To 25% των κυττάρων του δέρματος έχουν κάνει τα πρώτα βήματα για να γίνουν καρκινικά μέχρι τα 55 μας χρόνια, γράφουν Βρετανοί ερευνητές σε μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science.
Οι επιστήμονες ανάλυσαν 234 δείγματα δέρματος από τέσσερα άτομα ηλικίας 55-73 ετών και ανακάλυψαν ότι το 25-33% των κυττάρων τους έφεραν πολυάριθμες προκαρκινικές μεταλλάξεις. Τα κύτταρα αυτά λειτουργούν ακόμα, σε γενικές γραμμές, με φυσιολογικό τρόπο αλλά αν συσσωρευτούν και άλλες μεταλλάξεις μπορεί να γίνουν καρκινικά.
Οι ερευνητές από το ερευνητικό κέντρο Sanger Institute, στο Κέιμπριτζ, αποδίδουν το εύρημά τους στις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου και τονίζουν πως η μελέτη τους αποτελεί ένα επιπλέον επιχείρημα για να αποφεύγουμε την υπερβολική έκθεση στον ήλιο το μεσημέρι.
Το δέρμα που εξετάστηκα αφορούσε βλέφαρα τεσσάρων ατόμων που είχαν κάνει πλαστική εγχείρηση. Οι ερευνητές με επικεφαλής τον Πίτερ Κάμπελ, διευθυντή Ογκολογικής Γενετικής εντόπισαν υπερβολικά πολλές μεταλλάξεις στα κύτταρά τους – πολύ περισσότερες από αυτές που περίμεναν να βρουν.
Όπως γράφουν οι επιστήμονες, μερικά μεταλλαγμένα κύτταρα είχαν αρχίσει να μην συμπεριφέρονται εντελώς φυσιολογικά καθώς πολλαπλασιάζονταν με πιο γρήγορο ρυθμό απ’ ό,τι είναι το κανονικό.
Βέβαια, απαιτούνται πολλές ακόμα μεταλλάξεις (κανείς δεν γνωρίζει πόσες ακριβώς) για να γίνουν καρκινικά τα κύτταρα, σημειώνουν οι ερευνητές. Επομένως, αποφεύγοντας τον ήλιο είναι πιθανό να προληφθεί σε μεγάλο βαθμό ο καρκίνος του δέρματος.
Δέρμα και καρκίνος
Ο καρκίνος του δέρματος είναι η πιο συχνή μορφή κακοήθους νεοπλασίας, καθώς ένας στους τρεις καρκίνους που διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο εντοπίζονται στο δέρμα.
Αυτό δεν είναι ευρέως γνωστό διότι οι ενημερωτικές εκστρατείες εστιάζονται κυρίως στο μελάνωμα που είναι η πιο επιθετική μορφή του καρκίνου του δέρματος αλλά η λιγότερο συχνή.
Είναι πολλαπλάσιος ο αριθμός των ανθρώπων που εμφανίζουν κάθε χρόνο άλλους τύπου καρκίνου όπως το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα που είναι ο πιο συνήθης καρκίνος και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (ή πλακώδες καρκίνωμα). Το 20% των ανθρώπων θα εμφανίσει κάποιο δερματικό καρκίνο στη ζωή του.
Σε αντίθεση με το μελάνωμα που πάντοτε κάνει μεταστάσεις αν δεν υπάρξει θεραπεία, το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα μπορεί να προκαλέσει παραμορφώσεις (σπάνια κάνει μεταστάσεις) ενώ το πλακώδες καρκίνωμα κάνει μεταστάσεις στο 5% των περιπτώσεων.
Η βασική αιτία των δερματικών καρκίνων είναι η έκθεση στον ήλιο. Για κάποια χρόνια, η έκθεση στον ήλιο θεωρούνταν πως κάνει καλό στην υγεία, εξ’ ου και η λέξη ηλιοθεραπεία – και πράγματι αυτός είναι ο κύριος τρόπος με τον οποίο παράγεται η βιταμίνη D ενώ το φως μειώνει τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Όμως σήμερα είναι αποδεδειγμένο ότι η υπερβολική έκθεση στον ήλιο προκαλεί δερματικές βλάβες και γερνάει το δέρμα πρόωρα. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει κάποιος να αποφεύγει εντελώς τον ήλιο διότι πρέπει να έχει επαρκείς ποσότητες βιταμίνης D στο σώμα του, κάτι που είναι δύσκολο να επιτύχει μόνο μέσω της διατροφής.
Όπως για όλα τα ιατρικά θέματα, έχει σημασία να βρει κανείς τη “χρυσή τομή” ανάλογα και με τον ατομικό κίνδυνο που έχει να αναπτύξει καρκίνο του δέρματος. Να σημειωθεί ότι όλοι οι άνθρωποι δεν έχουν το ίδιο δέρμα. Τα άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο είναι αυτά που έχουν ανοιχτό δέρμα και γαλανά μάτια.
Δεν χρειάζεται κανείς να νιώθει τρομοκρατημένος απέναντι στον ήλιο αλλά πρέπει να φοράει καπέλο, μαύρα γυαλιά και κατάλληλο ρουχισμό τουλάχιστον τα μεσημέρια του καλοκαιριού.