Η βουλιμία, όπως και η ανορεξία, ανήκει στις λεγόμενες διατροφικές διαταραχές, ένα φαινόμενο που τα τελευταία χρόνια αφορά ολοένα και περισσότερους ανθρώπους.
Η λέξη βουλιμία προέρχεται από τις λέξεις βοῦς (βόδι) και λιμός (πείνα). Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν παρατηρήσει ότι κάποιοι ήταν ικανοί να φάνε ακόμα και ένα ολόκληρο βόδι.
Δεν είναι όλες οι βουλιμίες ίδιες. Υπάρχει όμως μια κατάσταση που ονομάζεται “νευρογενής βουλιμία” κατά την οποία ένα άτομο καταναλώνει μεγάλες ποσότητες φαγητού και στη συνέχεια προσπαθεί να απαλλαγεί από αυτές τις θερμίδες κάνοντας υπερβολική δίαιτα ή χρησιμοποιώντας ακόμη καθαρτικά και προκαλώντας τεχνητό εμετό. Αυτά τα άτομα έχουν μπει σε ένα φαύλο κύκλο διότι από τη μια πλευρά κάνουν δραστική δίαιτα, μέχρι που νιώθουν έντονη έντονα πείνα, και από την άλλη καταλήγουν σε βουλιμικά επεισόδια. Η κατάσταση αυτή συμβαίνει πιο συχνά σε γυναίκες ηλικίες 18-24 ετών.
Ένα επεισόδιο βουλιμίας μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε ως μια απόκλιση από το πρόγραμμα διατροφής του, και δεν είναι βέβαια καταστροφικό. Αυτό που έχει σημασία είναι η ψυχολογία που διαμορφώνεται απέναντι στο βουλιμικό επεισόδιο. Οι περισσότεροι άνθρωποι το δέχονται ως ένα παράπτωμα και μπορεί να νιώσουν κάποιες τύψεις. Ίσως την επόμενη μέρα επανορθώσουν τρώγοντας λιγότερο. Μερικά όμως άτομα αναπτύσσουν έντονα συναισθήματα απέναντι σε ένα τέτοιο επεισόδιο επειδή βασανίζονται από το άγχος της αύξησης του βάρους και καταφεύγουν σε ακραίες τεχνικές αδυνατίσματος όπως π.χ. σε νηστεία. Ο υποσιτισμός όμως δεν είναι ένας υγιής τρόπος ελέγχου του βάρους.
Αυτό που χαρακτηρίζει ένα βουλιμικό άτομο είναι ότι δεν μπορεί να ελέγξει τι και πόσο τρώει. Η ταχύτητα κατάποσης είναι δύο φορές πιο γρήγορη από το κανονικό. Κάποια άτομα γεμίζουν το στόμα τους μηχανικά μασώντας ελάχιστα. Μέσα σε δύο ώρες μπορούν να καταναλώσουν 2.000 και 3.000 θερμίδες χωρίς να το καταλάβουν. Τρώνε βέβαια τις πιο λαχταριστές τροφές: παγωτό, σάντουιτς, κουλουράκια, κέϊκ, γλυκά, κρουασάν, σαλάτες, μπισκότα, ποπκόρν, τυριά, γάλα, δημητριακά και αναψυκτικά.
Να σημειωθεί ότι ένα βουλιμικό άτομο δεν είναι οπωσδήποτε υπέρβαρο. Παρότι καταναλώνει κατά διαστήματα πολλές θερμίδες, επειδή στη συνέχεια υιοθετεί ακραία μέτρα ελέγχου του βάρους του, μπορεί να αποφεύγει τα περιττά κιλά. Όμως βάζει το σώμα του, ή ακόμη και τη ζωή του, σε μεγάλο ρίσκο.
Πώς θα προλάβεις τη βουλιμία
1. Μην κάνεις ποτέ υπερβολές με τη δίαιτά σου. Η βουλιμία συχνά έρχεται ύστερα από μια δραστική δίαιτα. Μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η υπερβολική δίαιτα έχει αλλάξει το νευρικό σου σύστημα. Μερικές φορές μάλιστα πρώτα εμφανίζεται νευρική ανορεξία, ως αποτέλεσμα της δραστικής δίαιτας, η οποία στη συνέχεια εξελίσσεται σε νευρική βουλιμία.
Η ειρωνεία είναι ότι όσο πιο αυστηρή είναι μια δίαιτα τόσο περισσότερο μπορεί να σε κάνει να έχεις εμμονή με το φαγητό. Πρόκειται για μια ψυχολογική συνέπεια της στέρησης. Γι’ αυτό οι διαιτολόγοι λένε ότι η δίαιτα πρέπει να έχει ποικιλία και εντάσσουν στα πλάνα τους ακόμη και τους “πειρασμούς”, φυσικά σε λογικές ποσότητες. Επειδή η υπερβολική στέρηση φαγητού μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες στην ψυχολογία σου και να σου χαλάει την καλή διάθεση στη ζωή σου δεν πρέπει να ακολουθείς ένα διατροφικό πλάνο που θα σου φέρει μιζέρια. Εννοείται ότι θα προσέχεις τι τρως αλλά θα αποφύγεις, δια ροπάλου, μια δίαιτα πείνας.
