Περίπου 20% των ανθρώπων έχουν περιστασιακά κνίδωση. Η ιατρική ονομασία για την κνίδωση είναι urticaria, από τη λατινική λέξη urtica που σημαίνει τσουκνίδα».
Χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση πομφών (καντήλες) που συνοδεύονται από έντονη φαγούρα και μετά την εμφάνισή τους εξαφανίζονται για να επανεμφανιστούν αμέσως μετά σε γειτονικές περιοχές.
Συμπτώματα
Το εξάνθημα της κνίδωσης είναι συνήθως συρρέον παρά εστιακό και μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά μέχρι και αρκετές ημέρες. Η εικόνα μερικές φορές είναι είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή, μερικές φορές εμφανιζόμενη σαν γεωγραφικός χάρτης
Η κνίδωση συμβαίνει στην επιφάνεια του δέρματος. Το αγγειοοίδημα είναι ένα παρόμοιο οίδημα που συμβαίνει βαθύτερα στο δέρμα. Το αγγειοοίδημα είναι μια μορφή κνίδωσης η οποία εμφανίζεται με οίδημα στα μαλακά μόρια του δέρματος (παλάμες, πέλματα, βλέφαρα, χείλη και έξω γεννητικά όργανα). Στο αγγειοοίδημα απουσιάζει η φαγούρα και η ερυθρότητα.
Η κνίδωση και το αγγειοοίδημα θεωρείται πως προκαλούνται από την απελευθέρωση ισταμίνης και άλλων χημικών ουσιών στην κυκλοφορία του αίματος.
Η αιτία αυτής της απελευθέρωσης είναι άγνωστη, παρόλο που έχει βρεθεί πως μια ποικιλία ουσιών προκαλούν κνίδωση, συμπεριλαμβανομένων των τροφών, της γύρης, του χνουδιού των ζώων, φαρμακευτικών ουσιών, του λάτεξ, του δηλητηρίου των εντόμων, λοιμώξεων, ασθενειών, κρύου, ζέστης, φωτός και συναισθηματικής φόρτισης. Όπως συμβαίνει με πολλές αλλεργίες, παίζει και εδώ ρόλο η κληρονομικότητα στην εμφάνιση της κνίδωσης και του αγγειοοιδήματος.
Σημεία και συμπτώματα για την κνίδωση
- Επηρμένα, εξέρυθρα, συνήθως κνησμώδη μορφώματα ποικίλων μεγεθών που εμφανίζονται και εξαφανίζονται τυχαία στην επιφάνεια του δέρματος.
- Ανάπτυξη αυτών των μορφωμάτων στα σημεία που ξύνεται το δέρμα (δερμογραφισμός).
Σημεία και συμπτώματα για το αγγειοοίδημα
- Μεγάλα μορφώματα κάτω από την επιφάνεια του δέρματος, ιδιαίτερα γύρω από τα μάτια και τα χείλη, αλλά και στα χέρια και στα πόδια και στο φάρυγγα.
Τροφές οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν κνίδωση σε ευαίσθητους ανθρώπους είναι τα οστρακοειδή, τα ψάρια, τα φιστίκια, τα αβγά και το γάλα. Η πενικιλίνη και η ασπιρίνη είναι επίσης γνωστοί ενοχοποιητικοί παράγοντες. Ορισμένοι άνθρωποι παθαίνουν κνίδωση ερχόμενοι σε επαφή με γύρη και χνούδι ζώων.
Αν κάποιος είναι αλλεργικός στα φιστίκια και καταναλώσει ένα από αυτά, τότε εντός λεπτών μπορεί να εμφανίσει κνίδωση ή και αγγειοοίδημα. Στην περίπτωση αυτή η αντίδραση μπορεί να περιοριστεί στο δέρμα ή να συμπεριλάβει και άλλα όργανα του σώματος (όπως το έντερο με εμετούς, τους πνεύμονες με βήχα και δύσπνοια και να προκαλέσει πτώση στην πίεση του αίματος). Η αντίδραση αυτή ονομάζεται αναφυλαξία.
