Η έλλειψη σάλιου μπορεί να είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα που μπορεί να το βλέπετε ως μικρή ενόχληση. Όμως μην το αγνοήσετε.
Η επίμονη ξηροστομία μπορεί να επηρεάσει τη γεύση των τροφών και ακόμα και την υγεία των δοντιών. Αν και πολλά πράγματα μπορούν να προκαλέσουν ξηροστομία, συχνά πρόκειται για παρενέργεια κάποιου φαρμάκου.
Ο σίελος στο στόμα σας εξυπηρετεί πολλούς σκοπούς. Ο πιο εμφανής είναι ότι διευκολύνει την ομιλία. Επίσης βελτιώνει την ικανότητα να γεύεστε την τροφή, διευκολύνει την κατάποση και βοηθάει στην πέψη.
Σημεία και συμπτώματα
- Αίσθηση ξηρότητας στο στόμα.
- Σάλιο που μοιάζει πηκτό και παχύρρευστο.
- Πληγές ή ανοιγμένο δέρμα στις γωνίες του στόματος.
- Δυσάρεστη αναπνοή.
- Δυσκολία στην ομιλία ή στην κατάποση.
- Αίσθηση καψίματος ή μυρμηγκιάσματος στη γλώσσα.
- Αλλοιωμένη αίσθηση γεύσης.
- Αυξημένη πλάκα στα δόντια.
- Αυξημένη σήψη των δοντιών ή παθήσεις των ούλων.
Τα μέταλλα που έχει ο σίελος βοηθούν στην πρόληψη της πρώιμης σήψης των δοντιών και βοηθάει στην προστασία από την τερηδόνα:
- Ξεπλένοντας την τροφή και την πλάκα από τα δόντια.
- Περιορίζοντας την ανάπτυξη των βακτηριδίων που μπορεί να διαλύσουν το σμάλτο των δοντιών.
- Εξουδετερώνοντας τα επικίνδυνα οξέα στο στόμα σας.
Το φθόριο συνδυάζεται με το σίελο στο στόμα σας και βοηθάει στην βελτίωση των ιδιοτήτων του κατά της τερηδόνας.
Κάθε ημέρα ο υγιής ενήλικας παράγει περίπου 1,5 λίτρο σιέλου. Η παραγωγή σιέλου συνήθως περνά απαρατήρητη, εκτός αν παράγεται πολύ λίγο, οπότε το αποτέλεσμα είναι η ξηροστομία.
Αιτίες
Κάποτε πίστευαν ότι η ξηροστομία αποτελούσε μέρος της γήρανσης. Σήμερα αναγνωρίζεται ότι οι περισσότερες περιπτώσεις ξηροστομίας σχετίζονται με τα φάρμακα που παίρνουν οι ηλικιωμένοι παρά με την ηλικία τους. Πολλά συνηθισμένα φάρμακα, όπως επίσης κάποια που δεν απαιτούν συνταγή γιατρού, έχουν ως παρενέργεια τη ξηροστομία.
Ανάμεσα στα πιο πιθανά φάρμακα που προκαλούν προβλήματα είναι: φάρμακα για την κατάθλιψη και τη νευρικότητα, φάρμακα για την αρτηριακή υπέρταση, φάρμακα κατά της διάρροιας, μυοχαλαρωτικά φάρμακα, φάρμακα για την ακράτεια ούρων και φάρμακα για τη νόσο του Πάρκινσον.
Ένα άλλο αίτιο ξηροστομίας είναι η θεραπεία για καρκίνο. Τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα μπορεί να αλλάξουν τη φύση και την ποσότητα του σάλιου που παράγεται και η ακτινοθεραπεία στο κρανίο και στο λαιμό μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στους σιελογόνους αδένες.
Η βλάβη νεύρων στην περιοχή του κεφαλιού και του λαιμού από έναν τραυματισμό ή μία εγχείρηση μπορεί να οδηγήσουν σε ξηροστομία. Άλλες παθήσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε ξηροστομία είναι προβλήματα με τους σιελογόνους αδένες, ενδοκρινικές παθήσεις, νόσος Αλτσχάιμερ, εγκεφαλικά και σύνδρομο Sjogren, μια αυτοάνοση πάθηση.
Επιπλέον, το κάπνισμα ή το μάσημα καπνού μπορεί να επηρεάσουν την παραγωγή σάλιου ερεθίζοντας το ξηρό στόμα. Το ροχαλητό και η αναπνοή με το στόμα ανοιχτό μπορεί επίσης να συμβάλουν στο πρόβλημα.
Διάγνωση
Ο γιατρός ή ο οδοντίατρος θα εξετάσει πιθανότατα το στόμα σας και θα ελέγξει το ιατρικό σας ιστορικό. Μερικές φορές απαιτούνται εξετάσεις αίματος και απεικονιστικές εξετάσεις των σιελογόνων αδένων, για να εντοπιστεί η αιτία.
Αντιμετώπιση
Αν η πιθανή αιτία είναι κάποιο φάρμακο, ο γιατρός μπορεί να ρυθμίσει τη δοσολογία ή να σας το αλλάξει με κάποιο άλλο που δεν προκαλεί ξηροστομία. Αν κάποια πάθηση προκαλεί την ξηροστομία, η θεραπεία της μπορεί να βοηθήσει.
Όταν το αίτιο του προβλήματος δεν μπορεί να εντοπιστεί ή να αντιμετωπιστεί, η ροή σάλιου μπορεί να βελτιωθεί, αν καταναλώσετε καραμέλες ή τσίχλες χωρίς ζάχαρη. Αποφύγετε τις καραμέλες με γεύση λεμονιού, γιατί κάνουν όξινο το σίελο και αυξάνουν τον κίνδυνο της τερηδόνας. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να χορηγήσει το φάρμακο πιλοκαρπίνη, (Salagen) για να διεγείρει την παραγωγή σιέλου.
Επιπλέον, μπορείτε:
- Να πίνετε συχνά νερό όλη την ημέρα.
- Να χρησιμοποιήσετε αντικαταστατά σιέλου από το φαρμακείο, που είναι συνήθως υγρά, ή ζελέ, που ψεκάζονται ή τρίβονται μέσα στο στόμα, για να προσθέσουν υγρασία.
- Να αναπνέετε από τη μύτη και όχι από το στόμα.
- Να προσθέσετε υγρασία στον αέρα κατά τη διάρκεια του ύπνου με έναν υγραντήρα υπνοδωματίου.
