Είναι γνωστό ότι το κάδμιο είναι ένα τοξικό μέταλλο. Μάλιστα, η τοξικότητα του καδμίου είναι πολύπλοκη επειδή προσβάλλει πολλά συστήματα.
Μετά την εισπνοή του εισέρχεται στους πνεύμονες και από εκεί οδεύει στο υπόλοιπο σώμα. Συσσωρεύεται κυρίως στα νεφρά και το συκώτι και σε μικρότερες ποσότητες σε άλλα όργανα. Όταν υπάρχει οξεία δηλητηρίαση εμφανίζονται συμπτώματα όπως δύσπνοια, βήχας, βάρος στο στήθος και αίσθημα καύσου. Μπορεί να παρουσιαστεί ακόμα και οξύ πνευμονικό οίδημα. Η φυσιολογική αποβολή του καδμίου γίνεται μέσω των ούρων και είναι κάτω από 2 mg την ημέρα.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει χαρακτηρίσει την περιβαλλοντική έκθεση στο κάδμιο ως «μείζονα πηγή ανησυχίας για τη δημόσια υγεία». Και έχει σημειώνει ότι αυτό το μέταλλο σχετίζεται με με καρδιαγγειακές παθήσεις, αναπνευστικά προβλήματα, καρκίνο και άλλες σοβαρές χρόνιες ασθένειες.
Πρόωρη γήρανση κατά 11 χρόνια
Τώρα μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό American Journal of Epidemiology αποφαίνεται ότι το κάδμιο προκαλεί πρόωρη γήρανση των κυττάρων.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο George Washington, της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο και τις Ιατρικές Σχολές των πανεπιστημίων του Μίσιγκαν και του Στάνφορντ, με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια Περιβαλλοντικής και Επαγγελματικής Υγείας Άμι Ζότα, γράφουν πως όταν το κάδμιο βρίσκεται στο σώμα προκαλεί σμίκρυνση των τελομερών, των τμημάτων των χρωμοσωμάτων που βρίσκονται στα άκρα τους και προστατεύουν το DNA.
Εξετάστηκαν δείγματα αίματος και ούρων από περίπου 6.700 άτομα που έλαβαν μέρος στην Εθνική Έρευνα Εξέταση Υγείας και Διατροφής (NHANES ) από το 1999 έως το 2002. Στα άτομα αυτά μετρήθηκε η συγκέντρωση καδμίου και το μήκος των τελομερών σε κύτταρα του αίματος. Βρέθηκε ότι τα άτομα που είχαν περισσότερο κάδμιο στο αίμα και τα ούρα τους, είχαν κατά μέσο όρο 6% μικρότερα τελομερή σε σχέση με τα άτομα που διέθεταν λιγότερο κάδμιο.
«Οι άνθρωποι με τη μεγαλύτερη έκθεση στο κάδμιο είχαν κύτταρα που βιολογικά ήταν 11 χρόνια πιο γερασμένα σε σχέση με την χρονολογική ηλικία τους», ανέφερε η Ζότα και τόνισε ότι «κανένα επίπεδο έκθεσης σε αυτό το μέταλλο δεν είναι ασφαλές», καθώς ακόμη και χαμηλές ποσότητες του καδμίου μπορούν να προκαλέσουν φθορά στα τελομερή.
Δεν υπάρχει όριο ασφαλείας
Τα ευρήματα της μελέτης δείχνουν ότι το κάδμιο μπορεί να προκαλέσει βλάβες στον οργανισμό σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τα ισχύοντα όρια ασφαλείας που ορίζονται από διεθνείς οργανισμούς. Και υποδηλώνουν ότι μπορεί να χρειαστεί οι αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας να επιταχύνουν τις προσπάθειες για μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος από το κάδμιο, έτσι ώστε οι άνθρωποι προστατεύονται ακόμη και από ίχνη αυτού του μετάλλου.
Οι άνθρωποι συνήθως εκτίθενται σε ποσότητες καδμίου όταν εισπνέουν τον καπνό του τσιγάρου. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που επιβλήθηκε η απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους.
Οι μη καπνιστές προσλαμβάνουν το κάδμιο κυρίως όταν τρώνε φρούτα και λαχανικά από μολυσμένες σε περιοχές όπου έχει υπάρξει ρύπανση από κάδμιο ή όταν ζουν κοντά σε ρυπογόνες βιομηχανίες. Τα επίπεδα καδμίου στα φρούτα και λαχανικά μπορεί να είναι αυξημένα λόγω της χρήσης φωσφορικών λιπασμάτων.
Κάδμιο μπορεί να έχουν και τα ψάρια όταν αλιεύονται σε μολυσμένες λίμνες ή ποτάμια. Το 2013 ανιχνεύθηκαν υψηλά επίπεδα καδμίου στον ποταμό Νέστο. Μια άλλη μελέτη βρήκε κάδμιο σε ριζότο θαλασσινών.
Τέλος, οι μπαταρίες που πετιούνται αποτελούν επίσης μια αιτία τοξικής ρύπανσης και οι ερευνητές προτείνουν να προωθηθούν σε όλες τις χώρες καλύτεροι τρόποι διάθεσης των άχρηστων μπαταριών αλλά και άλλα μέτρα πρόληψης για τη ρύπανση του περιβάλλοντος. Να σημειωθεί ότι έχουν βρεθεί ίχνη καδμίου και μολύβδου σε παιδικά παιχνίδια.
Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης κατά πόσο ο μόλυβδος επιφέρει ζημιά στα τελομερή, αλλά δεν βρέθηκε συσχέτιση ανάμεσα στη συγκέντρωση μολύβδου στο αίμα και στο μήκος των τελομερών.
