Το πιο συνηθισμένο αίτιο απόφραξης του χοληδόχου πόρου είναι ένας χολόλιθος που έχει σφηνώσει στον πόρο. Μία ή περισσότερες πέτρες μπορεί να φράζουν το στενό πόρο και να προκαλούν επεισόδια πόνου στην άνω κοιλιακή χώρα. Υψηλοί πυρετοί με έντονα ρίγη και κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών (ίκτερος) μπορεί να υποδεικνύουν μία σοβαρή (οξεία) απόφραξη του χοληδόχου πόρου.
Η απόφραξη στο χοληδόχο πόρο στο σημείο που ενώνεται με τον παγκρεατικό πόρο μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή του παγκρέατος (παγκρεατίτιδα). Τα παγκρεατικά ένζυμα δε ρέουν έξω από το πάγκρεας, παγιδεύονται μέσα και τραυματίζουν το όργανο. Η απόφραξη του χοληδόχου πόρου μπορεί να οδηγήσει σε επείγον ιατρικό περιστατικό που απαιτεί άμεση αντιμετώπιση της απόφραξης.
Σημεία και συμπτώματα
- Πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα.
- Κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών.
- Κνησμός.
- Υψηλός πυρετός με ρίγη.
- Ανοιχτά γκρι ή κίτρινα κόπρανα.
- Ούρα σε χρώμα τσαγιού ή καφέ. Επείγοντα σημεία και συμπτώματα
- Κρύο, λιπαρό, χλωμό δέρμα και αδύναμος ή γρήγορος σφυγμός.
- Σύγχυση.
Μία απόφραξη στην κύρια οδό μεταφοράς χολής στο δωδεκαδάκτυλο (χοληδόχος πόρος) μπορεί να συμβεί και για του παρακάτω λόγους:
Στένωση του χοληδόχου πόρου
Το στένεμα (στένωση) του χοληδόχου πόρου αποτελεί μία πιθανή επιπλοκή της εγχείρησης της χοληδόχου κύστεως ή του χοληδόχου πόρου. Η στένωση μπορεί να αναπτυχθεί αμέσως μετά την εγχείρηση ή αρκετά χρόνια αργότερα. Οι στενώσεις μπορεί να εμφανιστούν μετά από απόφραξη από χολόλιθο. Η εγχείρηση μπορεί συνήθως να αποκαταστήσει το πρόβλημα.
Αιμοχολία
Το αίμα στο χοληδόχο πόρο (αιμοχολία) μπορεί να πήξει και να φράξει τον πόρο. Η αιμοχολία είναι μία σπάνια πάθηση που μπορεί να προκληθεί από τραυματισμό του ήπατος ή του χοληδόχου πόρου κατά τη διάρκεια μιας εγχείρησης. Τα άτομα με αιμοχολία έχουν συχνά κοιλιακό πόνο, ίκτερο και αίμα στα κόπρανα. Συχνά ο θρόμβος διαλύεται ξαφνικά, αλλά μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθεί με κάποια χειρουργική ή άλλη μέθοδο.
Πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα
Ο όρος σκληρυντική αναφέρεται στη σκλήρυνση και στην πύκνωση του ιστού. Μία χρόνια νόσος που ονομάζεται πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα προκαλεί τη σκλήρυνση και πύκνωση των ιστών στο χοληδόχο πόρο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μερική απόφραξη του πόρου και στο σχηματισμό χολόλιθων. Η απόφραξη και οι επακόλουθες πέτρες μπορούν να προκαλέσουν τα ίδια σημεία και συμπτώματα όπως οι χολόλιθοι στο χοληδόχο πόρο, όπως ίκτερο, κνησμό, πόνο στη δεξιά πλευρά της κοιλιάς και επεισόδια πυρετού και ρίγη.
Η πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα μπορεί να οδηγήσει επίσης σε κίρρωση, ηπατική ανεπάρκεια, καρκίνο στο χοληδόχο πόρο ή αιμορραγία από φλέβες στον οισοφάγο. Συχνά η σκληρυντική χολαγγειίτιδα σχετίζεται με κάποια υποκείμενη πάθηση, όπως είναι η ελκώδης κολίτιδα.
Καρκίνος στο χοληδόχο πόρο
Ένας καρκινικός (κακοήθης) όγκος στο χοληδόχο πόρο μπορεί να προκαλέσει απόφραξη. Τα σημεία και τα συμπτώματα του καρκίνου στο χοληδόχο πόρο μπορεί να είναι ίκτερος, απώλεια βάρους, ανοιχτόχρωμα κόπρανα και κοιλιακός πόνος.
