Ο λύκος είναι μία χρόνια νόσος κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς επιτίθεται σε υγιής ιστούς, συνήθως στις αρθρώσεις. Αυτό προκαλεί φλεγμονή, πόνο, δυσκαμψία και περιστασιακά ερυθρότητα στις αρθρώσεις.
Μπορεί επίσης να προκαλέσει εξανθήματα γύρω από τη μύτη και στα μάγουλα. Η ενόχληση στις αρθρώσεις και τα εξανθήματα εμφανίζονται συνήθως περιοδικά, με περιόδους υφέσεων και εξάρσεων που εναλλάσσονται.
Ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η πιο συνηθισμένη μορφή, προσβάλλει το 70% των ατόμων που πάσχουν από τη νόσο. Η λέξη συστηματικός σημαίνει ότι μπορεί να προσβληθούν διάφορα συστήματα του οργανισμού. Η νόσος μπορεί να προσβάλει το δέρμα, τους νεφρούς, το νευρικό σύστημα, τους πνεύμονες και την καρδιά. Περίπου στους μισούς ανθρώπους με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο προσβάλλονται πολλά εσωτερικά όργανα. Στους άλλους μισούς προσβάλλονται κυρίως το δέρμα και οι αρθρώσεις.
Σημεία και συμπτώματα
- Πόνος στις αρθρώσεις, πρήξιμο και ερυθρότητα που έρχονται και φεύγουν, συνήθως στα δάχτυλα των χεριών και στους καρπούς.
- Εξανθήματα, ιδιαίτερα γύρω από τη μύτη και στα μάγουλα.
- Τοπικός πόνος στο στήθος, που αυξάνεται με την κίνηση, το βήχα ή τις βαθιές αναπνοές.
- Ευαισθησία στις ακτίνες του ήλιου, που προκαλεί εξανθήματα, πυρετό, κόπωση ακόμα και μετά από μικρή έκθεση στον ήλιο.
- Κόπωση και αδυναμία.
- Πυρετός.
- Απώλεια βάρους.
- Νόσος του Raynaud.
Άλλες μορφές λύκου είναι ο δισκοειδής και ο δερματικός λύκος, που μπορεί να περιορίζονται στο δέρμα, και ο φαρμακευτικός λύκος. Ο φαρμακευτικός λύκος είναι η πιο σπάνια μορφή και μπορεί να εκδηλωθεί σε άτομα που χρησιμοποιούν πολλά φάρμακα. Συνήθως τα συμπτώματα υποχωρούν, όταν σταματήσει η λήψη των φαρμάκων.
Ο λύκος εκδηλώνεται συνήθως σε γυναίκες από 15 έως 45 ετών, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και σε μικρότερα παιδιά και ηλικιωμένους.
Περίπου 10 φορές περισσότερες γυναίκες από άνδρες εκδηλώνουν λύκο και είναι πιο συνηθισμένος στους μαύρους παρά στους λευκούς. Ο λύκος εμφανίζεται πολλές φορές κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, συνήθως με μικρή ή και καμία επίδραση στο έμβρυο. Κάποια άτομα μπορεί να κληρονομούν μία γενετική προδιάθεση στο λύκο.
Διάγνωση
Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εργαστηριακές εξετάσεις, όπως εξέταση αντιπυρηνικών αντισωμάτων (ΑΝΑ) και άλλες εξετάσεις
αντισωμάτων. Η θετική εξέταση ΑΝΑ μπορεί να υποδηλώνει λύκο, αλλά, επειδή και υγιή άτομα μπορεί επίσης να έχουν θετική εξέταση ΑΝΑ, αυτή η εξέταση από μόνη της δεν μπορεί να επιβεβαιώσει τη νόσο. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει και άλλες εξετάσεις αίματος, για να ελέγξει τις ανοσοποιητικές λειτουργίες. Μπορεί επίσης να κάνει εξετάσεις ούρων, επειδή ο λύκος μπορεί να προσβάλει τη νεφρική λειτουργία. Μπορεί να γίνει ακτινογραφία θώρακα ή υπερηχογράφημα της καρδιάς, για να εξακριβωθεί αν η νόσος έχει προσβάλει τον υμένα γύρω από την καρδιά.
Πόσο σοβαρός είναι ο λύκος; Σε πολλά άτομα που πάσχουν από λύκο η νόσος δεν προκαλεί σοβαρά προβλήματα. Για άλλους είναι μία σοβαρή ασθένεια, που απαιτεί προσεκτική διαχείριση για την πρόληψη και θεραπεία των σοβαρών επιπλοκών, ιδιαίτερα στους νεφρούς και στην καρδιά, καθώς και των επιπλοκών της θεραπείας. Συνήθως ο λύκος είναι μία ισόβια ασθένεια με υφέσεις και εξάρσεις.
Θεραπεία
Η θεραπεία του λύκου εξαρτάται από τη βαρύτητα και τη μορφή που έχει.
Φάρμακα. Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα μπορεί να βοηθήσουν στον έλεγχο του πόνου και της φλεγμονής που σχετίζονται με το λύκο.
Κάποιες φορές ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει ένα κορτικοστεροειδές φάρμακο, όπως είναι η πρεδνιζόνη, για να ελέγξει τη φλεγμονή.
Εξαιτίας του μακροχρόνιου κινδύνου που σχετίζεται με το λύκο και τη θεραπεία του ο γιατρός θα παρακολουθεί προσεκτικά την πορεία της νόσου και των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του.
Άσκηση. Όπως και με τις άλλες παθήσεις που επηρεάζουν τους μυς και τις αρθρώσεις, η διαχείριση του λύκου περιλαμβάνει καθημερινές δραστηριότητες για την πρόληψη της εξασθένησης των μυών και τη μείωση της δυσκαμψίας των αρθρώσεων. Μπορεί να μην είναι εύκολη η άσκηση κατά τη διάρκεια των εξάρσεων, αλλά ακόμα και τότε θα πρέπει να εκτελούνται ήπιες ασκήσεις εύρους κινητικότητας, όπως είναι οι διατάσεις. Ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να σχεδιάσει ένα πρόγραμμα άσκησης που να ταιριάζει με τη φυσική κατάσταση του ασθενούς.
Άλλες θεραπείες. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει τη χρήση αντηλιακού, τον περιορισμό της έκθεσης στις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου και την αποφυγή του σολάριουμ. Το φως του ηλίου και το υπεριώδες φως από το σολάριουμ μπορεί να συμβάλουν στην πυροδότηση των αυτοάνοσων εξάρσεων του λύκου. Όπως και με όλες τις χρόνιες νόσους, η νόσος μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, που μπορεί να απαιτεί θεραπεία.
