Μια ένωση στο πράσινο τσάι έχει βρεθεί ότι σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα του στόματος ενώ αφήνει άθικτα τα υγιή κύτταρα.
Είναι γνωστό ότι το τσάι μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση του καρκίνου, αλλά τώρα μια σημαντική ανακάλυψη προσδιορίζει τη διαδικασία με την οποία μια ουσία του τσαγιού επιτίθεται στα καρκινικά κύτταρα.
Η νέα γνώση, ελπίζεται ότι θα οδηγήσει σε νέες θεραπείες για τον καρκίνο του στόματος, καθώς και για άλλες μορφές καρκίνου.
Οι κύριες αιτίες του καρκίνου του στόματος είναι το κάπνισμα και το αλκοόλ σε μεγάλο βαθμό, αλλά ο κίνδυνος αυξάνεται εάν ένα άτομο κάνει και τα δύο.
Η γαλλική επιγαλλοκατεχίνη-3 (EGCG)
Προγενέστερες μελέτες είχαν δείξει ότι η γαλλική επιγαλλοκατεχίνη-3 (EGCG), μία ένωση που βρίσκεται στο πράσινο τσάι, σκότωσε καρκινικά κύτταρα του στόματος χωρίς να βλάψει τα φυσιολογικά κύτταρα. Αλλά οι ερευνητές δεν καταλάβαιναν τους λόγους πίσω από την ικανότητα της ουσίας να σκοτώνει αποκλειστικά τα καρκινικά κύτταρα.
Ερευνητές από το πανεπιστήμιο Penn State, στις ΗΠΑ, διερεύνησαν το μηχανισμό με τον οποίο το πράσινο τσάι είναι σε θέση να στοχεύσει τα καρκινικά κύτταρα. Οι επιστήμονες πιστεύουν πως η ουσία EGCG μπορεί να πυροδοτήσει μια διαδικασία στα μιτοχόνδρια – τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας στα κύτταρα – που οδηγεί σε κυτταρικό θάνατο.
Ο καθηγητής Τζόσουα Λάμπερτ, ειδικός στην επιστήμη των τροφίμων δήλωσε: «Η EGCG κάνει κάτι που βλάπτει τα μιτοχόνδρια. Αυτή η μιτοχονδριακή βλάβη δημιουργεί έναν κύκλο που προκαλεί μεγαλύτερη ζημιά έως ότου το κύτταρο υφίσταται προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο. Μοιάζει η EGCG να προκαλεί το σχηματισμό δραστικών ελευθέρων ριζών οξυγόνου στα καρκινικά κύτταρα, οι οποίες βλάπτουν τα μιτοχόνδρια, με αποτέλεσμα τα μιτοχόνδρια να ανταποκρίνονται παράγοντας κι άλλες ελεύθερες ρίζες οξυγόνου».
Ορισμένες ρίζες οξυγόνου διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην κυτταρική σηματοδότηση και ομοιόσταση, συμπεριλαμβανομένης της θερμοκρασίας. Όταν τα επίπεδα των ελευθέρων ριζών οξυγόνου αυξηθούν δραματικά, μπορεί να προκληθούν σημαντικές ζημιές στις κυτταρικές δομές, κάτι που είναι γνωστό ως οξειδωτικό στρες.
Καθώς αυτή η μιτοχονδριακή διάλυση συνεχίζεται, το καρκινικό κύτταρο μειώνει επίσης την έκφραση των αντιοξειδωτικών γονιδίων, μειώνοντας περαιτέρω τις άμυνες του.
Η ερευνητική ομάδα ανακάλυψε ότι η EGCG δεν προκαλεί την ίδια αντίδραση στα φυσιολογικά κύτταρα. Στην πραγματικότητα, η EGCG φάνηκε να αυξάνει τις προστατευτικές ικανότητες του υγιούς κυττάρου.
Οι ερευνητές μελέτησαν στο εργαστήριο φυσιολογικά ανθρώπινα κύτταρα του στόματος, μαζί με καρκινικά κύτταρα για να δουν το πώς η EGCG στοχεύει τα καρκινικά κύτταρα με διαφορετικό τρόπο σε σχέση με τους υγιείς ιστούς.
Εντόπισαν μια πρωτεΐνη που ονομάζεται Sirtuin 3 (SIRT3) και είναι κρίσιμης σημασίας για τη διαδικασία. Η EGCG μπορεί να επηρεάσει επιλεκτικά τη δράση της πρωτεΐνης sirtuin 3. Στα καρκινικά κύτταρα την απενεργοποιεί και στα φυσιολογικά κύτταρα την απενεργοποιεί κάτι που πιθανώς ισχύει σε πολλά είδη καρκίνων, ανέφερε ο Λάμπερτ. Ο ίδιος είπε ότι το επόμενο βήμα θα ήταν να μελετηθεί ο μηχανισμός στα ζώα.
Η μελέτη αυτή βασίζεται σε προηγούμενες έρευνες σχετικά με το πώς το τσάι επηρεάζει τον καρκίνο του στόματος, μια ασθένεια που αναμένεται να σκοτώσει πάνω από 8.000 άτομα στις ΗΠΑ το 2015.
Αν οι δοκιμές σε ζώα και ανθρώπους είναι επιτυχείς, τότε οι επιστήμονες ελπίζουν να δημιουργήσουν θεραπείες για τον καρκίνο που ενδεχομένως να είναι αποτελεσματικές χωρίς τις επιβλαβείς παρενέργειες της χημειοθεραπείας.
Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Έρευνας για τον Καρκίνο, και δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Molecular Nutrition and Food Research.
Να σημειωθεί ότι το πράσινο τσάι περιέχει τέσσερις κύριες πολυφαινόλες: την γαλλική επικατεχίνη-3 (epicatechin-3-gallate ή ECG), την επιγαλλοκατεχίνη (epigallocatechin ή EGC), την επικατεχίνη (epicatechin ή EC) και την γαλλική επιγαλλοκατεχίνη-3 (epigallocatechin-3-gallate ή EGCG). Η τελευταία βρίσκεται σε μεγαλύτερη αφθονία.
Από τις 4 κύριες πολυφαινόλες, η EGCG έχει δειχθεί να έχει τις πιο σημαντικές αντικαρκινικές δράσεις έναντι της UV ακτινοβολίας. Επίσης φαίνεται πως αυξάνει τις καύσεις του λίπους και έτσι βοηθάει στο αδυνάτισμα.