Δύο εντομοκτόνα και ένα ζιζανιοκτόνο προκαλούν καρκίνο στον άνθρωπο, ανακοίνωσε ο Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στο The Lancet Oncology.
Το πρώτο είναι το εντομοκτόνο lindane, το οποίο χαρακτηρίζεται ως καρκινογόνο και σχετίζεται με το μη Χότζκιν λέμφωμα, μία μορφή καρκίνου του αίματος, σύμφωνα με την Διεθνή Υπηρεσία Έρευνας του Καρκίνου (IARC) που εδρεύει στη Γαλλία.
Οι περισσότερες χρήσεις του lindane έχουν απαγορευθεί από το 2009 σε πολλές χώρες του κόσμου, μεταξύ των οποίων είναι οι ευρωπαϊκές και οι ΗΠΑ. Ωστόσο το lindane χρησιμοποιείται ως δεύτερη γραμμή θεραπείας για τις ψείρες και για την ψώρα (τέτοιου είδους θεραπείες εφαρμόζονται στην Κίνα, την Ινδία, τις ΗΠΑ και τον Καναδά).
Τα στοιχεία για το lindane βασίζονται σε μελέτες που αφορούν απασχολούμενους σε αγροτικά επαγγέλματα και δείχνουν αύξηση του καρκίνου κατά 50%.
DDT και 2,4-D
Ένα άλλο εντομοκτόνο, το DDT, είναι «δυνητικά καρκινογόνο» και σχετίζεται επίσης με το μη Χότζκιν λέμφωμα αλλά και τον καρκίνο των όρχεων και του ήπατος, ενώ το ζιζανιοκτόνο 2,4-D είναι «πιθανώς καρκινογόνο».
Αν και οι περισσότερες χρήσεις του DDT είναι απαγορευμένες από τη δεκαετία του 1970, η Διεθνής Υπηρεσία Έρευνας του Καρκίνου λέει ότι η έκθεση σε αυτό εξακολουθεί να υπάρχει μέσω της τροφικής αλυσίδας. Το DDT και τα υποπροϊόντα του είναι πολύ ανθεκτικά και ανευρίσκονται στο περιβάλλον και στη διατροφή κυρίως στα ζωικά τρόφιμα.
Σε μερικές χώρες της Αφρικής, το DDT χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα για έλεγχο της ελονοσίας, αλλά με αυστηρές προϋποθέσεις.
Το ζιζανιοκτόνο 2,4-D χρησιμοποιείται από τη δεκαετία του 1940 για τον έλεγχο των ζιζανίων στις αγροτικές καλλιέργειες, στη δασοκομία και σε αστικές περιοχές. Οι εργαζόμενοι μπορεί να εκτεθούν κατά την παρασκευή και τη χρήση του, ενώ ο γενικός πληθυσμός εκτίθεται μέσω της διατροφής, του νερού, της σκόνης ή της χρήσης του σε κήπους μέσω του ψεκασμού.
Για το 2,4-D δεν υπάρχουν επαρκή επιδημιολογικά δεδομένα ότι είναι καρκινογόνο, ωστόσο υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι προκαλεί οξειδωτικό στρες (πολλές ελεύθερες ρίζες) και ότι καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτές οι δύο συνέπειες ευνοούν την εμφάνιση καρκίνου.
Πριν λίγους μήνες, το IARC είχε κατατάξει ως καρκινογόνα άλλα πέντε άλλα γνωστά φυτοφάρμακα.
