Οι οξύουροι (έλμινθες) είναι μικρά γκριζόλευκα σκουλήκια πάχους κλωστής και μήκους 2 ως 13 χιλιοστών.
Παρασιτούν στο παχύ έντερο των ανθρώπων οι οποίοι έχουν προσβληθεί. Κατά τη διάρκεια της νύχτας μεταναστεύουν έξω από το έντερο και βγαίνουν στην περιοχή του πρωκτού και γύρω από τους γλουτούς με αποτέλεσμα να προκαλούν φαγούρα.
Ο άνθρωπος είναι ο μόνος ξενιστής οξύουρων, οι οποίοι ζουν στο παχύ έντερο του μολυσμένου ατόμου.
Η οξυουρίαση είναι συχνή λοίμωξη στα παιδιά. Υπολογίζεται ότι 30% των παιδιών παγκοσμίως εμφανίζουν οξυουρίαση σε κάποια στιγμή της ζωής τους Η αντιμετώπιση πάντως δεν είναι δύσκολη.
Τη νύχτα ο θηλυκός σκώληκας μεταναστεύει έξω από τον πρωκτό, αφήνει μεγάλο αριθμό αβγών και πεθαίνει. Μετά από μερικές ώρες τα αβγά μπορεί να εξαπλωθούν σε άλλα άτομα ή μπορεί να μολύνουν και πάλι τον ίδιο άνθρωπο, αν μεταφερθούν στο στόμα από μολυσμένη τροφή, ποτά ή με τα χέρια.
Αφού καταποθούν τα αβγά, εκκολάπτονται στο λεπτό έντερο και μεταναστεύουν στο παχύ έντερο. Ολόκληρος ο κύκλος διαρκεί 3 με 4 εβδομάδες και τα αβγά είναι μεταδοτικά για 2 με 3 εβδομάδες.
Οι οξύουροι εμφανίζονται συχνότερα σε παιδιά παρά σε ενήλικες.
Συμπτώματα και διάγνωση
Το κύριο σύμπτωμα είναι έντονη φαγούρα στον πρωκτό, ειδικά τη νύχτα. Αν και μερικοί ασθενείς μπορεί να μην έχουν συμπτώματα, αυτά είναι:
- Φαγούρα στον πρωκτό τη νύχτα.
- Αϋπνία, ευερεθιστότητα, εκνευρισμός.
- Αόριστα γαστρεντερικά συμπτώματα.
Η διάγνωση γίνεται με αναγνώριση των αβγών που λαμβάνονται από την περιοχή του πρωκτού. Ο γιατρός θα σας συστήσει να τοποθετήσετε μια ταινία σελοτέιπ στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό. Αν έχετε οξυουρίαση, τα αβγά θα κολλήσουν επάνω στην ταινία.
Η ταινία θα εξετασθεί από τον μικροβιολόγο κάτω από το μικροσκόπιο για να διαπιστώσει αν υπάρχουν αβγά από παράσιτα στο έντερο. Τα αβγά δεν φαίνονται με γυμνό μάτι, οπότε μην προσπαθήσετε να τα δείτε πάνω στο σελοτέιπ μόνοι σας. Είναι προτιμότερο να κολλήσετε το σελοτέιπ γύρω από τον πρωκτό αποβραδίς ή νωρίς το πρωί πριν κάνετε μπάνιο.
Πόσο σοβαρή είναι η μόλυνση από οξύουρους; Η μόλυνση είναι ενοχλητική, αλλά δεν είναι σοβαρή και θεραπεύεται εύκολα. Όμως, συχνά μολύνεται κάποιος ξανά.
Πρόληψη για την οικογένεια
Αν εσείς ή κάποιος στην οικογένειά σας έχει σκουλήκια στα κόπρανα, θα πρέπει όλοι στην οικογένεια να:
- Κόβετε τακτικά τα νύχια σας.
- Πλένετε τα χέρια σας συχνά με σαπούνι και νερό.
- Κάνετε ντουζ ή μπάνιο κάθε μέρα (προτιμότερο κάθε πρωί).
- Πλένετε συχνά τα ρούχα, πετσέτες, και κλινοσκεπάσματα.
- Προσπαθήσετε να μην ξύνεστε γύρω από τον πρωκτό σας ή ανάμεσα στα πόδια σας.
Θεραπεία
Τα άτομα που έχουν συμπτώματα από οξύουρους και συχνά τα υπόλοιπα μέλη του σπιτιού πρέπει να λαμβάνουν θεραπεία.Φάρμακα, όπως η μεβενδαζόλη είναι πολύ αποτελεσματικά ως προς την αντιμετώπιση.
Προσπαθήστε να μην ξύνετε την περιοχή του πρωκτού και να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί με την καθαριότητα των νυχιών σας.
Να βεβαιώνεστε ότι όλοι στην οικογένεια σας πλένουν καλά τα χέρια τους, αφού ενεργηθούν, και να πλένετε τα σεντόνια, για να εμποδίσετε την εξάπλωση ή επανεμφάνιση της μόλυνσης.