Το σώμα δεν έχει την ίδια απόδοση στην διάρκεια της ημέρας κάτι που σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από το βιολογικό ρολόι και την ώρα του ύπνου.
Το βιολογικό ρολόι (ή αλλιώς ο κιρκάδιος ρυθμός) ελέγχει τα πάντα στον οργανισμό, και φαίνεται πως κάθε όργανο του σώματος έχει το δικό του ρολόι. Για παράδειγμα, υπάρχουν ώρες που είμαστε σε μεγαλύτερη πνευματική εγρήγορση και επιδεικνύουμε την μεγαλύτερη αντοχή, και ώρες που κινδυνεύουμε περισσότερο από καρδιακή προσβολή.
Τώρα μια νέα μελέτη που έγινε από επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Current Biology, βρήκε ότι το βιολογικό ρολόι είναι τόσο ισχυρό που καθορίζει ακόμα και τις αθλητικές επιδόσεις επηρεάζοντας σημαντικά την πιθανότητα απόκτησης ενός μεταλλίου στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η μελέτη έδειξε ότι οι επιδόσεις στα σπορ παρουσιάζουν διακυμάνσεις στη διάρκεια της ημέρας. Κάποιες ώρες μπορούν να μειώσουν τις μέγιστες επιδόσεις έως και 26%.
Το ενδιαφέρον είναι ότι σε άλλη ώρα συμβαίνουν τα ζενίθ των επιδόσεων για αθλητές που ξυπνούν νωρίς το πρωί και σε άλλη για τους «νυχτερινούς τύπους». Με άλλα λόγια, η μελέτη υποδηλώνει ότι οι επιδόσεις εξαρτώνται από το μοτίβο του ύπνου κάθε ατόμου ξεχωριστά.
Μέγιστες επιδόσεις ανάλογα με τον ύπνο
Οι ερευνητές εξέτασαν τις συνέπειες των βιορυθμών σε 20 επαγγελματίες αθλητές του χόκεϊ και 22 αθλητές του σκουός. Οι αθλητές του χόκεϊ έκαναν 6 σπριντ των 20 μέτρων, μέσα στην ίδια ημέρα (από τις 7 το πρωί έως τις 10 το βράδυ), ενώ οι παίκτες του σκουός χτυπούσαν για λίγη ώρα μία μπάλα μέσα σε ένα στενό χώρο. Καθ’ όλη τη διάρκεια των αθλητικών δραστηριοτήτων, οι ερευνητές κατέγραφαν τις επιδόσεις τους.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι καλύτερες επιδόσεις ήταν αργά το απόγευμα, γεγονός που συμπίπτει με τη διεξαγωγή των μεγάλων τελικών μετά τις 7 το απόγευμα.
Ωστόσο όταν οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδόσεις κάθε αθλητή με βάση τις ανάγκες του οργανισμού τους σε ύπνο, η εικόνα άλλαξε ως εξής:
- Οι παίκτες που ξυπνούσαν το πρωί είχαν την καλύτερη επίδοσή τους στις 12 το μεσημέρι.
- Οι παίκτες που αδυνατούσαν να κοιμηθούν νωρίς το βράδυ και ξυπνούσαν αργά το πρωί, είχαν την καλύτερη επίδοση λίγο πριν από τις 8 το βράδυ.
- Οι “ενδιάμεσοι” παίκτες είχαν την καλύτερη επίδοση λίγο πριν τις 4 το απόγευμα.
Η διαφορά της καλύτερης από τη χειρότερη επίδοση μπορεί να φτάσει ακόμα και το 26%, για κάθε αθλητή ξεχωριστά, βρήκε η μελέτη.
Η διαφορά αυτή είναι τεράστια, λέει ο επικεφαλής ερευνητής της μελέτης Ρόλαντ Μπράντστετερ. Και προσθέτει πως όταν μιλάμε για το κορυφαίο αθλητικό επίπεδο, μόλις 1% απόκλιση μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην τέταρτη θέση στη πρώτη θέση και ένα μετάλλιο.
Τα ευρήματα μπορεί να εξηγούν γιατί οι ισπανικές ομάδες έχουν περισσότερες επιτυχίες στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο ενώ οι αγγλικές δεν έχουν. Οι Ισπανοί είναι περισσότεροι νυχτερινοί τύπου και έχουν καλύτερη απόδοση το βράδυ ενώ οι Άγγλοι έχουν καλύτερη απόδοση στις 3 το μεσημέρι.
Τα συμπεράσματα αυτά έχουν σημασία και για την ανεύρεση νέων ταλέντων.
Οι προπονητές αναζητούν τα νέα ταλέντα του αθλητισμού συνήθως στις ώρες του σχολείο όμως τα μισά από αυτά κοιμούνται αργά και αποδίδουν το 70-80% των δυνατοτήτων τους εκείνες τις ώρες καθώς το σώμα τους ακόμα “κοιμάται”.
Για να μην χάνονται ταλέντα πρέπει να εξετάζονται επίσης αργά το μεσημέρι ή αργά το απόγευμα.