
Στη μελέτη, συμμετείχαν 27.939 γυναίκες ηλικίας 45 ετών και άνω, οι οποίες είτε έπαιρναν 100 mg ασπιρίνης την ημέρα, είτε ένα εικονικό φάρμακο. Η λήψη γινόταν για προληπτικούς λόγους, καθώς καμία εθελόντρια δεν είχε ιστορικό χρόνιων ασθενειών κατά την έναρξη της μελέτης.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν τις γυναίκες επί 15 χρόνια, για να δουν πόσα κρούσματα καρδιαγγειακών νοσημάτων, καρκίνου και γαστρεντερικής αιμορραγίας εξαιτίας της ασπιρίνης θα εμφανίζονταν και να αξιολογηθούν τα οφέλη έναντι των κινδύνων.
Μέσα στα 10 πρώτα χρόνια παρακολούθησης, καταγράφηκαν 604 κρούσματα καρδιαγγειακής νόσου, 168 κρούσματα καρκίνου του παχέος εντέρου, 1.832 κρούσματα άλλων καρκίνων και 302 γαστρεντερικά αιμορραγικά επεισόδια που χρειάσθηκαν διακομιδή στο νοσοκομεία. Τα επόμενα χρόνια, καταγράφηκαν ακόμα 107 κρούσματα καρκίνου του παχέος εντέρου και 1.388 κρούσματα άλλων καρκίνων.
Εξατομικευμένη προσέγγιση
Οι γυναίκες που έπαιρναν ασπιρίνη είχαν οριακή μείωση στον κίνδυνο καρδιοπάθειας, εγκεφαλικού και καρκίνου του παχέος εντέρου, αλλά και υψηλότερο κίνδυνο γαστρεντερικής αιμορραγίας. Σύμφωνα με την Νάνσι Κουκ, μια από τις ερευνήτριες της μελέτης, οι κίνδυνοι μπορεί να μην είναι αξίζουν τον κόπο για τις περισσότερες γυναίκες ηλικίας κάτω των 65 ετών. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι για κάθε 133 γυναίκες που παίρνουν ασπιρίνη για 15 χρόνια, κάποια θα υποστεί ένα σημαντικό επεισόδιο γαστρεντερικής αιμορραγίας, αρκετά σοβαρό ώστε να δικαιολογεί η παραμονή στο νοσοκομείο.
Όμως στις ηλικίες άνω των 65 ετών, τα οφέλη ήταν σημαντικά και υπερκάλυπταν μακράν τον κίνδυνο αιμορραγίας. Με βάση τα ευρήματα οι επιστήμονες υπολόγισαν πως για κάθε 29 γυναίκες ηλικίας άνω των 65 ετών που παίρνουν προληπτικά μία χαμηλή δόση ασπιρίνης την ημέρα, αποτρέπεται ένα κρούσμα καρκίνου ή εμφράγματος.
Να σημειωθεί ότι προηγούμενες μελέτες έχουν βρει ότι η ασπιρίνη συμβάλλει στη γονιμότητα της γυναίκας και η προστασία της είναι καλύτερη όταν λαμβάνεται το βράδυ. Φαίνεται πάντως ότι υπάρχει μια λεπτή ισορροπία μεταξύ οφέλους και παρενεργειών και άρα η χρήση θα πρέπει να εξατομικεύεται. Πολλοί ειδικοί γιατροί εφιστούν την προσοχή.