Διάγνωση
Η κύρια εκδήλωση της κνίδωσης και του αγγειοοιδήματος είναι το οίδημα του δέρματος σε μορφή εξέρυθρων μορφωμάτων. Στην κνίδωση τα μορφώματα βρίσκονται στην επιφάνεια του δέρματος και είναι συνήθως έντονα κνησμώδη.
Στην περίπτωση του αγγειοοιδήματος τα μορφώματα είναι βαθύτερα και εμφανίζονται πρωταρχικά γύρω από τα μάτια και το στόμα κάνοντας τα να φαίνονται πρησμένα. Τα μορφώματα μπορεί να συμβούν λιγότερο συχνά στα χέρια και στα πόδια.
Για να προσδιορίσει ο γιατρός σας την αιτία της κατάστασης σας, μπορεί να σας ζητήσει να φτιάξετε ένα λεπτομερές ημερολόγιο της έκθεσης σε πιθανά αλλεργιογονα για μία περίοδο 2 εβδομάδων έως ενός μηνός και να καταγράψετε πότε συμβαίνει η κνίδωση.
Επειδή η κνίδωση και το αγγειοοίδημα μπορούν να πυροδοτηθούν από πολλά διαφορετικά πράγματα και επειδή μπορούν επίσης να επιδεινωθούν από άγχος και άλλα συναισθήματα, είναι ορισμένες φορές αδύνατο να προσδιοριστεί η αιτία. Όταν ο εκλυτικός παράγοντας είναι φυσικό ερέθισμα (πίεση, ήλιος, κρύο, ζέστη) τότε η κνίδωση ονομάζεται φυσική.
Πόσο σοβαρά είναι η κνίδωση και το αγγειοοίδημα; Η κνίδωση και το αγγειοοίδημα είναι γενικώς αβλαβή. Δεν αφήνουν μόνιμα σημάδια και μερικές φορές προκαλούν λίγα συμπτώματα.
Αλλά, όταν το αγγειοοίδημα προσβάλει το φάρυγγα ή τη γλώσσα, μπορεί να προκαλέσει στένωση των αεροφόρων οδών και να αποβεί απειλητικό για τη ζωή.
Επιπρόσθετα, το κληρονομικό αγγειοοίδημα, μία σπάνια μορφή της ασθένειας, προκαλεί μεγαλύτερη διαταραχή και μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο. Προκαλείται από μία διαταραχή μιας πρωτεΐνης του αίματος, που συμμετέχει στην απόκριση του ανοσοποιητικού σας συστήματος. Τα συμπτώματα αυτής της διαταραχής είναι οίδημα χωρίς κνησμό, πιθανώς με επίπονες κοιλιακές κράμπες και διάρροια.
Θεραπεία
Η καθιερωμένη θεραπεία για την κνίδωση και το αγγειοοίδημα είναι τα αντιισταμινικά φάρμακα.
Για πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν άλλα φάρμακα, όπως η ένεση αδρεναλίνης (επινεφρίνης). Περιστασιακά οι γιατροί συνταγογραφούν ένα κορτικοστεροειδές φάρμακο.
Πρόληψη
Για να εμποδίσετε την κνίδωση και το αγγειοοίδημα, αποφύγετε ουσίες που είναι γνωστό πως προκαλούν αλλεργική απάντηση.
- Αποφύγετε κατά το δυνατόν τη έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες. Τα κρύα ντους κατά την έξαρση της νόσου θα σας ανακουφίσουν από τη φαγούρα και ίσως να περιορίσουν το εξάνθημα.
- Αποφύγετε την έντονη τριβή του δέρματος ή την ένδυση με συνθετικά ή μάλλινα υφάσματα και η χρήση στενών ρούχων και υποδημάτων.
- Αποφύγετε το στρες καθώς αποδεδειγμένα συμβάλει στην εκδήλωση της κνίδωσης.
- Ορισμένες ομάδες τροφίμων μπορεί να επιτείνουν τη νόσο είτε γιατί περιέχουν ισταμίνη, είτε γιατί συντελούν σε έκκριση ισταμίνης.
