Κολοβακτηρίδια ονομάζονται τα βακτήρια που υπάρχουν το πεπτικό σύστημα των ζώων και των ανθρώπων, και βρίσκονται σε απόβλητα τους. Βρίσκονται επίσης σε φυτικά υλικά και στο έδαφος.
Οι περισσότεροι κολοβακτηρίδια δεν προκαλούν κάποια ασθένεια αλλά ορισμένα από τα εκατοντάδες στελέχη του Escherichia coli (για συντομία E. coli) και ιδιαίτερα το στέλεχος 0157:Η7, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή ασθένεια. Οι περισσότερες περιπτώσεις οφείλονται σε χάμπουργκερ.
Το 1982 σε δύο πολιτείες των ΗΠΑ αρρώστησαν 47 άτομα με αιμορραγική διάρροια, σοβαρές κράμπες και στομαχικό πόνο. Οι υπεύθυνοι της δημόσιας υγείας είχαν έρθει σε αδιέξοδο. Αν και ήταν εμφανές ότι πρόκειται για κάποια γαστρεντερική μόλυνση, πώς ήταν δυνατό να κολλήσουν τόσα πολλά άτομα σε τόσο μεγάλη απόσταση με παρόμοιες ενδείξεις και συμπτώματα; Τι θα μπορούσε να προκαλέσει τέτοια επιδημία;
Μετά από 3 μήνες ερευνών οι ειδικοί βρήκαν την απάντηση. Όλοι οι ασθενείς είχαν φάει μπιφτέκι από το ίδιο απόθεμα μεγάλης αλυσίδας φαστ φουντ. Ο μολυσματικός ένοχος ήταν ένα στέλεχος βακτηρίου που το γνωρίζουμε ως κολοβακτηρίδιο 0157:H7.
Το συγκεκριμένο στέλεχος επικάθεται στα εντερικά τοιχώματα μετά την εισαγωγή του στο στομάχι. Όταν εγκατασταθεί παράγει μία τοξίνη που προκαλεί αιμορραγική διάρροια.
Μετά από αυτή την πρώτη επιδημία έχουν συμβεί πολλές παρόμοιες. Σύμφωνα με το Αμερικάνικο Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών και Πρόληψης (CDC) περίπου 73.000 περιπτώσεις μόλυνσης από Κολοβακτηρίδιο 0157:Η7 και 61 θάνατοι συμβαίνουν κάθε χρόνο στις ΗΠΑ. Επίσης, πληροφορούμαστε ότι επιδημίες έχουν ξεσπάσει σε περισσότερες από 30 χώρες στις έξι ηπείρους.
Το αποτέλεσμα ήταν να αλλάξει το Υπουργείο Γεωργίας τους υγειονομικούς κανονισμούς σχετικά με το χειρισμό του κρέατος. Τώρα απαιτούνται ταμπέλες ασφαλούς χειρισμού πάνω στο ωμό κρέας και στα πουλερικά και έχουν δημιουργηθεί προγράμματα τυχαίων ελέγχων στο μοσχαρίσιο κρέας. Τα εργοστάσια επεξεργασίας κρεάτων πρέπει να λαμβάνουν μέτρα για την αποφυγή μόλυνσης από παθογόνες ουσίες και άλλους παράγοντες.
Μετάδοση
Το E. coli μπορεί να ζει στα έντερα υγιών αγελάδων και συναντάται σε μερικές φάρμες. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος μετάδοσης είναι η κατανάλωση κρέατος, κυρίως μοσχαρίσιου, που δεν έχει ψηθεί καλά. Το βακτήριο έχει επίσης βρεθεί και σε μη παστεριωμένο γάλα, σε χυμούς, σε προϊόντα όπως το μαρούλι και σε νεαρούς βλαστούς alfalfa.
Επιπλέον, μπορεί να μολυνθεί κανείς, όταν έρθει σε επαφή με μολυσμένο κάθισμα. Αυτό μπορεί εύκολα να συμβεί με μικρά παιδιά που δεν έχουν μάθει ακόμα να πηγαίνουν στην τουαλέτα ή πώς να πλένουν σωστά τα χέρια τους. Οι οικογένειες και τα άτομα στα κέντρα υγείας με μολυσμένα παιδιά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να κολλήσουν.
Θεραπεία
Μέσα σε μία ημέρα με 2 εβδομάδες από την έκθεση στο βακτήριο μπορεί να έχετε έντονη διάρροια και στομαχικούς πόνους.
Στους περισσότερους ασθενείς αυτό εξελίσσεται σε αιμορραγική διάρροια. Γενικά, τα συμπτώματα υποχωρούν σε 1 με 9 ημέρες. Για την ήπια διάρροια πίνετε πολλά υγρά, για να αποφύγετε την αφυδάτωση. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα παιδιά.
Καθώς αρχίζετε να αισθάνεστε καλύτερα, μπορείτε να δοκιμάσετε να φάτε ημιστερεά τροφή και δημητριακά χωρίς λίπος, όπως τα κρακεράκια και το τοστ. Η διάρροια είναι η προσπάθεια του σώματος σας να ξεφορτωθεί τον επιτιθέμενο οργανισμό. Γι’ αυτόν το λόγο οι ειδικοί δε συνιστούν φάρμακα κατά της διάρροιας, μια και μπορεί να εμποδίσουν την εξουδετέρωση του βακτηρίου.
Σε πολύ μικρά ποσοστά ατόμων που μολύνονται από το Κολοβακτηρίδιο 0157:H7 και ιδιαίτερα στα πολύ νεαρά και στα πολύ ηλικιωμένα άτομα μπορεί να συμβεί μία σοβαρή επιπλοκή που λέγεται ουραιμικό αιμολυτικό σύνδρομο (HUS). Το σύνδρομο αυτό καταστρέφει τα ερυθρά αιμοσφαίρια και προκαλεί βλάβη στους νεφρούς. Χρειάζεται εντατική θεραπεία, γιατί μπορεί να προκαλέσει επιπλέον επιπλοκές στους νεφρούς και πιθανή ανάγκη για αιμοκάθαρση αργότερα στη ζωή του ασθενούς.
Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να είναι θανατηφόρα. Τα αντιβιοτικά είναι πιθανό να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης του συνδρόμου.
Πρόληψη
Σύμφωνα με τους ειδικούς υγειονομικούς ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του κινδύνου από το E. coli είναι η κοινή λογική.
Να αποφεύγετε την επαφή του ωμού κρέατος με άλλα τρόφιμα. Να μαγειρεύετε καλά το κρέας σας.
Τα μπιφτέκια πρέπει να ψήνονται τουλάχιστον στους 70 βαθμούς Κελσίου και οι μπριζόλες και τα άλλα ψητά στους 65 με 80 βαθμούς Κελσίου.
Επιπλέον, καθαρίζετε καλά τα χέρια σας και τα σκεύη που έρχονται σε επαφή με ωμό κρέας. Κρατάτε το κρέας και τα προϊόντα από κρέας ξεχωριστά στο ψυγείο και κατά το μαγείρεμα. Πλένετε τα φρούτα και τα λαχανικά σχολαστικά, ιδιαίτερα αν θα φαγωθούν ωμά.
Μην πίνετε μη παστεριωμένο γάλα ή χυμούς. Η εξάσκηση σωστών τεχνικών πλυσίματος των χεριών μαζί με το παιδί σας μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στην πρόληψη των μολυσματικών ασθενειών.
