Πέντε εντομοκτόνα και ζιζανιοκτόνα που χρησιμοποιούνται συχνά ίσως είναι καρκινογόνα στον άνθρωπο σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Η περίληψη της έκθεσης δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Lancet Oncology.
Η αρμόδια υπηρεσία του ΠΟΥ για τον καρκίνο, η IARC (International Agency for Research on Cancer), που εδρεύει στη Λιόν, ανέθεσε σε ομάδα 17 επιστημόνων από 11 χώρες να εξετάσουν τα επιστημονικά στοιχεία για τα φυτοφάρμακα και να διατυπώσουν την γνώμη τους σχετικά με το αν είναι σε θέση να προκαλέσουν καρκίνο.
Το συμπέρασμα των ειδικών ήταν ότι τα εντομοκτόνα tetrachlorvinphos και parathion είναι «ενδεχομένως καρκινογόνα» για τον άνθρωπο (ομάδα 2Β της κατάταξης του IARC), ενώ τα malathion, diazinon και glyphosate (γλυφοσάτη) κατατάσσονται στα «μάλλον καρκινογόνα» (ομάδα 2Α).
Η ταξινόμηση
Η κλίμακα επικινδυνότητας του IARC είναι η εξής:
- Ομάδα 1. Καρκινογόνα για τον άνθρωπο (όπως π.χ. το αρσενικό). Στην ομάδα αυτή ανήκουν 114 ουσίες μαζί με τα τρία τελευταία που προστέθηκαν.
- Ομάδα 2Α. Μάλλον καρκινογόνα για τον άνθρωπο (probably carcinogenic to humans). Σ’ αυτήν την κατηγορία ανήκουν ουσίες που έχει δειχτεί πως είναι καρκινογόνα στα ζώα και υπάρχουν ενδείξεις για πρόκληση καρκίνου στον άνθρωπο. Τα στοιχεία όμως είναι περιορισμένα που σημαίνει ότι έχει διαπιστωθεί μια στατιστική συσχέτιση αλλά η αιτία του καρκίνου δεν μπορεί να αποκλειστεί να είναι κάποια άλλη. Συχνά υπάρχουν στοιχεία για το μηχανισμό με τον οποίο η ουσία προκαλεί καρκίνο. Στην ομάδα αυτή ανήκουν 68 ουσίες, μαζί με τα δύο που προστέθηκαν.
- Ομάδα 2Β. Τα ενδεχομένως καρκινογόνα για τον άνθρωπο (possibly carcinogenic to humans). Σ’ αυτήν την κατηγορία υπάρχουν ενδείξεις για καρκινογένεση στα ζώα αλλά ελάχιστα στοιχεία για τον άνθρωπο. Στην ομάδα αυτή ανήκουν 285 ουσίες.
- Ομάδα 3. Ουσίες που δεν ταξινομούνται ως καρκινογόνες για τον άνθρωπο.
- Ομάδα 4. Δεν υπάρχει υποψία για καρκινογένεση.
Αντίδραση από τη Μονσάντο
Στην έκθεση του ΠΟΥ αντέδρασε η εταιρεία Monsanto που παράγει ένα ζιζανιοκτόνο που περιέχει γλυφοσάτη. Η Monsanto αμφισβήτησε τα συμπεράσματα της IARC λέγοντας πως τα υπάρχοντα επιστημονικά στοιχεία δεν υποστηρίζουν τα συμπεράσματα του οργανισμού.
«Δεν ξέρουμε πως έφτασε η IARC σε αυτό το συμπέρασμα, το οποίο αποτελεί τόσο δραματική απόκλιση από εκείνα των άλλων Ρυθμιστικών Αρχών του κόσμου», είπε ο κ. Φίλιπ Μίλερ, αντιπρόεδρος των Παγκόσμιων Ρυθμιστικών Υποθέσεων της Monsanto.