Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι ο καφές, σε λογικές ποσότητες, μπορεί να μην είναι τόσο κακός για την υγεία όσο κάποτε πίστευαν.
Μετά-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό BMJ Heart βρήκε ότι οι άνθρωποι που πίνουν 3-5 καφέδες την ημέρα, διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο αθηροσκλήρωσης, μιας κατάστασης που οδηγεί σε έμφραγμα ή ισχαιμικό εγκεφαλικό. Όμως, πάνω από πέντε καφέδες την ημέρα κάνουν κακό.
Πρέπει να αναφερθεί ότι προηγούμενες έρευνες είχαν πυροδοτήσει ανησυχίες για πιθανή αύξηση του κινδύνου για έμφραγμα λόγω της μεγάλης κατανάλωσης καφέ. Η τρέχουσα μετα-ανάλυση περιέλαβε 39 δημοσιευμένες μελέτες και έδειξε το αντίθετο.
Πάντως και στο παρελθόν, μελέτες έχουν βρει ότι ο καφές βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και άρα συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2. Από την άλλη μεριά, αυξάνει τα επίπεδα της «κακής» χοληστερίνης (LDL) και της αρτηριακής πίεσης.
Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Γιουσού Τσανγκ του Τμήματος Επαγγελματικής και Περιβαλλοντικής Ιατρικής του νοσοκομείου Κανγκμπούκ Σάμσουνγκ της Σεούλ και τον Ελιζέο Γκουαλάρ του Τμήματος Επιδημιολογίας της Σχολής Δημοσίας Υγείας του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς των ΗΠΑ, παρακολούθησαν 25.138 άτομα μέσης ηλικίας 41 ετών, τα οποία δεν είχαν ενδείξεις καρδιοπάθειας.
Πάνω από πέντε φλιτζάνια κάνουν κακό
Στόχος των ερευνητών ήταν να εξετάσουν τη σχέση ανάμεσα στον καφέ και στην παρουσία ασβεστίου στις στεφανιαίες αρτηρίες, κάτι που αποτελεί ένδειξη για στεφανιαία αθηροσκλήρωση. Όταν υπάρχει ασβεστοποίηση στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών, αυτές δεν είναι ελαστικές και παρουσιάζουν επικίνδυνη σκλήρυνση. Τα άτομα που έχουν ελάχιστη ασβεστοποίηση είναι απίθανο να πάθουν έμφραγμα ή ισχαιμικό εγκεφαλικό.
Οι συμμετέχοντες είχαν υποβληθεί σε τομογραφίες της καρδιάς και των αρτηριών τους για διάγνωση τυχόν συγκέντρωσης ασβεστίου στο εσωτερικό των αρτηριών.
Οι επιστήμονες ζήτησαν από τους εθελοντές να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο για τη διατροφή τους που αφορούσε 103 τρόφιμα και ροφήματα και τους χώρισαν σε πέντε κατηγορίες ανάλογα με την κατανάλωση καφέ:
- καθόλου,
- λιγότερο από ένα φλιτζάνι την ημέρα,
- 1 έως 3φλιτζάνια την ημέρα,
- 3 έως 5φλιτζάνια την ημέρα,
- πάνω από 5 φλιτζάνια την ημέρα.
Το 13,4% είχαν εμφανή ασβεστοποίηση στα εσωτερικά τοιχώματα των στεφανιαίων αρτηριών, κάτι που αποτελεί ένδειξη ότι είχαν αρχίσει βλάβες στις αρτηρίες.
Ο δείκτης αυτός ήταν 0,77 για όσους έπιναν λιγότερο από ένα φλιτζάνι καφέ την ημέρα, 0,66 για όσους έπιναν 1-3 φλιτζάνια την ημέρα, 0,59 για όσους έπιναν 3-5 φλιτζάνια την ημέρα και 0,81 για όσους έπιναν πάνω από πέντε φλιτζάνια καφέ την ημέρα.
Το συμπέρασμα ήταν πως όσοι πίνουν 3-5 καφέδες την ημέρα, φαίνεται πως έχουν τον μικρότερο κίνδυνο για φραγμένες αρτηρίες, σε σχέση με όσους είτε πίνουν πολύ καφέ, είτε καθόλου. Οι ερευνητές πάντως ανέφεραν ότι τα πορίσματά τους πρέπει να επιβεβαιωθούν από περαιτέρω έρευνες, γι’ αυτό δεν να συστήνουν μεγαλύτερη κατανάλωση καφέ.
Οι ειδικοί θεωρούν ότι μια ποσότητα μέχρι 400 mg καφεΐνης την ημέρα είναι ασφαλής στους περισσότερους υγιείς ενήλικους. Κατά την εγκυμοσύνη, πάνω από 200 mg καφεΐνης ημερησίως συνδέεται με λιποβαρή μωρά. Ενδεικτικά, ένας καφές φίλτρου περιέχει περίπου 140 mg καφεΐνης, ενώ ένα φλιτζάνι τσάι έχει κατά μέσο όρο 75 mg.
Να σημειωθεί ότι λόγω της καφεΐνης, ο καφές μπορεί να αποτελέσει για ευαίσθητα άτομα πηγή αϋπνίας, ευερεθιστότητας και να προκαλέσει γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Τέλος, η καφεΐνη έχει συνδεθεί μα αυξημένες καύσεις, δηλαδή αύξηση του μεταβολισμού.
