Πνευμοθώρακας (pneumothorax) είναι η παρουσία αέρα στην υπεζωκοτική κοιλότητα μεταξύ του πνεύμονα και του θωρακικού τοιχώματος (η υπεζωκοτική κοιλότητα βρίσκεται ανάμεσα στον πνεύμονα και το θώρακα).
Όταν η πάθηση συμβαίνει αιφνίδια, συνήθως οφείλεται σε ρήξη φυσαλίδας που περιέχει αέρα (πομφόλυγα) στην επιφάνεια του πνεύμονα. Αυτός ο αιφνίδιος πνευμοθώρακας είναι συχνότερος σε άτομα ηλικίας κάτω των 40 ετών.
Αέρας μπορεί να εισέλθει στην υπεζωκοτική κοιλότητα και με άλλους τρόπους. Μπορεί να εισέλθει στο χώρο στο κέντρο του θώρακα ανάμεσα στους πνεύμονες (μεσοθωράκιο), ειδικά κατά τη διάρκεια μιας ασθματικής κρίσης, και να επιφέρει ρήξη στη συνέχεια προς την υπεζωκοτική κοιλότητα προκαλώντας πνευμοθώρακα.
Επιπλέον, ο πνευμοθώρακας μπορεί να προκύψει από εξετάσεις και θεραπείες, όπως κατά τη διάρκεια βιοψίας του πνεύμονα ή κατά την παρακέντηση για λήψη υγρού από την υπεζωκοτική κοιλότητα.
Σημεία και συμπτώματα
- Δυσκολία στην αναπνοή.
- Πόνος στο θώρακα.
Είδη
Τα είδη του πνευμοθώρακα είναι:
Αυτόματος. Oφείλεται σε ρήξη κάποιας πνευμονικής φυσαλίδας κοντά στο περισπλάχνιο πέταλο του υπεζωκότα. Συνήθως εμφανίζεται σε υγιείς νέους άνδρες και σπάνια σε άτομα με πνευμονικές παθήσεις (πνευμονικό εμφύσημα κλπ).
Τραυματικός. Εμφανίζεται με κάποιο τραύμα στο θώρακα, οπότε ο αέρας εισέρχεται είτε απ’ έξω, είτε από μέσα (λόγω ρήξης του πνεύμονα).
Ανοικτός. O αέρας εισέρχεται και εξέρχεται ελεύθερα, για παράδειγμα από κάποιο τραύμα.
Κλειστός. O αέρας σταματά να εισέρχεται/εξέρχεται και βαθμιαία απορροφάται (πχ αυτόματος πνευμοθώρακας σε πνευμονικό εμφύσημα).
Υπό τάση. O πνευμοθώρακας υπό τάση είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση κατά την οποία υπάρχει συσσώρευση αέρα υπό πίεση μέσα στην κοιλότητα του υπεζωκότα. Η κατάσταση αυτή μπορεί να εξελιχθεί ταχύτατα προκαλώντας αναπνευστική ανεπάρκεια, καρδιοαγγειακή κατάρρευση και τελικά το θάνατο.
Διάγνωση
Αν ο πνευμοθώρακας είναι μικρός, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει μικρή ποσότητα αέρα στην υπεζωκοτική κοιλότητα, μπορεί να μην έχετε σημεία ή συμπτώματα.
Όταν υπάρχουν σημεία ή συμπτώματα, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει ακτινογραφία θώρακα ή αξονική τομογραφία, για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση και να προσδιορίσει την ποσότητα του αέρα που υπάρχει.
Θεραπεία
Αν η ατελεκτασία εξαιτίας του πνευμοθώρακα δεν υπερβαίνει το 20 με 25% του πνεύμονα σας, ο γιατρός σας μπορεί να παρακολουθεί την πορεία της νόσου με μία σειρά από ακτινογραφίες θώρακα, ώσπου να απορροφηθεί τελείως ο αέρας και να εκταθεί ξανά ο πνεύμονας.
Αν η ατελεκτασία υπερβαίνει το 25% του πνεύμονα σας ή αν έχετε δυσκολία στην αναπνοή κατά την ανάπαυση, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει την αφαίρεση του αέρα με την εισαγωγή ενός σωλήνα μέσω του θωρακικού σας τοιχώματος για συνεχόμενη αναρρόφηση επί αρκετές ώρες ή και περισσότερο.
Όταν ο πνευμοθώρακας υποτροπιάζει, μπορεί να απαιτεί πιο επιθετική χειρουργική θεραπεία για την αποκατάσταση της διαρροής του αέρα από τον πνεύμονα.