Άλλες παθήσεις
Κάποιες φορές ο χοληδόχος πόρος μπορεί να αποφραχθεί μερικώς ή ολικώς από εξωτερική πίεση. Αυτό μπορεί να είναι επιπλοκή παγκρεατίτιδας, καρκίνου του παγκρέατος, λεμφώματος ή καρκίνου που έχει εξαπλωθεί (μεταστατικού) από άλλο μέρος του σώματος. Το βασικό σημείο είναι ο ίκτερος. Η θεραπεία επικεντρώνεται στην υποκείμενη πάθηση.
Διάγνωση
Επειδή τα πρώτα σημεία και συμπτώματα της απόφραξης του χοληδόχου πόρου είναι περίπου ίδια, ανεξάρτητα από το αίτιο, ο γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει πολλές κοινές διαγνωστικές εξετάσεις με αυτές που χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση χολόλιθων. Δυο άλλες διαγνωστικές εξετάσεις, που ονομάζονται διαδερμική διηπατική χολαγγειογραφία και ενδοσκοπική παλίνδρομη χο λαγγειοπαγκρεατογραφία, γίνονται με την έγχυση σκιαγραφικής ουσίας στο χοληδόχο πόρο.
Πόσο σοβαρή είναι η απόφραξη του χοληδόχου πόρου; Η απόφραξη του χοληδόχου πόρου είναι μία σοβαρή και ενδεχομένως απειλητική για τη ζωή πάθηση που απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. Οι καλλιέργειες αίματος κατά τη διάρκεια επεισοδίων πυρετού μπορεί να αποκαλύψουν την παρουσία βακτηρίων που εισήλθαν στο αίμα από τον αποφραγμένο και μολυσμένο χοληδόχο πόρο. Η λοίμωξη του αίματος (σήψη) μπορεί να οδηγήσει σε σοκ.
Θεραπεία
Ο κύριος στόχος της θεραπείας είναι η αντιμετώπιση της απόφραξης.
Εγχείρηση. Αν το αίτιο της απόφραξης είναι ένας ή περισσότεροι χολόλιθοι μέσα στο χοληδόχο πόρο και έχετε χολόλιθους στη χοληδόχο κύστη, ο γιατρός μπορεί να συστήσει χειρουργική αφαίρεση της χοληδόχου κύστεως. Μερικές φορές ο γιατρός προτιμά να αφαιρέσει τις πέτρες στο χοληδόχο πόρο πριν την εγχείρηση χρησιμοποιώντας άλλες μεθόδους.
Αν η απόφραξη οφείλεται σε στένωση του χοληδόχου πόρου, ένας χειρουργός ειδικός στις παθήσεις των χοληφόρων μπορεί να αναπλάσει το χοληδόχο πόρο. Αν έχουν αποτύχει προηγούμενες
απόπειρες, ο πόρος μπορεί να ανοιχτεί και να τοποθετηθεί ένας μικροσκοπικός σωλήνας (stent) στην περιοχή της στένωσης, για να κρατήσει τον πόρο ανοιχτό και να επιτρέπει τη δίοδο της χολής.
Επειδή η πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα σε προχωρημένο στάδιο προκαλεί συνήθως πολλαπλές στενώσεις που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με stents ή με άλλο τρόπο, δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή κάποια συγκεκριμένη θεραπεία. Αν η νόσος οδηγήσει σε σοβαρή ανεπάρκεια του ήπατος, μπορεί η μεταμόσχευση να είναι μία επιλογή.
Ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία. Η ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία (ERCP) είναι μία μέθοδος κατά την οποία ένας εύκαμπτος σωλήνας (ενδοσκόπιο) ελίσσεται μέσα στην πεπτική οδό μέχρι το σημείο που ο χοληδόχος πόρος εισέρχεται στο ανώτερο τμήμα του λεπτού εντέρου (δωδεκαδάκτυλο). Μία συσκευή κοπής που συνδέεται με το σωλήνα μπορεί να εισαχθεί μέσα από την είσοδο του χοληδόχου πόρου και να τη διευρύνει, για να επιτρέψει στην πέτρα που προκαλεί την απόφραξη να περάσει. Ένας μικροσκοπικός σωλήνας από πλέγμα μπορεί να τοποθετηθεί στον πόρο, για να τον κρατάει ανοιχτό.
Φάρμακα. Ο κνησμός είναι συχνά το κυρίαρχο σύμπτωμα της χρόνιας απόφραξης των χοληφόρων πόρων. Μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία με φάρμακα. Ο γιατρός μπορεί επίσης να σας χορηγήσει βιταμίνες A, D, Ε, Κ που δεν απορροφώνται καλά στα άτομα που έχουν απόφραξη του χοληδόχου πόρου. Αν υπάρχει πυρετός και ρίγος, μπορεί να χορηγηθεί κάποιο αντιβιοτικό.