2. Σταμάτα να ασχολείται υπερβολικά με το σώμα σου. Αν καταλάβεις ότι στη διάρκεια της ημέρας σκέφτεσαι πάρα πολύ το βάρος και το σχήμα του σώματός σου, προσπάθησε να σπρώξεις τον εαυτό σου σε άλλα ενδιαφέροντα. Με κανένα τρόπο δεν πρέπει να σου γίνει έμμονη ιδέα το σώμα σου. Για να αλλάξουν οι σκέψεις και οι ανησυχίες σου με φυσικό τρόπο βρες νέα ενδιαφέροντα και ασχολήσου έντονα μ’ αυτά. Μείνε μακριά για ένα διάστημα από τη μόδα και τον κόσμο των μοντέλων, και μη μπαίνεις κάθε τόσο στις ιστοσελίδες που εκθειάζουν τα σώματα των σταρς.
Μείωσε τις συζητήσεις που κάνεις με τις φίλες σου και έχουν σχέση με την εμφάνιση. Μην κάνεις κανένα αρνητικό σχόλιο για το σώμα σου ή για το σώμα κάποιου άλλου. Μην ψάχνεις αγωνιωδώς για συνταγές μαγειρικής με τις ελάχιστες δυνατόν θερμίδες. Αν κάνεις υπερεντατική γυμναστική μείωσε τις ώρες στο γυμναστήριο. Αν δεν κάνεις καθόλου γυμναστική τότε γράψου σε ένα γυμναστήριο διότι υπάρχουν πολύ ωραία ομαδικά προγράμματα τα οποία θα σου δώσουν ευχαρίστηση. Το μυστικό είναι να αλλάξεις τις συνήθειές σου. Δεν μπορείς να αλλάξεις εύκολα τις σκέψεις σου αν δεν αλλάξεις κάτι πρακτικό στη ζωή σου. Και γιατί όχι; Ρίξτο στο σεξ. Όχι μια-δύο φορές την εβδομάδα, κάνε σεξ μετά μανίας – δυστυχώς, μερικές φορές για φύγει μια έμμονη ιδέα πρέπει να αντικατασταθεί με μια άλλη.
3. Η βουλιμία είναι ένα είδος συναισθηματικής υπερφαγίας και γι’ αυτό πρέπει να αντιμετωπίσεις τα δυσάρεστα συναισθήματά σου. Πρέπει να καταλάβεις ότι το συγκεκριμένο πρόβλημα έχει συναισθηματικές πτυχές. Πολλές φορές η βουλιμία έρχεται ύστερα από γεγονότα που αλλάζουν απρόσμενα τη ροή της ζωής, όπως π.χ. η διακοπή μιας σχέσης. Τα επεισόδια πυροδοτούνται από αρνητικά συναισθήματα που προηγήθηκαν. Μπορεί να σε πιάσει βουλιμία ύστερα από έναν εκνευρισμό ή θυμό, αν σε κυριεύσει το άγχος, ο πανικός ή νιώσεις μια κενότητα. Τότε μπορεί εύκολα να σου έρθει η παρόρμηση να φας γιατί στην πραγματικότητα το φαγητό είναι ένας τρόπος να νεκρώσεις τα δυσάρεστα συναισθήματα. Όμως μετά το φαγητό έρχονται οι φρικτές τύψεις.
Πρόλαβε τα αρνητικά συναισθήματα μένοντας μακριά από ανθρώπους, μέρη και δραστηριότητες που μπορεί να σε στεναχωρήσουν και να σε οδηγήσουν σε υπερβολική κατανάλωση φαγητού.
4. Αν υποψιαστείς ότι η βουλιμία σου χτύπησε την πόρτα, ήρθε η ώρα να αρχίσεις να καταγράφεις σε ένα ημερολόγιο τι τρως και πως αισθάνεσαι στη διάρκεια της ημέρας. Όταν αρχίσεις να το κάνεις αυτό ίσως συνειδητοποιήσεις πράγματα για τον εαυτό σου που ποτέ δεν είχες αντιληφθεί.
Ένα τέτοιο τετράδιο είναι καλό να υπάρχει πάντα όταν κάποιος έχει σοβαρή πρόθεση να αδυνατίσει γιατί η καταγραφή του τι και πόσο τρώει τον φέρνει σ’ επαφή με την πραγματικότητα. Σε αυτό το ημερολόγιο πρέπει να γράφεις με λεπτομέρειες τι νιώθεις πριν και μετά το φαγητό. Αυτό δεν είναι μια υποχρέωση που μπορεί να σε επιβαρύνει ψυχολογικά διότι το γράψιμο είναι απελευθερωτική διαδικασία. Αποκρυσταλλώνει τις σκέψεις, τις εικόνες και τα αισθήματα σου. Έτσι θα φέρεις ορισμένα πράγματα από το υποσυνείδητο επίπεδο στο συνειδητό και θα κυριαρχήσεις στον εαυτό σου. Φρόντισε επίσης να κοιμάσαι καλά γιατί ο ύπνος καθαρίζει τα “νοητικά σκουπίδια” της ημέρας.
5. Αν συνειδητοποιείς ότι τα πράγματα πηγαίνουν στραβά και δεν ελέγχεις την κατάσταση μη ντραπείς να επικοινωνήσεις με έναν ειδικό. Θα αισθανθείς πολύ καλύτερα από το να κρατάς κρυφή την βουλιμία σου. Μερικά άτομα βοηθούνται αμέσως μόλις κάποιος τους δώσει να καταλάβουν πόσο κακό κάνουν στην υγεία τα βουλιμικά επεισόδια. Θα βοηθηθείς επίσης από τις συμβουλές αυτοβοήθειας που θα πάρεις και θα ταιριάζουν στην περίπτωσή σου. Θα μάθεις να αντιμετωπίζεις τις διάφορες αρνητικές σκέψεις με άλλους τρόπους και όχι με το φαγητό, και σιγά-σιγά, θα μπεις σε ένα δομημένο πλάνο διατροφής.
Πηγή: the Body